Эссе тақырыбы: Адамның жаманы бола ма? Барлығы 10 ұпай. Кіріспе. Адамның жақсысы мен жаманы қандай болады? Адамнан адам не, қандай қасиеттері арқылы артық болады? Адамды өзгелерден ерекшелендіретін қандай мінез-әрекеттері? Ұлы адамдардың пікірлерін негізге алу. Цитата, афаризмдер келтіру.
Негізгі бөлім. «Аяз би» ертегісі арқылы адам өз ақылы мен даналығы арқасында хан дәрежесіне көтеріле алатынын дәлелдеп түсіндіру. Өмірмен байланыстыру. Өмірден факт, аргумент келтіру. Ертегінің идеясына, көтерген мәселелсіне, өзектілігіне тоқталу (түсіндіру).
Қорытынды. Жақсы адам болу үшін не істеу керек? Адам өмірге жаман болып келмейді, неге бірақ кей адамдар сол жақсы қасиеттерін сақтап қала алмайды? Өз ойыңды жинақтап, қорытынды жасап, шешім шығар.
-Оны ластауға болмайды !Мен кəзіргі адамдарды түсінбеймңн.Қоршаған ортаны ластап,оны кірлеудің не қажеті бар ?
-Сіз қоршаған ортаны қорғауға ат салысқыңыз келеме ?
-Əрине
-Оны қорғауды неден бастау керек деп ойлайсыз ?
-Қоқысты қоқыс жəшігіне тастап,əр жерге лақтырмаудан
-Тағы ?
-Əр бір жерде қоқыс жəшігі тұрса,адамдар қоқысты далаға лақтырмас еді деп ойлаймын.Сондықтан,əр жерде қоқыс лақтыратын жəшіктер тұру керек.Қоршаған ортаға зиян келтіргенің,өзіңе зиян келтіргенің.
-Сіздің ойыңыз түсінікті