Хабарландыру) көтерілген мәселені талдау
1-тапсырма / /
Мәтінді мұқият оқыңыз. Негізгі ақпаратты анықтап жазыңыз.
Әлемнің ең үлкен кітапханасы «Александрия кітапханасы өртенген
391 жылдан 1220 жылға дейін 830 жыл Отырар кітапханасы әлемдегі ең
үлкен кітапхана болған» деп қорытындылайды профессор Ерeнғайып
Омаров. Өкінішке қарай, даңқты бабаларымыздың мыңдаған жылдың
тарихымен, ғылым, білім, өнердегі жетістіктерінің алтын қоры сақталған
осы кітапхана түгі қалмай жойылып кетіпті. Жер түбіндегі мысырлық
ғалым Птоломей болмаса, біз де ондай кітапхана болғанын білмес те едік.
Осы кітапханадан білім алған, бүкіл әлем мойындаған Әбу-Насыр әл-
Фараби туралы деректерді де тек соңғы кезде алыс шетел деректерінен
таптық. Отырардын өзінде әл-Фарабиден де білімі жоғары, оған білім
үйреткен талай ғалымдардың болуы да мүмкін. Себебі Отырар
кітапханасын әл-Фараби жинамағаны айтпаса да түсінікті. Бұл кітапханада
жүздеген жылдар бойы қаншама ғалымдар еңбек етті. Ол заманда
кітаптың өте қымбат тұратынын ескерсек, бұл кітапхананы жинауға мол
қаржы кеткені анық. Ол кітаптарды сатып алу, жинақтаудан басқа осы
кітаптарды сақтайтын үлкен кітапхана ғимараты және ондағы жұмыс
істейтін ғалымдарды қаржыландыру қала бюджетіне оңайға түспесе керек.
Бұндай шығынды кішігірім қалалардың көтере алмасы белгілі. Осындай
үлкен кітапхананы IX ғасырда әлемнің жарты бөлігінен байлық тоқтаусыз
құйылып жатқан Бағдат халифтері жинақтаған. Халиф Әл-Мамун (813-
833ж.) Бағдат қаласында «Байт Әл-Хакма» (Даналық үйі) атты ғалымдар
үйін ашып, дүниенің түкпіртүкпірінен ғалымдар шақырып, кітапхана
қорын әзірлеген. Обсерватория ашқан. Кейін Бағдатта өте үлкен кітапхана
жинақтаған. Бұл «Даналық үйінде» Орта Азияның, гректің, парсының,
Мысырдың көптеген ғалымдары жұмыс жасады. Солардың еңбегінің
арқасында кейін «араб өркениеті» деген түсінік пайда болды. «Даналық
үйінде» ең бірінші болып Орта азиялық математик Әл-Хорезми басшылық
жасады. Әбу Насыр әл-Фараби де Бағдат халифiнiң шақыртуымен Бағдатқа
барған. Осы кездегі Бағдат Халифiнiң басты уәзірлері Фараб қаласынан
болған деген дерек бар. Халифке ақыл қосатын уәзірлердің тек білімді,
қабілетті адамдардан жиналатынын ескерсек, Фараб қаласының бұл
заманда ғылым-білім, мәдениеті өте жоғары қала болғаны айтпаса да
түсінікті. Ғылым-білімде осындай үлкен жетістікке жеткен Фараб-Отырар
қаласының негізгі табыс көзі сауда деп білеміз. Кейін ғалымдар «Ұлы Жібек
Мәтіндегі Зат есім сын есім үстеулер тауып мағыналық түрлерін анықта
қариясы бар үйдің қазынасы бар,-деп бекер айтылмаған. менің отбасым- үлкен отбасы. отбасының тірегі атам мен әжем. мен әжем туралы айтпақпын. менің әжем отбасының ұйытқысы, ақылшысы, өте мейірімді жан. атамның өзі көп істерді әжеммен ақылдасады. әжем ешқашан дауыс көтеріп, айқайламайды, жәй ғана ақылын айтып, дұрыс істемеген істерімізді жөнге салады. әжем салт-дәстүрді, мақал- мәтелдерді көп біледі. қажет жағдайда сол мақал-мәтелдерді орнымен қолданып, мағынасын түсіндіреді. әжем ою-өрнек салып кілем тоқиды. қолын тігін тігу, тоқу бәрі келеді. біз анам екеуміздің әжемнен үйренгеніміз көп, ал үйренеріміз одан да көп. әжетайыма көр рахмет.
лол
- сәлем!
- сәлем! жағдайың қалай?
- барлығы керемет! менің мына сұрағыма жауап бере аласың ба: "отан отбасынан басталады" дегенді қалай түсінесің?
- отбасы – табиғат сыйлаған кереметтердің бірі. жеке ң бойындағы ар-ұятын, ақыл-ойын, ілігін, мәдениеттілігін тәрбиелеуде отбасы – алғашқы қ. отбасында бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп, қалыптасады. отанға деген ыстық сезім – жақындарына, туған-туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады. сол себепті де біз отбасын отанның кішкентай бір бөлшегі ретінде қарастырамыз.