Эссе Алтын Орда-Казак мемлекетинин бастауы на сегодня нужно​

тапсырма.Мәтінді 2 рет мұқият оқыңыз.

мәтін мазмұнына сай ақпараттардың дұрыс- бұрыстығын анықтаңыз.

Ең үлкен байлық

Ертеде бір жас жігіт өзінің кедейлігін айтып, әрдайым мұңын шағудан жалықпайды екен.

- Шіркін-ай, егер менің байлығым көп болса, жақсы өмір сүрер едім, - деп зарлауын қоймапты.

Бір күні жігіттің лашығының алдынан қарт тас қашаушы өтіп бара жатып, зарлап отырған жігіттің қасына келеді.

- Саған не болды сонша жылап? Сен нағыз бай адам емессің бе? – дейді.

- Мен баймын ба? – деп жігіт таң қалады. – Ол қандай байлық?

- Сенің көздерің ше? Бір көзіңді біреуге қаншаға сатар едің? – деп сұрайды қарт.

-Оның не?! – деп шошып кетеді жігіт, - көзімді ешқандай байлыққа айырбастамаймын.

- Ал енді екі қолың мен аяғыңның біреуін алтынға айырбастар ма едің?

- Жоқ, ешқайсысын да алтынға айырбастамаймын, - дейді жігіт.

- Міне, көрдің бе, сен өте бай адамсың. Адамның ең үлкен байлығы — күш- қуаты мен денсаулығы, — дейді қарт. – Оны ақшаға сатып ала алмайсың.

Қарт осыны айтады да, жөніне кетеді.

(137 сөз)

Ақпараттар + дұрыс - бұрыс

Жігіт өзінің кедейлігін айтып ренжіді.

Жігіттің алдынан жас тас қашаушы өтіп бара

жатты.

Көзімді ешқандай байлыққа алмастырмаймын.

Қолы мен аяғын алтынға айырбастауға келісті.

Ең үлкен байлығы — күш-қуаты мен

денсаулығы.

2 тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап бер.

1. Мәтінде не туралы айтылған?

2. Мәтінге қандай ат лайық?

3. Қария неге денсаулықты байлық деп бағалады?

3 тапсырма. Сөздердің аудармасын жаз

• Жоғары кеңес –

• Мойындау -

• Қиыншылық –

• Қарыштап даму –

• өркенің өссін —

• Шыққан жылы –

• Бейне –

• Төл теңге –

• Өңір –

• Мерейтой –

• Арнайы –

• Ерекше –

• тексеру-

• Қан тапсыру-

• дәрігерлік кеңес-

4 тапсырма. Сөздерге тиісті тәуелдік жалғау қосымшасын жалғап жаз

Ақша, теңге, ел, Отан

Менің Біздің

Сенің Сендердің

Сіздің Сіздердің

Оның Олардың

У МЕНЯ СОР

Абай Құнанбайұлы Шыңғыс волосының

Батыс Сібір губернаторлығының Семей уезінің (1845 жылдан бастап Семей облысы) Шыңғыс бөктерінде (Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы қазіргі әкімшілік бөлініс бойынша) үлкен Құнанбай Өскенбаевтар отбасында (Өкенбаевтар отбасы) дүниеге келген . Қазақ арғын тайпасынан шыққан тағам. Абай отбасы жергілікті ақсүйектер тобына жататын; атасы (Өскенбай) және үлкен атасы (Ырғызбай) олардың отбасында билеуші және билер ретінде басым болған.

Бала кезінен басталған молдада үй тәлімі араб, парсы және басқа шығыс тілдері оқытылатын Семейдегі Ахмет-Риза молда медресесінде жалғасын тапты. Сонымен бірге орыс мектебінде оқыды. Бес жылдық оқуының соңында ол алдымен авторы досы Көкпай Жантасовқа сілтеме жасай отырып, өлең жаза бастады. 13 жасынан бастап Құнанбай әкесі Абайды рулар басшысының қызметіне дағдылана бастайды. 28 жасында Абай одан кетіп, өзін-өзі тәрбиелеумен айналысады, бірақ 40 жасында ғана өзінің жеке өмірін жасайды ...