Кітап, 1- тапсырма 104- бет
Сөйлемдерді талғаулы (не, немесе) немесе себеп-салдар (себебі, өйткені, сондықтан) салалас сөйлемнің бір сыңары ретінде алып , сөйлем құра.
Мысалы: 1.Қазақстаннын жер қойнауы әлі де, көп игерілмеген табиғи байлықтарға толы не болмаса олар жартылай ғана игерілген
1..Қазақстаннын жер қойнауы әлі де көп игерілмеген табиғи байлықтарға толы.
2.Біз жер қойнауында жасырынғаан осы мол байлықтың жүзден бір бөлігін де игергеніміз жоқ.
3. Қазақстан үлесіне әлемдегі табылған және барланған мұнай қорының 3-4% тиеді.
4.Кеңес уақытындағы «Қазақстанның жер қойнауынан Менделеев таблицасының барлық элемент табылады».
Кітап, 1- тапсырма 104- бет
1.Қазақстаннын жер қойнауы әлі де, көп игерілмеген табиғи байлықтарға толы не болмаса олар жартылай ғана игерілген.
2.
3.
4.
Табиғатты қорғау.
Бізді қоршаған орта: жан-жануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді. Атамыз қазақ қашанда адам мен табиғат ұғымы егіз деп санаған, себебі адам да табиғаттың ажырамас бір бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу – бағзы заманнан бергі ата салтымыз. «Жер шоқтығы - Көкшетау», «Жер жаннаты - Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан осындай баға жетпес байлық табиғатты аялау - біздің міндетіміз.
Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланысты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Табиғатты қорғау үшін біз де өз үлесімізді қоса аламыз. Ол үшін уақтылы сенбіліктерге шығып, айналаны, өзен - көлдердің жағасын қоқыстардан тазартып, ағаш түптерін әктеп, көктемге жас ағаштар отырғызып, құстарға қамқорлық жасасақ, осының өзі бірталай көмек болар еді.
Талай ақын жыршы ағаларымыз табиғатты өлең жырларына арқау етіп, жырлап өткен. Солардың біреуімен өз ойымды тәмамдағым келеді:
Табиғатта сезім де, құлақ та бар,
Ренжітсең қайғырып жылап та алар.
Аяласаң жаныңа шуақ тамар,
Қажығанда бойыңа қуат тамар. - демек, менің құрметті құрдастарым, табиғатты аялайық! Қолымыздан келгенше келер ұрпаққа табиғаттың әсемдігін сақтап қалайық!