TJ32

11.04.2022 01:38 •  Қазақ тiлi

Еуразия құрлығының дәл жүрегіндегі шетсіз-шексіз далада, биік таулар мен мыңжылдық көлдер аралығында көшпенділер ортасында өзіндік ерекшелігі бар, табиғатты

қадір тұтатын айрықша мәдениет өмірге келді. Ол моңғол және түрік халықтары

мәдениетінің қосындысынан пайда болып, кейінірек ислам және парсылық дүниетаным

әсерімен байи түсті. Ол кезде әлі Қазақстан мемлекеті болмаған еді. Алайда сол заманның

өзінде көп ғасырлық ортақ мәдениет қалыптаса бастады. Еркін деген ұғымды білдіретін

«қазақ» атауының өзі кейінірек пайда болды (XIV-XV ғасырларда).

Білім жөнінен артық, басқа өздері сияқтылар арасында осынау мәдениеттің алатын

орнын анықтауға деген айрықша құштарлықтан, қандай да болсын біртұтас, ділі де, тілі де

бір (түркі тілдес), мекендеген жерлері ұқсас дала тайпаларының бірлестігін құру

қажеттілігі пайда болды. Осылайша, мемлекеттің пайда болуына алдына ала жол ашқан,

көшпенділердің кеңістік пен уақыт жөніндегі үнемі қозғалыс жағдайындағы күрделі

таным білімі және рухани ұғымдарына негізделген еркін мәдениет туды. Кейінірек осынау

жоғары дамыған, көпқұрылымды мәдениет жаңа білімдермен және отырықшы өмірге тән

қағидалармен байи түсті. Оның құрамында тек далалық, көшпенді этностардың өкілдері

ғана пайда болған жоқ. Қазіргі кезде мәдениет: түпнұсқалық қазақ мәдениеті (дәстүрлер,

салт-жоралғылар, тіл, және т.б. сақталған) және бүгін біздің елде тұрып жатқан көптеген

(130-дан астам) этностың ерекшеліктерін сіңірген қазақстандық мәдениет боп дамуда.

Бүгінгі Қазақстан мәдениеті – қазақстандық халықтың тұрмыс-салттары мен әр алуан

рухани және материалдық формада айқын байқалатын эстетикалық құндылықтарының

кешені. Мәдениет табиғи күшіне сәйкес өзінің шығармашылық қуатын дамытып және

байытып, әлемдік ұлттық мәдениеттер отбасында алатын дара орынмен қамтамасыз

етед