Кто может решить по быстрому на казахском
1941-1945 жылдары болған Кеңес Одағы мен фашистік Германия
арасындағы соғыста талай жан қыршынынан қиылды.
Міне, осы соғыста ерен ерлігімен көзге түсіп, мерт болғаннан кейін
Кеңес Одағы батыры атанған қаршадай қазақ қызы Әлия
Молдағұлова 1924 жылы Ақтөбе облысының Қобда ауданында
дүниеге келген. 1943 жылдың қарашасында Әлия Холм түбінде
немістерден «тіл» алу мақсатында жүргізілген барлау соғысына
қатысқан. Қаңтардың қақаған аязында қырғын шайқаста 19 жастағы
өрімдей қыз жаңбырша жауған оқтың астында сиреп сиреп қалған
қаруластарын 6 рет шайқасқа өзі бастап шыққан. 1944 жылы 14
қаңтарда Новосокольники ауданына қарасты Казачиха деревнясын
азат етуде Әлия Молдағұлова ғасырларға жалғасқан аңыз қалдырды.
Ерен ерлігімен тарих беттеріне есімі алтын әріппен өрілген
тағы бір қазақ қызы – Мәншүк Мәметова. Ол 1922 жылы Орал
облысы ,Орда ауданы. Жасқұс ауылында дүниеге келген.
Соғыс басталғанда ол медицина институтында оқып жүреді.
1942 жылы өзі сұранып майданға кетіп, 21-атқыштар дивизиясында
болады. Әскери өмірге Мәншүк тез үйреніп, пулемет атуға
машықтанады. Қарудың тілін жетік меңгерген Мәншүк 21-
гвардиялық атқыштар дивизиясының «ең жақсы пулемет атқышы»
атағына да ие болады. Невель қаласын қорғау кезінде Мәншүк
ақырғы оғы таусылғанша жауды жер жастандырып, ерлікпен қаза
табады.
1-тапсырма. Мәтін мазмұнына сай мақалды белгілеңіз. [1]
A. Батырға оқ дарымайды, батылға жау жоламайды.
B. Ерлік білектен емес, жүректен
C. Ер салмағын ел көтереді, ел салмағын жер көтереді.
2-тапсырма
Төмендегі тұжырымдарды мәтін мазмұны бойынша қойыңыз [2]
Тұжырымдар Реті
Мәншүк Невель қаласын қорғауда қаза табады.
Өрімдей жас қыз қаруластарын шайқасқа өзі бастап шығады.
Мәншүк 1942 жылы майданға аттанып, атқыштар дивизиясында
пулемет атуға машықтанады.
Әлия Холм түбінде барлау жұмыстарына қатысқан.
Дәйек сөз, цитата (лат. cіto– келтіремін, шақырамын) – түпнұсқадан сөзбе-сөз алынған үзінді. Автордың ойын беделді пікірлермен тиянақтау үшін, біреудің пікіріне сын айту үшін, құнды дерек ретінде пайдалану үшін қолданылады.[1]
Дәйек сөз, негізінен, ба з материалдарында, ғылым еңбектерде, кітаптар мен әр түрлі қолжазбаларда, баяндамалар мен сөйлеген сөздерде келтіріледі. Дәйек сөздер ғылым еңбектерде пайдаланғанда, сол еңбекте айтылатын оймен логикалық тұрғыдан қабысып, жарасым табуы тиіс. Айтылмақ ойды одан әрі дамытып, жаңа деректермен толықтырып тұру керек. Сонда ғана ол өз міндетін атқарады. Әдетте, зерттеу еңбектерінде, көбінесе әдебиет, мәдениет, өнер, ғылым қайраткерлері пікірлерінен дәйек сөздер алынып отырады. Мұның өзі үлкен талғаммен, орынды алынса, еңбектің сапасын арттыруға есебін тигізеді.
Дәйек сөз көбінесе ықшам түрде алынады. Сөйлем ұзақ болған жағдайда керекті жерін алып, қысқартылған сөздер орнына көп нүкте қою шарты бар. Дәйек сөз, әдетте, тырнақшаға алынып жазылады. Міндетті түрде дәйек сөз алынған еңбек, оның авторының аты-жөні сілтемелерде анық, нақтылы көрсетілуі тиіс. Эпиграф та дәйек сөздің бір түріне жатады
Қырғыз халқының мәңгілік мәдени ескерткіші, бүкіл тарихнама шежіресі, эпостық жүздеген дастандардың-поэзияның асыл маржанынан соғылған мұнарасы МАНАС ғасырлар бойы өзімен бірге ғажайып манасшылар әулетін, өзге де сирек жыраулар тобын, шеруін туғызып келеді. Манасшылар сонау көне ғасырлар бойына бір өздері бүкіл театр міндетін атқарған. Онда бір адам әрі баяндаушы, әрі шығарушы, әрі орындаушы, еркек-әйел рольдерін атқарушы, ойнаушы, қимыл-әрекет суретшісі, қомызшы, сазгер-бәрін кереметтей басын қосқан өлшеусіз талант иелері болған. Ең ғажабы- әлденеше айлар бойына айтылатын бұл ұзақ хикаяларды еш шатастырмай миында, зердесінде ұстау қасиеті.