Баққожа романы XX ғасырдың 80-жылдардағы қазақ идеясы турасында. Мұнда ажалға қарсы шапқан азамат туралы жазылған. Басты кейіпкері – Аяған Қуатов. Зерделі тарихшы, жасы 35-ке жеткен, қалыптасқан азамат. Парасаты, кісілігі, мейірбандығы, бар мінезіне тәнті боламыз. Ең басты қасиеті – туған халқын сүйетіні. Намыс, жігері. Ақыр түбінде мінге айналған, басын құртып тынатын тағы бір мінезі – қызбалығы. Аяған әуел баста Совет үкіметінің қағазға жазылған заңына сенеді. Бұрмалаушылар беріде деп ойлайды. Ұстазы, профессор Алдияр Ақпанұлының жолын әрі қарай жалғастырып, ол Кенесары туралы еңбек жазса, бұл Сыздық төре туралы көлемді зерттеуін тәмамдайды. Бар шырғалаң содан басталған. Әуелі Алдияр ақсақал құлаған. Содан соң өз басына қатер төнеді, жұмыстан шығарады. Бірақ Аяған әділ заңның күшіне сенеді. Ақсақалдың да, өзінің де ешқандай жазығы жоқ. Аяған ең жоғары советтік мекемелерге, ең биік партиялық басшыларға арыз жазады. Жаздым, жаңылдым деп емес, ісім ақ, қазақ тарихына қиянат жасалып отыр деген сарында. Нәтижесінде әуелі түрмеге түседі, одан шығысымен жындыханаға қамайды, ақыр аяғында өлтіріп тынады.
Міне, озбырлық кезең – зобалаң заман шындығы. Романда күрес жолындағы азаматтың барлығы да шейіт болады. Сұмпайылар мен опасыздар ғана қалады. Бірақ халық рухының өлмегені, елінің әлдебір терең қойнауында жаңа ұрпақ өсіп келе жатқаны оймен аңдалып, көңілмен ұғылғандай. Роман-трагедияның ең басты мұраты – отарлық заманның қара түнек зұлматын айғақтау екен. Бұл мақсат өзінің үдесіне
Шәкәрім шығармашылығы ауқымының кеңдігімен ерекшеленеді, ол үшін қуаныштың себептері де, терең трагизм де тән. Ақын өмірдің шынайы суреттерін, туған табиғатының сұлулығын жырлады, 19 ғасырдың аяғы — 20 ғасырдың басындағы қазақ болмысының оқиғалары мен құбылыстарына қызу үн қосты.
Шәкәрім бай әдеби мұра қалдырды. Тірегі туындылар 1878 бойынша 1904 жылдары шықты жекелеген кітаптар. Сонымен қатар, ол 20-дан астам ән шығарды. Ол өлеңдердің де, музыканың да авторы.
Шәкәрім қазан айына дейінгі қазақ әдебиетінің ең танымал авторларының бірі болды. Оның 1912 жылы Семейде үш кітаппен жарық көрген "Қазақ айнасы" (Қазақ айнасы) жинағы," Қалқаман-Мамыр "және" Еңлік-Кебек "поэмалары өшпес даңқ әкелді және оның қазақ әдебиеті тарихындағы орнын анықтады. Бұдан басқа Шәкәрім "Лейли мен Меджнун", "Нартайлақ пен Айсұлу", "Қодардың өлімі", "Дума", "ұмытылған өмір" поэмаларын, "Әділ мен Мария" романын, "раушан бағы" әңгімелер жинағын (Байшешек бақшасы), көптеген ертегілер, афоризмдер, жұмбақтар, Философиялық лирика және т. б. шығармалар жазды. Шәкәрім әлем әдебиетінің сюжеттеріне де тоқталды. Ол Американдық жазушы Г.Бичер-Стоудың әйгілі романын, Лев Толстойдың әңгімелерін, А. С. Пушкиннің "Дубровский" және "боран" шығармаларын поэтикалық аудармада аударған.
Баққожа романы XX ғасырдың 80-жылдардағы қазақ идеясы турасында. Мұнда ажалға қарсы шапқан азамат туралы жазылған. Басты кейіпкері – Аяған Қуатов. Зерделі тарихшы, жасы 35-ке жеткен, қалыптасқан азамат. Парасаты, кісілігі, мейірбандығы, бар мінезіне тәнті боламыз. Ең басты қасиеті – туған халқын сүйетіні. Намыс, жігері. Ақыр түбінде мінге айналған, басын құртып тынатын тағы бір мінезі – қызбалығы. Аяған әуел баста Совет үкіметінің қағазға жазылған заңына сенеді. Бұрмалаушылар беріде деп ойлайды. Ұстазы, профессор Алдияр Ақпанұлының жолын әрі қарай жалғастырып, ол Кенесары туралы еңбек жазса, бұл Сыздық төре туралы көлемді зерттеуін тәмамдайды. Бар шырғалаң содан басталған. Әуелі Алдияр ақсақал құлаған. Содан соң өз басына қатер төнеді, жұмыстан шығарады. Бірақ Аяған әділ заңның күшіне сенеді. Ақсақалдың да, өзінің де ешқандай жазығы жоқ. Аяған ең жоғары советтік мекемелерге, ең биік партиялық басшыларға арыз жазады. Жаздым, жаңылдым деп емес, ісім ақ, қазақ тарихына қиянат жасалып отыр деген сарында. Нәтижесінде әуелі түрмеге түседі, одан шығысымен жындыханаға қамайды, ақыр аяғында өлтіріп тынады.
Міне, озбырлық кезең – зобалаң заман шындығы. Романда күрес жолындағы азаматтың барлығы да шейіт болады. Сұмпайылар мен опасыздар ғана қалады. Бірақ халық рухының өлмегені, елінің әлдебір терең қойнауында жаңа ұрпақ өсіп келе жатқаны оймен аңдалып, көңілмен ұғылғандай. Роман-трагедияның ең басты мұраты – отарлық заманның қара түнек зұлматын айғақтау екен. Бұл мақсат өзінің үдесіне
Объяснение:
ку
Шәкәрім шығармашылығы ауқымының кеңдігімен ерекшеленеді, ол үшін қуаныштың себептері де, терең трагизм де тән. Ақын өмірдің шынайы суреттерін, туған табиғатының сұлулығын жырлады, 19 ғасырдың аяғы — 20 ғасырдың басындағы қазақ болмысының оқиғалары мен құбылыстарына қызу үн қосты.
Шәкәрім бай әдеби мұра қалдырды. Тірегі туындылар 1878 бойынша 1904 жылдары шықты жекелеген кітаптар. Сонымен қатар, ол 20-дан астам ән шығарды. Ол өлеңдердің де, музыканың да авторы.
Шәкәрім қазан айына дейінгі қазақ әдебиетінің ең танымал авторларының бірі болды. Оның 1912 жылы Семейде үш кітаппен жарық көрген "Қазақ айнасы" (Қазақ айнасы) жинағы," Қалқаман-Мамыр "және" Еңлік-Кебек "поэмалары өшпес даңқ әкелді және оның қазақ әдебиеті тарихындағы орнын анықтады. Бұдан басқа Шәкәрім "Лейли мен Меджнун", "Нартайлақ пен Айсұлу", "Қодардың өлімі", "Дума", "ұмытылған өмір" поэмаларын, "Әділ мен Мария" романын, "раушан бағы" әңгімелер жинағын (Байшешек бақшасы), көптеген ертегілер, афоризмдер, жұмбақтар, Философиялық лирика және т. б. шығармалар жазды. Шәкәрім әлем әдебиетінің сюжеттеріне де тоқталды. Ол Американдық жазушы Г.Бичер-Стоудың әйгілі романын, Лев Толстойдың әңгімелерін, А. С. Пушкиннің "Дубровский" және "боран" шығармаларын поэтикалық аудармада аударған.