esaloverzhan

01.03.2023 13:45 •  Қазақ тiлi

«Мәңгілік» ұғым-түсінігі –барша адамзатқа ортақ қазына . оның негізінде бүкіл тіршілік иесінің өмірге , қоршаған ортаны игеруге деген құштарлығы жатыр. Мәңгілікке ұмытылған арман –мақсаттың нышанына , ескерткішіне Египет пирамидаларын , мәңгі қала Рим тәмсілін , суға батпайтын , отқа жанбайтын батырлар жайлы аңыз –ертегілерді жатқызуға болады . Демек , байырғы түркі қоғамында дүниеге келген «Мәңгілік Ел» ұстанымы , біріншіден , арғы бабаларымыздың адамзат өркениетіне , оның ақыл-ой қазынасына қосқан айырықша интелектуалдық үлесін айшықтаса , екіншіден , адамдардың әрқайсының һәм баршасының мүддесін , әрекетін , ұрпағының сабақтастығы мен жалғастығын жарасымды үйлестіруге септесетін әмбебап формуласы. Үшіншіден , осынау кемел пайым-тұжырым қазақ жерінен ,Ұлы дала елінен ешқашан табан аударған емес. Ол Қорқыттың ажалдан қашқанынан бастап ақын Ж.Молдағалиевтың : «Мен қазақпын» мың өліп, мың тірілген» деген өлең жолдарымен санамызға шегеленген. «Мәңгілік Ел»-арғы бабаларымыздың ұлы интелектуалдық серпілісі . Күлтегін жазуында «Мәңгі» сөзі бес рет қолданылған . Мысалы «Өтікен жерінде отырып, керуен жіберіп отырсаң ,онда мұңың жоқ» Өтікен жынысында отырсаң , Мәңгі Ел тұтып ең сен» , делінген ескерткіште.
Осы тектес қағидатты Білге қаған , Теркін мәтінінен оқимыз. Мұндағы Өтікен – түркілердің астанасындай қасиетті жері.Байырғы түркілерөз мемлекетінің астанасын ерекше құрметтеген әсте кездейсоқтыққа балауға болмайды . Ол –мемлекетшіл сана мен рухтың ажырағысыз серігі . Ендеше , мәңгілікке тірек боларлық орда керек екен.Ең кереметі-«Мәңгілік Ел» идеясы да Қазақстанның жаңа елордасында паш етілді ғой .
Мәтіннің күрделі жоспарын құрыңыз.
1-
2
3
4
5
6

4. Мәтіннен буын үндестігіне бағынбайтын сөздерді теріп жаз)