А тумысынан жақсылыққа да жамандыққа да бейім жаратылған. Бұл екеуі бір-бірімен астасып жатқан қасиеттер. Жаратушы Ие осы арқылы адамды тепе-теңдікте ұстап, оны қай жаққа да бейімділікте жаратқан. «Әрбір сәби әу баста мұсылмандық сипатпен дүниеге келеді, кейіннен оны ата-анасы яхуди, христиан немесе мәжуси етеді» деген хадис мұның дәлелі. Демек, әрбір сәби дүниеге алғаш келгенде мұсылмандыққа жақындық танытқанмен, кейін өскен ортасы оны өзіне бейімдетіп кетуі мүмкін.
Адамдағы сана-сезім мен қарым-қабілеттер әр алуан. Жаратушы Аллаһ тағала адам бойына осыншалық қабілеттерді белгілі бір өлшеммен тиянақтап орналастырған. Негізгі мәселе, жаратылыстан бар осы қабілеттерді дұрыс ұштап, тәрбиелей білуде. Мәселен, әр адамның бойында өзін-өзі басқару қабілеті бар, осы қабілетін шыңдай білген адам барша тіршілік иелерінен басып озып, тіпті періштелерді де артта қалдырады. Сондай-ақ адамда «раббани латифа» немесе Ғазалиша айтқанда «маад ақыл» деген бар. Оны тура қолданған адам материалдық әлемнің тысындағы ғайып әлеміндегі тылсым дүниелерді көріп, ғайыптан сыр аулайтын қасиетке қол жеткізеді. Бұған қоса, адамға «мааш ақыл» деп аталатын осы дүниені терең сезінуге, түйсінуге мүмкіндік беретін ақыл да берілген.
Адам бойында сондай-ақ тәнқұмарлық, ашу, қырсықтық, ерегісу, қызғаныш сынды қисық мінездер де бар. Мәселе осы мінездерді өз ықтиярыңа бағындырып, дұрыс тәрбиелей білуде. Кез келген адам ар-ұжданды құрайтын – ақыл-қайрат, сезім, «раббани латифа» сияқты қасиеттерін жетілдіре білсе кәміл адам болуға талпынып, әлемнің түпкі мазмұнын түсінеді. Таным көкжиегін барынша тереңдете алған адам ғана нәпсісіне, мансапқұмарлыққа, атаққұмарлыққа жеңілмей, үлкен күнәлардан аулақ тұрады. Сондай-ақ ол қызғанышқа барып, амалдарының сауабын зая етпейді және қырсықтықтан арылып, уақытын текке кетіруден сақтанады.
Кадыр Мурзалиев (1935 - ) Лауреат Международной премии «Дарын» . Присуждена в 1993 году за высокоидейные и высокохудожественные произведения, получившие широкое признание читателей. Кадыр Гинаятович Мурзалиев родился в 1935 году в поселке Джалбетты Уральской области. В 1958 году окончил филологический факультет КазГУ им. Аль-Фараби. Работал в редакциях журналов «Балдырган» , «Жулдыз» , в издательстве «Жазушы» . Началом творческого пути Мурзалиева стали стихи, опубликованные в журнале «Пионер» в 1954 году. К. Мурзалиев – автор более 40 поэтических сборников, литературно-критических и детских книг. Первый сборник «Весна» издан в 1959 г. , затем были «Чудаки» (1960), «Ноян-Коян» 1962, «Маленькие Насреддины» (1961), «Алуан-Палуан» (1963) и другие. За сборник «В дебрях» в 1969 году поэт был удостоен премии Ленинского комсомола Казахстана. «Инабат – виноват» - первая детская книжка Кадыра Мурзалиева, переведенная на русский язык. Вышла она в Алма-Ате в 1962 году. Сборник стихотворений «Инабат-виноват» состоял как бы из двух книжек под одной обложкой: одна – для малышей, другая - для тех, кто постарше. В 1976 году на книжных прилавках появилась новая книга детских стихов К. Мурзалиева «Твой дом» . Поэтические ассоциации Мурзалиева отличаются живописностью и реализуются в стихах с предельной экономичностью. Это одно из отличительных свойств его поэзии. Гармонический сплав различных проявлений образного слова лег в основу большинства стихотворений сборника Мурзагалиева «Круг» , выпущенного издательством «Жалын» в 1979 г. Помимо сборников, вышли избранные произведения писателя «Серебряный бубенчик» (1970,1985), «Кочевье» (1973). Поэзии Мурзалиева присуще обостренное чувство времени, накал мысли. В ней ощутимо влияние классических образцов мировой литературы. Мурзалиев автор около 200 текстов песен, составивших отдельный сборник «Кундерай» (1984). Многие стихи К. Мурзалиева включены в учебник «Родная речь» для начальных классов казахских школ. Мурзалиевым переведены на казахский язык произведения Овидия, В. Гюго, С. Есенина, М. Лермонтова, Г. Гейна, Д. Родари, О. Сулейменова, Э. Межелайтиса, К. Кулиева. По итогам конкурса 1993 года литературно-творческое объедение Монголии «Дарын» (АБЪЯАС) за высокоидейные и высокохудожественные литературные произведения присудило Гран-при казахстанскому поэту Кадыру Мурзалиеву. Переведешь напишеш прочитаешь и напишешь
Адамдағы сана-сезім мен қарым-қабілеттер әр алуан. Жаратушы Аллаһ тағала адам бойына осыншалық қабілеттерді белгілі бір өлшеммен тиянақтап орналастырған. Негізгі мәселе, жаратылыстан бар осы қабілеттерді дұрыс ұштап, тәрбиелей білуде. Мәселен, әр адамның бойында өзін-өзі басқару қабілеті бар, осы қабілетін шыңдай білген адам барша тіршілік иелерінен басып озып, тіпті періштелерді де артта қалдырады. Сондай-ақ адамда «раббани латифа» немесе Ғазалиша айтқанда «маад ақыл» деген бар. Оны тура қолданған адам материалдық әлемнің тысындағы ғайып әлеміндегі тылсым дүниелерді көріп, ғайыптан сыр аулайтын қасиетке қол жеткізеді. Бұған қоса, адамға «мааш ақыл» деп аталатын осы дүниені терең сезінуге, түйсінуге мүмкіндік беретін ақыл да берілген.
Адам бойында сондай-ақ тәнқұмарлық, ашу, қырсықтық, ерегісу, қызғаныш сынды қисық мінездер де бар. Мәселе осы мінездерді өз ықтиярыңа бағындырып, дұрыс тәрбиелей білуде. Кез келген адам ар-ұжданды құрайтын – ақыл-қайрат, сезім, «раббани латифа» сияқты қасиеттерін жетілдіре білсе кәміл адам болуға талпынып, әлемнің түпкі мазмұнын түсінеді. Таным көкжиегін барынша тереңдете алған адам ғана нәпсісіне, мансапқұмарлыққа, атаққұмарлыққа жеңілмей, үлкен күнәлардан аулақ тұрады. Сондай-ақ ол қызғанышқа барып, амалдарының сауабын зая етпейді және қырсықтықтан арылып, уақытын текке кетіруден сақтанады.