Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз Табиғат. Табиғат пен адам қатар ұғым. Адамсыз табиғат, табиғатсыз адам өмір сүруі мүмкін емес. Табиғат тіршіліктің құт - берекесі. Табиғатты қорғау – міндетіміз. Адам табиғаттың патшасы деген ұғым бар. Сондықтан табиғат адам үшін асыл ана. Өйткені а табиғаттан бар керегін алады. Табиғат - а ң өмір сүретін ортасы.
Табиғат тақырыбы әдебиетте үлкен орын алды. Абайдың да ерекше жырлаған тақырыптарының бірі табиғат болды. Абайдың «Желсіз түнде жарық ай», «Күз», «Қыс», «Жаз» «Жазғытұры» деген өлеңдерін оқығанда, табиғаттың әртүрлі құбылысы көз алдыңа елестейді. Жайдары жазды, түсі суық тұманды күзді, не болмаса сақылдаған аяз бен қарлы боранды өзің көріп тұрғандай боласың.
Абай табиғатты оқиғамен байланыстыра суреттейді. Ол қай мезгілді суреттесе де, оның шындық бейнесін көрсетеді. Табиғатты өз оқырмандарына аса шеберлікпен таныстырады
1. Мәтіннің негізгі тақырыбын анықтаңыз.
А) әдебиет
В) шеберлік
С) табиғат
Д) а [1]
2. Табиғаттың шындық бейнесін суреттеген ақын кім?
А) Ыбырай Алтынсарин
В) Абай Құнанбаев
С) Фариза Оңғарсынова
Д) Сәкен Сейфуллин [1]
3. Бос орынға қажетті сөзді қойып, сөйлемді толықтырыңыз.
/оқиғамен, шеберлікпен, шындық, құбылыспен/
Абай табиғатты аса суреттейді. [1]
әкесі құнанбай
анасы ұлжан
әжесі зере
Өскенбай бидің бәйбішесі, Құнанбай қажының анасы, Абайдың ұлы шешесі. Зеренің азан шақырып қойған аты - Тоқбала. Әкесі Бектемір Найман ішінде Матайдың Қойгел руынан шыққан сыйлы а есімді қызы, Жанәлі есімді ұлы болған.Жанәлінің бүрпағы - Иранғали мен Қабікен Оңғарбаевтар бүгінде Семей қаласында тұрады. Өскенбай би 5 әйелінен сүйген. 3ереден - Құттымұхамбет (жастай қайтыс болған),Құнанбай, Тайбала туған 3ерені Ырғызбай тұқымдары, барша ауыл адамдары «Кәрі әже» деп атапты. Қартайған шағында құлағы естімей қалған 3ере немерелеріне дұға оқытып, үшкіртеді екен. Ал Абай өлеңмен оқып Зере әжесін үшкіретін болыпты. 3ере немерелері ішінде Ибраһимді алабөтен жақсы көрген. Абайды қойнына алып жатқызып, еркелете-еркіндете есірген ақылды, зейінді, жұмсақ мінезді, мейірімді 3ере немересіне Абай деген аяулы ат қойса, туған анасы мен кіші шешесі Ибраһимді - Телғара деп атаған.
Бүгінде елімізде пәтерді жалдау мен жалға беру - шешімін таппай келе жатқан мәселелердің қатарында. Бұған себеп - пәтерді жалға берушілер мен жалдаушылардың арасындағы қарым-қатынас механизмі бола тұра, жұрттың бұл қатынасты көбіне келісімшартсыз реттеуі. Көптеген тұрғындар әсіресе ірі қалаларға келгенде пәтерді жалға алудың заңды жүйесі мен тәртібін біле бермейді. Содан, келісімшартсыз-ақ пәтер жалдап тұрып жатқандардың қатары қалды.Бірақ пәтердің иесімен бір келісімге келіп жағдайды түсіндірсе болады