Күй аңызы" - Т.Ахтановтың ең алғашқы әңгімесі. Әңгіменің негізгі тақырыбы — өнер құдіреті. Естемес деген күйшінің ауыр тағдыры. Ол өзінің мұңлы да зарлы күйі арқылы ботасы өлген боз інгеннің тақырдай қатып қалған қайыс жонын жұмсартып, тіршілікке нәр бергендей болды. Бұл әңгіме күйші Естемес пен жас жігіт Оразымбеттің жолдағы әңгімесі мен бастан кешкен оқиғасы туралы. Естемістің жас қызға ғашық болып, оған соңына дейін тырмысып өзіне алғысы келгені, бірақ қыздың ондай ойы болмағанын біліп, көңілі түскені туралы болатын.
Естемес және оның жанында жүрген жас жігіт Оразымбет екеуі жол жүріп бара жатып жолаушылап Ипан тауының баурайындағы жалғыз үйге тоқтайды. Естемес сол қызға ғашық болады. Әкесі егер менің суалып қалған түйемді идірсең,қызымды беремін дейді. Жаңылға қосылу үшін ол күй шерте басатайды. Бұл баяғыдан бітіре алмай жүрген күйі еді. Күй соңында күйші қатып қалған бозінгенді идірсе де қыз оған заманының өткендігін білдіреді. Осы күй осыдан "Нар идірген" деп атылып кеткен.
Адам өмірінде өнер зор рөл атқарады. Ол адамның шығармашылық күштерін көрсетіп, білдіреді. Өнерде адам өмірге деген көзқарасын, өзінің толқыныстарын, ойлары мен идеяларын көркемдік образ арқылы жеткізуге тырысады. Əр өнер түрлерінің өзінің материалы болады. Жазушыда-сөз, мүсіншіде- мәрмәр, сəулетшіде-тас, ал суретшіде-бояулар. Осылардың көмегімен шеберлер өнер туындыларын шығарады. Ұлы суретшілердің ең керемет жұмыстары мұражайларда сақталған. Сурет галереясында көркем сурет шығармаларын көруге болады. Галереяның залдарында суреттерді қараған кезде, біз əр заман мен ғасырдың суретшілерінің қөзқарастарымен танысамыз . Суреттерден, бізге қатал патшалар мен қолбасшылар, сұлу əйелдер мен сабаз кавалерлер, қарапайым халық, мейірімді балалар қарайды. Суретшілер портреттерде сыртқы ұқсастықты ғана емес, ең алдымен кең жан дүниесін жеткізгісі келді. Шебер əр оқиғаның тарихи маңызын, əр адамның тарихтағы орны мен рөлін көрсете білді. Көркем өнерде тарих жай деректерде ғана емес, көрнекті бейнеде көрсетілген. Шынайы көркем өнермен кездесу ұмытылмас əсер қалдырады.
Бұл әңгіме күйші Естемес пен жас жігіт Оразымбеттің жолдағы әңгімесі мен бастан кешкен оқиғасы туралы. Естемістің жас қызға ғашық болып, оған соңына дейін тырмысып өзіне алғысы келгені, бірақ қыздың ондай ойы болмағанын біліп, көңілі түскені туралы болатын.
Естемес және оның жанында жүрген жас жігіт Оразымбет екеуі жол жүріп бара жатып жолаушылап Ипан тауының баурайындағы жалғыз үйге тоқтайды. Естемес сол қызға ғашық болады. Әкесі егер менің суалып қалған түйемді идірсең,қызымды беремін дейді. Жаңылға қосылу үшін ол күй шерте басатайды. Бұл баяғыдан бітіре алмай жүрген күйі еді. Күй соңында күйші қатып қалған бозінгенді идірсе де қыз оған заманының өткендігін білдіреді. Осы күй осыдан "Нар идірген" деп атылып кеткен.