«Құтты білік» дастаны т‰ркі тіліндегі жазба әдебиет әлі бай тәжірибе жинай қоймаған дәуірде жазылды. Әрине, бұл кезде Ж‰сіп Баласағұнға өз шығармасын араб яки парсы тілінде жазу әлде қайда жеңіл болар еді. ¤йткені осы кезде араб-парсы тіліндегі шығыстың классикалық әдебиеті мейлінше дамып, көркем образдар жасаудың ғажайып ‰лгілерін көрсетіп жатты. Оның ‰стіне, «Құтты біліктің» авторы араб және парсы тілдерін ғана емес, бұл тілдерде жазылған поэзиялық, прозалық туындылармен жан-жақты таныс болды. Алайда Ж‰сіп Баласағұн араб-парсы поэзиясының дәст‰рінен бас тартты. Ол өзінің ана тілінде, яғни т‰ркі тілінде к‰рделі, көркем шығарма жазып, өзінше жаңа соқпақ салып, жаңа дәст‰р тудырды [10.65].
Акула ешқашан тоймайды, аузына не түссе, соны жұта
береді. Оның асқазаны өте мықты. Жұтқанының бәрін ер-
рытып үлгермесе де, өзіне ешқандай зиян келмейді. Бір
акуланың асқазанынан неше түрлі заттар табылған. Мыса-
лы, акуланың ішінен пошта жәшігі, бірнеше консерві бан-
кісі, алтын теңге мен қымбат әшекейлер, көзілдірік, сағат, кастрөл, шеге, аттың тағасы шыққан.
Объяснение:
Тәуелдік жалғауы жалғанған сөздерде жалғаудың асты сызылған
аузына, түбірі ауыз, -ы тәуелдік жалғауы жалғанған, акула аузы, акула сөзіне тәуелді болып тұр
асқазаны, түбірі асқазан, -ы тәуелдік жалғауы жалғанған, оның асқазаны, оның сөзіне тәуелді болып тұр
бәрі, -і тәуелдік жалғауы жалғанған, жұтқанының бәрін, жұтқанының сөзіне тәуелді болып тұр
асқазанынан, (асқазан+ы+нан), түбірі асқазан, -ы тәуелдік жалғауы жалғанған, акуланың сөзіне тәуелді болып тұр
ішінен (іш+і+нен), түбірі іш, -і тәуелдік жалғауы жалғанған, акуланың сөзіне тәуелді болып тұр
жәшігі (жәшіг+і), түбірі жәшік, -і тәуелдік жалғауы жалғанған, пошта сөзіне тәуелді болып тұр
банкісі (банкі+сі), түбірі банкі, -сі тәуелдік жалғауы жалғанған, консерві сөзіне тәуелді болып тұр
тағасы (таға+сы), түбірі таға, -сы тәуелдік жалғауы жалғанған, аттың сөзіне тәуелді болып тұр
осылай ауызша талдауға болады
-ы, -і, -сы, -сі жалғаулары — үшінші жақтың тәуелдік жалғаулары
«Құтты білік» дастаны т‰ркі тіліндегі жазба әдебиет әлі бай тәжірибе жинай қоймаған дәуірде жазылды. Әрине, бұл кезде Ж‰сіп Баласағұнға өз шығармасын араб яки парсы тілінде жазу әлде қайда жеңіл болар еді. ¤йткені осы кезде араб-парсы тіліндегі шығыстың классикалық әдебиеті мейлінше дамып, көркем образдар жасаудың ғажайып ‰лгілерін көрсетіп жатты. Оның ‰стіне, «Құтты біліктің» авторы араб және парсы тілдерін ғана емес, бұл тілдерде жазылған поэзиялық, прозалық туындылармен жан-жақты таныс болды. Алайда Ж‰сіп Баласағұн араб-парсы поэзиясының дәст‰рінен бас тартты. Ол өзінің ана тілінде, яғни т‰ркі тілінде к‰рделі, көркем шығарма жазып, өзінше жаңа соқпақ салып, жаңа дәст‰р тудырды [10.65].
Объяснение: