Жанартаулар мен жер сілкіністерінің кесірінен тірі тіршілік иелеріне қауіп төнеді.Мысалы:жер сілкінісінің əсерінен адамзат,жануарлар жəне өсімдіктер көп зардап шегеді.Адам аяқ-қолдарың жарақаттап алуы мүмкін,жануарларға ғимарат немесе үйдің заттары,қабырғасы бұзылып түсуінен жануар қатты жарақат алып өледі,өсімдіктер де сондай нəрседен гүлдің сабағы,ағаштың бұтақтары сынып қоршаған ортаға зияның тигізеді.Су тасқыны сол жерге кері əсерін тигізіп қоймай,сол қала/жерді құртып жіберуі мүмкін.Су тасқыны болған жерлерде адам өлімі/жарақаты көп орын алады.Құрғақшылық-бүкіл тіршілік иесі үшін ең қиын жағдай.Əлемнің кейбір жерлерінде құрғақшылық болып жатады,ондай жерде өмір сүру мүмкін емес:су жоқ,тірі жан жоқ,бетпақ дала.
Ол 1931 ж. 9-шы ақпанда Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының Қарасаз ауылында дүниеге келген. Албан тайпасы Алжан руынан шыққан. Ақынның туған күні жөнінде екі түрлі ақпарат бар. Алайда, құжаттар бойынша ақынның туған күні ақпанның 9-нда тойланады. Екінші ақпарат: ақынның анасы Нағиман апа былай деген: «Мұқағалиым 1931 жылы наурыз айының 8-інде дүниеге келген болатын. Жаңылысуым мүмкін емес. Себебі балам мынау фәнидің есігін ашқаннан біраз уақыт кейін Наурыз тойы болады, наурыз көже жасаймыз деп күтіп отырғанбыз.» Мұқағали Мақатаев атындағы әдеби сыйлықтың лауреаты Оразақын Асқар ақынның екінші туған күніне байланысты мынадай сөз айтады: «Ал құжат бойынша Мұқағали 9 ақпанда дүниеге келген. Бұл куәлікті ақын ес білген кезде сол кездегі сайлау науқанына байланысты өзі жаздырып алған екен».[1] Азан шақырып қойылған аты - Мұхаммедқали.[2] Әкесі қарапайым шаруашы:колхозда сушы, шалғышы болып істеген. Мұқағали үйдің тұңғышы болған, оның артынан бір қыз және үш ұл туған. Ақынның қарындасы мен алғашқы інісі ерте көз жұмған. Соңғыларының есімдері - Тоқтарбай мен Көрпеш. Қазақ дәстүрі бойынша үйдің алғашқы баласы ата-әжесінен тәрбие алуы тиіс, сондықтан Мұқағали әжесі Тиынның қолында өсіп, анасын жеңгесіндей қабылдайды. Балалық шағы соғыспен қатар өткендіктен, ақын тағдырдың ащы дәмін ерте татады("Неңді сенің аңсаймын,бала шағым?"). Мұқағалидің әкесі 1941ж Калиниград майданында қаза табад
Жанартаулар мен жер сілкіністерінің кесірінен тірі тіршілік иелеріне қауіп төнеді.Мысалы:жер сілкінісінің əсерінен адамзат,жануарлар жəне өсімдіктер көп зардап шегеді.Адам аяқ-қолдарың жарақаттап алуы мүмкін,жануарларға ғимарат немесе үйдің заттары,қабырғасы бұзылып түсуінен жануар қатты жарақат алып өледі,өсімдіктер де сондай нəрседен гүлдің сабағы,ағаштың бұтақтары сынып қоршаған ортаға зияның тигізеді.Су тасқыны сол жерге кері əсерін тигізіп қоймай,сол қала/жерді құртып жіберуі мүмкін.Су тасқыны болған жерлерде адам өлімі/жарақаты көп орын алады.Құрғақшылық-бүкіл тіршілік иесі үшін ең қиын жағдай.Əлемнің кейбір жерлерінде құрғақшылық болып жатады,ондай жерде өмір сүру мүмкін емес:су жоқ,тірі жан жоқ,бетпақ дала.
Ол 1931 ж. 9-шы ақпанда Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының Қарасаз ауылында дүниеге келген. Албан тайпасы Алжан руынан шыққан. Ақынның туған күні жөнінде екі түрлі ақпарат бар. Алайда, құжаттар бойынша ақынның туған күні ақпанның 9-нда тойланады. Екінші ақпарат: ақынның анасы Нағиман апа былай деген: «Мұқағалиым 1931 жылы наурыз айының 8-інде дүниеге келген болатын. Жаңылысуым мүмкін емес. Себебі балам мынау фәнидің есігін ашқаннан біраз уақыт кейін Наурыз тойы болады, наурыз көже жасаймыз деп күтіп отырғанбыз.» Мұқағали Мақатаев атындағы әдеби сыйлықтың лауреаты Оразақын Асқар ақынның екінші туған күніне байланысты мынадай сөз айтады: «Ал құжат бойынша Мұқағали 9 ақпанда дүниеге келген. Бұл куәлікті ақын ес білген кезде сол кездегі сайлау науқанына байланысты өзі жаздырып алған екен».[1] Азан шақырып қойылған аты - Мұхаммедқали.[2] Әкесі қарапайым шаруашы:колхозда сушы, шалғышы болып істеген. Мұқағали үйдің тұңғышы болған, оның артынан бір қыз және үш ұл туған. Ақынның қарындасы мен алғашқы інісі ерте көз жұмған. Соңғыларының есімдері - Тоқтарбай мен Көрпеш. Қазақ дәстүрі бойынша үйдің алғашқы баласы ата-әжесінен тәрбие алуы тиіс, сондықтан Мұқағали әжесі Тиынның қолында өсіп, анасын жеңгесіндей қабылдайды. Балалық шағы соғыспен қатар өткендіктен, ақын тағдырдың ащы дәмін ерте татады("Неңді сенің аңсаймын,бала шағым?"). Мұқағалидің әкесі 1941ж Калиниград майданында қаза табад