1.Тура мағыналы сөздердермен тіркестер:араны қорқытпа,алманы теріп әкел,түзу ағаш,атқа отыр,жаз келді,көк түсті көйлек,қыста суық болады,жүз теңге,адамның қас қабағы,өкпе ауруы,тартпаны аш,басты оң жаққа айналдыр,таңғы асынды іш,жасы үлкен кісі,қисық кесу,қара түсті көлік.
Міне осыны қолданып,осылай айтуға болады:мысалы:««Араны қорқытпа» дегенде «ара» сөзі тура мағынада,ал «арамен кес» дегенде «ара» сөзі ауыспалы мағынада.
Күйші дегеніміз - ұлттық аспапта (домбыра, қобыз, сыбызғыда) күй орындаушы. Күйші дегенде алдымен есімізге Құрманғазы Сағырбайұлы, Дина Нұрпейісова, Дәулеткерей, Тәттімбет секілді атақты күйшілеріміз оралатыны сөзсіз.
Жалпы күй өнері қазақ халқына ғана тән өзіндік орындау мәнері бар өнер түрі. Күйшілер халықтың мұң - мұқтажын, арман - тілегін, өмірін , салт - дәстүрін ұлттық аспаптар арқылы көрсетіп отырған. Күйлердің тақырыптары да әр алуан болып келеді.
Бұрынғы кездері күйшілер күйлерді өздері шығарып, өздері халық арасында таратып отырған. Күйлер қобыз, домбыра, асатаяқ, шаңқобыз, дауылпаз, жетіген секілді ұлттық аспаптардың сүйемелдеуімен орындалады.
Күйдің әуендік құрылысы мен ырғақтық - орындаушылық әдістері сан алуан болады. Мысалы, Құрманғазы күйлері екпінді, жігерлі келсе, Дәулеткерейдің күйлері терең толғауға, романтикалық лирикаға негізделген; Тәттімбеттің күйлері әуені әсем, тәтті мұң мен қоңыр сазға толы болса, Қазанғаптың күйлері құбылмалы, ойнақы, төкпе жыр іспетті болып келеді. Күйлер орындаушылық дәстүріне, қағыс түріне қарай, негізінен, екі стильдік мектепке - төкпе және шертпе күй мектептеріне бөлінеді.
1.Тура мағыналы сөздердермен тіркестер:араны қорқытпа,алманы теріп әкел,түзу ағаш,атқа отыр,жаз келді,көк түсті көйлек,қыста суық болады,жүз теңге,адамның қас қабағы,өкпе ауруы,тартпаны аш,басты оң жаққа айналдыр,таңғы асынды іш,жасы үлкен кісі,қисық кесу,қара түсті көлік.
2.Ауыспалы мағынадағы сөздермен тіркестер:арамен кес,оны алма,түзу жігіт,мылтықпен ат,жылдам жаз,көк өсті,алақаныңды қыс,мәреге дейін жүз,қас жауы,өкпелеу,жіпті тартпа,тетікті бас,тамақты асып бер,көздің жасы,қисық мінез,қара ниет.
Объяснение:
Міне осыны қолданып,осылай айтуға болады:мысалы:««Араны қорқытпа» дегенде «ара» сөзі тура мағынада,ал «арамен кес» дегенде «ара» сөзі ауыспалы мағынада.
Күйші туралы.
Күйші дегеніміз - ұлттық аспапта (домбыра, қобыз, сыбызғыда) күй орындаушы. Күйші дегенде алдымен есімізге Құрманғазы Сағырбайұлы, Дина Нұрпейісова, Дәулеткерей, Тәттімбет секілді атақты күйшілеріміз оралатыны сөзсіз.
Жалпы күй өнері қазақ халқына ғана тән өзіндік орындау мәнері бар өнер түрі. Күйшілер халықтың мұң - мұқтажын, арман - тілегін, өмірін , салт - дәстүрін ұлттық аспаптар арқылы көрсетіп отырған. Күйлердің тақырыптары да әр алуан болып келеді.
Бұрынғы кездері күйшілер күйлерді өздері шығарып, өздері халық арасында таратып отырған. Күйлер қобыз, домбыра, асатаяқ, шаңқобыз, дауылпаз, жетіген секілді ұлттық аспаптардың сүйемелдеуімен орындалады.
Күйдің әуендік құрылысы мен ырғақтық - орындаушылық әдістері сан алуан болады. Мысалы, Құрманғазы күйлері екпінді, жігерлі келсе, Дәулеткерейдің күйлері терең толғауға, романтикалық лирикаға негізделген; Тәттімбеттің күйлері әуені әсем, тәтті мұң мен қоңыр сазға толы болса, Қазанғаптың күйлері құбылмалы, ойнақы, төкпе жыр іспетті болып келеді. Күйлер орындаушылық дәстүріне, қағыс түріне қарай, негізінен, екі стильдік мектепке - төкпе және шертпе күй мектептеріне бөлінеді.