Дастарқан басында соғыс жайында әңгіме қозғалды. Әркім әртүрлі естіген оқиғаларын айтып жатты. Кенет төрде отырған бір ақсақал:
– Мен сендерге бір әңгіме айтайын, – деді. Бәріміз әлгі кісіге қарап елең еттік. – Бұл өзі бұрын-соңды айта қоймаған сырым еді, – деп жалғады ол сөзін. Қазір соғыстың аяқталғанына да пәленбай жыл өтті ғой. Сондықтан бізді ешкім тергеп, қудалай қоймас…
…Бұрынғы Ворошилов колхозынан бес жігіт бірге әскерге аттандық. Алдымен ауданға, сонан соң облысқа апарды. Облыс орталығынан эшелонға отырғызып батыс жаққа алып бара жатты. Бүгінгідей бөлек-бөлек жатар орны бар вагон қайда?! Кинода көрсетіп жүргендей ағаш вагон. Пойыз да жай жүреді. Әр станцияға тоқтап, су аламыз. Берген тамағын талғажау қыламыз. Екі-үш күннен кейін пойыздан кісі жалығады екен. Арамызда бізден ересектеу, әр нәрседен хабары бар, қағылез Әбдібек деген жігіт болды. Ішіміз пысқаны сондай бір кезде әлгі Әбдібекке:
– Сен бал ашшы, совет жеңе ме екен, неміс жеңе ме екен? – дедік. Әбдібек құмалақты шашып кеп жіберіп:
– Жаудың беті қатты. Күші басым. Біздің жеңуіміз қиын болады-ау! – деді.
Кешке бәрімізді вагон-штабқа шақырды. Болған оқиғаны айна-қатесіз біреу жеткізіпті. «Мұны сендерге кім үйретті? Неге совет әскерінің жеңетініне күдік келтіресіңдер? Араларыңда жаудың тыңшысы бар шығар?» - деп, ал тергеудің астына алсын келіп. Орысша да жөнді білмейміз ғой. Сұрақтың бірін түсінсек бірін түсінбейміз. «Солай құмалақ аштырғанымыз рас», - деп мойындаудан басқа амал қалмады. Содан не керек, «Совет елінің неміс фашистерін жеңетініне күмән келтіріп, жауынгерлердің арасына іріткі салып жүр», - деген айып тағып, Әбдібекті вагоннан түсіріп алып қалды. Қалғандарымыз да майданға жеткенше көзге түрткі болып, қатаң бақылауға алындық. Артынан естідік, Әбдібек байғұсты әскери трибуналдың үкімімен соттап жіберіпті. Сол күйі қайтпады.
Күртеше-3буын, күр-бітеу, те-ашық, ше-ашық
К- дауыссыз қатаң
ү - дауысты, қысаң, еріндік, жіңішке
р - дауыссыз, үнді
т - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
ш - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 7
Дыбыс саны: 7
Белдемше- 3буын
Б - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
л - дауыссыз, үнді
д - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
м - дауыссыз, үнді
ш - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 8
Дыбыс саны: 8
Шалбар- 2 буын
Ш - дауыссыз, қатаң
а - дауысты, ашық, езулік, жуан
л - дауыссыз, үнді
б - дауыссыз, ұяң
а - дауысты, ашық, езулік, жуан
р - дауыссыз, үнді
Әріп саны: 6
Дыбыс саны: 6
Жейде- 2 буын
Ж - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
й - дауыссыз, үнді
д - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 5
Дыбыс саны: 5
Кеудеше- 3буын
К - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
у - дауыссыз, үнді
д - дауыссыз, ұяң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
ш - дауыссыз, қатаң
е - дауысты, ашық, езулік, жiңiшке
Әріп саны: 7
Дыбыс саны: 7