Д. Дефо «Робинзон Крузо» романы (үзінді). 4-сабақ. Повторение Мәтін бойынша берілген перифразға сәйкес келетін сөйлемді анықта. Мен капитаннан Жұма екеуімізді Англияға апарып тастауын сұрадым. Мен одан Жұма екеумізді Англияға аман-есен жеткізуін талап еттім. Ұлдарымның бірін ақылды, тапқыр, батыр моряк етіп шығардым. Сөйтіп, мен жиырма сегіз жыл тұрған аралдан кетіп, Англияға да жеттім. Екі жиенімді қамқорлығыма алдым. Оларға өзімнің бір-бірден қару-жарақтарымды беріп, ешкіні қалай бағуды, май мен ірімшікті дайындауды, егінді қалай күтуді түсіндірдім. Мен оларды өз үйіме ертіп келіп, орналастырдым. Жабайылар маған адал болам деп уәде берді. Біз оларға шабуыл жасап, қайықты басып алдық.
Ол 1929 жылы тапсырма беруші сияқты негізделді. Ал 1939 жылға 10 желтоқсан күні мемлекеттік қорықтың мәртебесін алды. Теңіздің құрғауына байланысты судың тұздылығы нормасынан шектен шықты. Тұщы судың жоқтығы малдың өмір сүруін қиындатады. 1982 – 1991 жылдар аралығында 260 астам құландар республиканың басқа қорықтарына ауыстырылған. 137 бастардағы жемісі қалған 50 ерекшерек қиырлар. Қазіргі таңда жылдық қорытынды бойынша құлан саны 20-25 басқа көбейді. Барсакелмес қорығында флора және фаунаның сирек кездесетін түрі бар. Балықтар саны жылдан жылға өсуде. Жуырда Қорқыт ата атындағы мемлекеттік университеттің ғалымдары студенттермен бірлесіп экономика,экология және ботаниканы жаңартуда. Қорық бай кітапхананы арқасында өз оқырмандары және оны табады жануартану және өсімдіктануды табиғи лабораторияға айналып кетеді. Бүгінгі күннің басты мәселесі: 100-150 000 га және 400 000 га жерді сақтап, өсімдіктерді көбейту. Барсакелмес – республикадағы 9 қорықтың ішіндегі ең ерекшесі және оның өркендеуіне барлық қазақстандықтар қызығуы керек.