Өлеңнің тақырыбы мен идеясын анықтаңдар. Өлеңді төмендегі үлгіге қарап сатыла кешенді талдау жасай алсаңыз талдап көріңіз.
ҮЛГІ:
Өлеңге сатылай кешенді талдау жасау
«Қыс»өлеңі
1. Авторы: А.Құнанбаев - қазақ халқының ұлы ақыны, ойшыл--- философы, композитор әрі аудармашы, реформатор.
2. Тақырыбы: қыс мезгілінің ерекшелігі, ащы аяз, долы боран кезіндегі ауыл, ел өмірі.
3. Жанр түрі: өлең. Бұл өлең табиғат лирикасына жатады. Себебі, ақын табиғаттың қытымыр қаталдығына қарсы тұруын өз көңілі, сезімі арқылы білдіреді.
4. Идеясы дегеніміз - ақынның айтар ойы мен мақсаты. Өлеңнің идеясы-қыс сипатын күшейтіп суреттеп, адамдарды табиғаттың долы күшіне қарсы тұра білуге шақырады.
5. Шумақ дегеніміз - аяқталған синтаксистік біртұтас ойды білдіреді. Өлең 5 шумақтан тұрады.
6. Тармақ дегеніміз - өлеңнің әр жолы. 22 тармақты
7. Бунақ дегеніміз - белгілі дауыс ырғағымен бөлінуі. 2-3,3-3 бунақты
8. Буын саны--- дауысты дыбыс санына байланысты. Өлең 11 буынды.
9. Ұйқас түрі. Ұйқас дегеніміз-өлеңнің бітім, мазмұнымен тамырлас келіп, оған әуен, ерекше сөз беріп тұратын өлең тармақтарындағы сөздердің үндестігі екендігін айтып кетеді. Бұл өлең қара өлең (а-а-б-а) және кезекті ұйқаспен жазылған (а-б-в-б)
10. Әдеби теориялық ұғымдар:
Троп немес құбылту түрлері
Эпитеттер: ақ киімді, денелі ақ сақалды, ақ қырау, кәрі құда, ақ орда, жас балалар,қайран жылқы, кәрі шал.
Кейіптеу: Ақ киімді денелі ақ сақалды,
Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды
Үсті-басы ақ қырау, түсі суық
Басқан жері сықырлап келіп қалды.
Демалысы -үскірік аяз бен қар
Кәрі құдаң қыс келіп әлек салды.
Теңеу: ұшпадай, бұлттай.
11. Сөздікпен жұмыс.
Ұшпа-бұлт (жеке, шоқ бұлт), бурадай—түйенің долданып, ашулануы.
12. Өлеңнің тәрбиелік мәні. Шидем мен тондарын қабаттап кисе де, долы боранға тура қарай алмаса да, мал соңында қар жамылып, мұз жастанған жылқышылардың ерлігіне риза боласың,үлгі аласың. Суықтан, аштықтан әлі құрыған жылқыларды ауыз салмақ болған аш қасқырларға жем қылмай, сақтанып, елге сойып беруге ақыл етеді.
Әке деген-тірегі ғой ғаламның.
Әке деген-бойында аққан қаның да,
Шыққан тегің, ол-негізің, жаның да.
Не десеңде әке жолы бір бөлек,
Қайда жүрсең қолтығыңнан тұр демеп.
Өмірдегі тірегім
Анам менің – аялаған ақ гүлім,
Анам менің – бақытым мен шаттығым.
“Анашым” – деп балаң жырын арнаған
Неге ғана естімеген тәтті үнін.
Анам менің – өмірдегі тірегім,
Анам менің – кеудемдегі жүрегім,
Егер менің қасымда сен болмасаң
Бұл өмірде қалай ғана жүремін
Өмірдің иесі сен, ғазиз Ана,
Келтірген дүниеге нелер дана.
Анасыз батыр да жоқ, ақын да жоқ,
Өмірдің алтын кілті сонда ғана.
Возможно оно. Не знаю вашего языка.
- В первую очередь, наше общество сейчас нуждается в воспитании высокопрофессионального, широко образованного и высоконравственного поколения, которое будет обладать не только знаниями, ну и потрясающими чертами личности,
- в нашем современном мире маленький ребенок живет и развивается в среде, в которой его окружает большое количество различных источников как позитивного, так и негативного воздействия, и все это взваливается на неокрепший интеллект маленькой личности и на его чувства, ведь его сфера нравственности только начинает свое развитие,
- образование само по себе не является гарантом высокого уровня духовно-нравственного воспитания ребенка, так как в первую очередь, воспитанность является качеством личности, которая в повседневной жизни определяет в поведении человека его отношение к другим людям, к обществу в целом, и строится на фундаменте уважения и доброжелательности ко всем окружающим,
- духовно - нравственные знания важны не только для того, чтобы информировать младшего школьника всеми возможными нормами поведения, которые приняты и утверждены обществом, но и для того, чтобы дать представление о последствиях нарушения данных норм или какого либо поступка по отношению к окружающим его людям.