Шәкәрім шығармашылығы ауқымының кеңдігімен ерекшеленеді, ол үшін қуаныштың себептері де, терең трагизм де тән. Ақын өмірдің шынайы суреттерін, туған табиғатының сұлулығын жырлады, 19 ғасырдың аяғы — 20 ғасырдың басындағы қазақ болмысының оқиғалары мен құбылыстарына қызу үн қосты.
Шәкәрім бай әдеби мұра қалдырды. Тірегі туындылар 1878 бойынша 1904 жылдары шықты жекелеген кітаптар. Сонымен қатар, ол 20-дан астам ән шығарды. Ол өлеңдердің де, музыканың да авторы.
Шәкәрім қазан айына дейінгі қазақ әдебиетінің ең танымал авторларының бірі болды. Оның 1912 жылы Семейде үш кітаппен жарық көрген "Қазақ айнасы" (Қазақ айнасы) жинағы," Қалқаман-Мамыр "және" Еңлік-Кебек "поэмалары өшпес даңқ әкелді және оның қазақ әдебиеті тарихындағы орнын анықтады. Бұдан басқа Шәкәрім "Лейли мен Меджнун", "Нартайлақ пен Айсұлу", "Қодардың өлімі", "Дума", "ұмытылған өмір" поэмаларын, "Әділ мен Мария" романын, "раушан бағы" әңгімелер жинағын (Байшешек бақшасы), көптеген ертегілер, афоризмдер, жұмбақтар, Философиялық лирика және т. б. шығармалар жазды. Шәкәрім әлем әдебиетінің сюжеттеріне де тоқталды. Ол Американдық жазушы Г.Бичер-Стоудың әйгілі романын, Лев Толстойдың әңгімелерін, А. С. Пушкиннің "Дубровский" және "боран" шығармаларын поэтикалық аудармада аударған.
4) Өрт сөндіруші, тігінші, биші, журналист, кеден қызметкері, полиция қызметкері, спортшы, ұшқыш, ғалым, ғарышкер, аудармашы, инженер, бағдарламашы т.б.
5) Болашақта өмірден өз орнын табу үшін қажет.
6) Ата-ананың,ұстаздың берген сапалы білімі мен өнегелі мен өнегелі тәрбиесін дұрыс ұғынып,түсініп оқу.
2 тапсырма.
Болашақта мен аудармашы мамандығын таңдамақпын.
Ұлттық консерваторияда білім алып жатқан әпкем жақында концертте ән айтпақ.
Мектебіміздің мерейтойына жиналған қауым мектебіміздің тарихымен таныспақ.
Болашаққа апарар жол мектеп қабырғасынан басталмақ.
Жақсы оқып, ата-анасы мен ұстаздарының ізгі өсиетін бойына сіңірген жас ұрпақ болашақта үлгілі азамат болмақ.
II деңгей
Мамандық таңдау- әрбір мектеп бітіруші түлектің мақсаты. « Армансыз адам , қанатсыз құспен тең” дейді халық. Барлық а ң арманы болады. Арманшыл адам болашақта дегеніне жете алады. Мамандық пен өнерді адам өз қабілетіне қарай таңдап алады. Адам жас кезінен бастап өзінің жүрегі қалаған мамандығына бейімделе бастайды. Сондықтан да балалық шақ пен болашақ әрқашан үндесіп жатады. Болашаққа апаратын тура жол балалық шақтан басталады. Осы жолда отбасының, ұстаздың, мектептің , қоршаған ортаның алар орны ерекше. Сондықтан да ата – ананың , ұстаздың берген сапалы білімі мен өнегелі тәрбиесін дұрыс ұғынып , түсініп оқу жастардың басты міндеті болмақ.
Берілген нақыл сөздердің мәтінмен тікелей байланысы бар, себебі барлығы да мамандық таңдау мен болашақ жайлы айтылған.
I деңгей
Адам өміріндегі отбасы, ұстаз бен мектептің рөлі ерекше екені барлығымызға белгілі. Отбасы шағын Отанымыз, тәлім-тәрбиенің, мейірімділік пен сүйіспеншіліктің рдасы болса, ұстаздарымыз бізге екінші анамыздай жақын адамдар. Олар бізді білім нәрімен сусындатып, бойымызға ізгілік нұрын дарытады. Ал мектеп болса, отбасы, ұстаз бен оқушының арасындағы алтын көпір, алтын ұямыз.
Шәкәрім шығармашылығы ауқымының кеңдігімен ерекшеленеді, ол үшін қуаныштың себептері де, терең трагизм де тән. Ақын өмірдің шынайы суреттерін, туған табиғатының сұлулығын жырлады, 19 ғасырдың аяғы — 20 ғасырдың басындағы қазақ болмысының оқиғалары мен құбылыстарына қызу үн қосты.
Шәкәрім бай әдеби мұра қалдырды. Тірегі туындылар 1878 бойынша 1904 жылдары шықты жекелеген кітаптар. Сонымен қатар, ол 20-дан астам ән шығарды. Ол өлеңдердің де, музыканың да авторы.
Шәкәрім қазан айына дейінгі қазақ әдебиетінің ең танымал авторларының бірі болды. Оның 1912 жылы Семейде үш кітаппен жарық көрген "Қазақ айнасы" (Қазақ айнасы) жинағы," Қалқаман-Мамыр "және" Еңлік-Кебек "поэмалары өшпес даңқ әкелді және оның қазақ әдебиеті тарихындағы орнын анықтады. Бұдан басқа Шәкәрім "Лейли мен Меджнун", "Нартайлақ пен Айсұлу", "Қодардың өлімі", "Дума", "ұмытылған өмір" поэмаларын, "Әділ мен Мария" романын, "раушан бағы" әңгімелер жинағын (Байшешек бақшасы), көптеген ертегілер, афоризмдер, жұмбақтар, Философиялық лирика және т. б. шығармалар жазды. Шәкәрім әлем әдебиетінің сюжеттеріне де тоқталды. Ол Американдық жазушы Г.Бичер-Стоудың әйгілі романын, Лев Толстойдың әңгімелерін, А. С. Пушкиннің "Дубровский" және "боран" шығармаларын поэтикалық аудармада аударған.
Берілген сұрақтарға жауап:
III деңгей
1)Мамандық таңдау;
2)Қанатсыз құспен тең;
3)Арманшыл адам;
4) Өрт сөндіруші, тігінші, биші, журналист, кеден қызметкері, полиция қызметкері, спортшы, ұшқыш, ғалым, ғарышкер, аудармашы, инженер, бағдарламашы т.б.
5) Болашақта өмірден өз орнын табу үшін қажет.
6) Ата-ананың,ұстаздың берген сапалы білімі мен өнегелі мен өнегелі тәрбиесін дұрыс ұғынып,түсініп оқу.
2 тапсырма.
Болашақта мен аудармашы мамандығын таңдамақпын.
Ұлттық консерваторияда білім алып жатқан әпкем жақында концертте ән айтпақ.
Мектебіміздің мерейтойына жиналған қауым мектебіміздің тарихымен таныспақ.
Болашаққа апарар жол мектеп қабырғасынан басталмақ.
Жақсы оқып, ата-анасы мен ұстаздарының ізгі өсиетін бойына сіңірген жас ұрпақ болашақта үлгілі азамат болмақ.
II деңгей
Мамандық таңдау- әрбір мектеп бітіруші түлектің мақсаты. « Армансыз адам , қанатсыз құспен тең” дейді халық. Барлық а ң арманы болады. Арманшыл адам болашақта дегеніне жете алады. Мамандық пен өнерді адам өз қабілетіне қарай таңдап алады. Адам жас кезінен бастап өзінің жүрегі қалаған мамандығына бейімделе бастайды. Сондықтан да балалық шақ пен болашақ әрқашан үндесіп жатады. Болашаққа апаратын тура жол балалық шақтан басталады. Осы жолда отбасының, ұстаздың, мектептің , қоршаған ортаның алар орны ерекше. Сондықтан да ата – ананың , ұстаздың берген сапалы білімі мен өнегелі тәрбиесін дұрыс ұғынып , түсініп оқу жастардың басты міндеті болмақ.
Берілген нақыл сөздердің мәтінмен тікелей байланысы бар, себебі барлығы да мамандық таңдау мен болашақ жайлы айтылған.
I деңгей
Адам өміріндегі отбасы, ұстаз бен мектептің рөлі ерекше екені барлығымызға белгілі. Отбасы шағын Отанымыз, тәлім-тәрбиенің, мейірімділік пен сүйіспеншіліктің рдасы болса, ұстаздарымыз бізге екінші анамыздай жақын адамдар. Олар бізді білім нәрімен сусындатып, бойымызға ізгілік нұрын дарытады. Ал мектеп болса, отбасы, ұстаз бен оқушының арасындағы алтын көпір, алтын ұямыз.