Көмекші етістіктерімен берілген еліктеу сөздерді мағыналық түрлеріне ажыратып, екі бағанға жазыңдар, олармен сөйлем құраңдар.
Зу-зу етіп. Елпең қақты. Бұрқ етті. Жарқ-жұрқ етеді. Саңқ етіп. Шыр-шыр
еткен. Селк ете қалды. Жапұр-жұпыр амандасты. Шып-шып терледі. Саңғыр
еткен. Гүрс етіп атылды. Сарт-сұрт ете қалды. Дір-дір етті. Күрк-күрк жөтелді.
Гулеп кетті. Салдыр-күлдір құлады. Зып етіп. Қалт тоқтады. Жалт қарады.
Пыс-пыс етіп ұйықтады.
Сөз құрамына қарай талдау сызбасы:
Схема разбора слова по составу:
Түбірді мен жұрнақтарды белгілеу (Отметить корень и суффиксы)
Мысалы (Например):
1.Кітапханашы.
Кітап+хана+шы - зат есім.
кітап - түбір
хана, шы - сөз тудырушы жұрнақтар
2. Кетеді - етістік. Кет+е+ді.
кет - түбір
е - ауыспалы келер шақ жұрнағы
ді - жіктік жалғау (3 жақ)
3. Сөз құрамына қарай талдау үлгісі: (Разбор слова по составу)
Колхозшылар орден (ді) алды.
колхозшылар - деректі, күрделі, жалпы зат есім (конкретное, сложное, нарицательное существительное)
колхоз – күрделі қысқарған түбір (сложное существительное, состоит из двух основ)
шы – зат есімнен зат есім тудырып тұрған жұрнақ (словообразующий суффикс существительного)
лар – көптік жалғау (окончание множественного числа)
орден (ді) – деректі, жалпы, жалаң зат есім, -ді- деген табыс септік жалғауы түсіп қалған
(конкретное, нарицательное, простое существительное, выпало окончание винительного падежа –ді-)
алды – болымды, сабақты, негізгі етістік (положительный , переходный, основной глагол)
ал – түбір (корень)
ды – жедел өткен шақ жұрнағы (суффикс недавно времени)
Қазақ боксының деңгейі туралы.
Былтырғы жылы қазақ боксына сексен бес жыл толды. Осы біршама уақыт ішінде қазақ боксы қандай кезеңдерден өтіп, қандай жетістіктерге жеткеніне көз жүгіртіп, саралап көрейік.
Қазіргі таңда бокс еліміздегі ең танымал спорт түріне айналды. Бүгінде жастармен қатар аға буын өкілдері де халықаралық ареналарда бақ сынасып жүрген қазақ былғары қолғап шеберлеріне жанкүйерлік танытып, әрбір кездесулерін асыға күтіп, үзбей көріп отырады. Отандастарымыз халықаралық деңгейде түрлі спорт додаларының жеңімпазы атанып, көк туымызды желбіретіп, намысты қолдан бермей, Қазақстанның атын әлемге танытып жүр. Жерлестеріміз жазғы олимпиада ойындарынан алтынсыз қайтқан емес. Тіпті әлемде «қазақ боксы» деген мектеп қалыптасып, өте жоғары деңгейде дамып келеді.
Жалпы бокс елімізде қарқынды дамып келеді. Бұған дәлел ретінде жасөспірімдер мен жас боксшыларымыздың халықаралық деңгейде ғана емес, сонымен қатар кәсіби деңгейде үлкен жетістіктерге жетуі. Алдыңғы қатар аға буынның лайықты ізбасарлар қатары өсіп келеді. Қазақ бокс мектебінің өзіндік тарихы мен ерекшелігі бар.
Қазан айының соңғы жексенбісі қазақ боксының мерекесі саналады. Тарихы бай спорт түрінің мерекесі елімізде жыл сайын аталып өтіледі.