Биыл Абайдың жасы он үшке толған еді. Денесі де бір аралық кейіпте. Бойы
өскен. Қол-аяғы ұзарған. Бұрын мұрны
шолақтау болушы еді, биыл біраз ұзарып
қалыпты. Бет-бейнесі баладан гөрі ірілең-
кіреп, бозбалалық қалпына бейімделген.
Бірақ әлі сол мүсінде, үлкендік жоқ. Толық,
балғын емес. Сидиып, арықтап, құр созыл-
ған сияқты. Күн көрмей өскен реңі солғын,
бойшаң ғана өсімдік бейнелес.
Бұрын қара болушы еді, бетінің қызылы
да бар еді. Қазірде қаладан қайтқандық
және ауру қосылғандық бар ма, әйтеуір,
бозғылданған.
Сұйықтау қоңыр шашының арасынан
бас құйқасы да қылаңданып көрінеді. Ода
ауырғандық пен күн көзінде болмағандық-
тың белгісі.
Абайдың осы сияқты қалпына ендігімінез
машығы да бір алуан боп өзінше үйлесті.
ішінен дара және күрделі сан есімді тап
Доспамбет жырау өз басын өлімге тігіп, сан рет қанды шайқастарға қатысқан ата қонысын үлкен сүйіспеншілікпен толғайды. Жырау ел қорғау, жорық тақырыбына арналған жырларында елі мен жері үшін өлген ердің арманы жоқ деп, отаншылдық рухты бәрінен биік қояды. Ол серілік пен сақилықты, дарқандықты, қонақжайлылықты ата-бабадан келе жатқан асыл дәстүр ретінде дәріптейді.
Доспамбет жырау шығармалары қазақ поэзиясы тарихында өзгеше көркемдігімен, екпінді ырғағымен ерекшеленеді. Жырау айтайын деген ойының қуатын еселеп арттыру үшін қайталауларды жиі қолданады. Сөйтіп, оларды ұтымдылықпен пайдаланып, ойдың әсерлілігі мен, өткірлігін күшейте түседі. Доспамбет жыраудың ерлік пен елдікке үндейтін толғаулары Бұқар жырау, Махамбет сынды өзінен кейінгі ақындарға елеулі әсер еткені байқалады. Бұл дәстүр толыса, кемелдене келе жаңа сипатқа ие болды. Жыраудың шығармалары біздің заманымызға толық жетпеген. Оның жырларының көпшілігі жорық үстінде қолма-қол айтылған. Сондықтан ел жадында сақталғандары ғана бізге жеткен.
Осы азғана жырларының өзінен-ақ оның жырды түйдек-түйдегімен ағытатын дауылпаз жырау болғаны аңғарылады. Доспамбет жыраудың жырлары ертеректе 1893 жылы М.Османовтың «Ноғай уа құмық шығырлары» атты жинағына енген. Кейін 1896 жылы В.Радловтың «Халық әдебиетінің үлгілері» деген жинағына басылды. Оның жырлары «Ертедегі әдебиет нұсқалары», «Алдаспан», «XV-XVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы», «Бес ғасыр жырлайды», т.б. сан алуан хрестоматия, жинақтарда үздіксіз жарияланып келді.
дүниедегі ең ұлы сезімдердің бірі – достық. әр дүниеге келгеннен кейін, ес білгеннен-ақ жан дүниесіндегі сырын, мұң-шерін тарқатып, қуанышы мен қайғысын бөлісетін дос іздейді. қандай да бір қиындыққа тап болсаң, оны досыңмен бөлісіп, досыңның ақылын тыңдап, шешім таба аласың. менің ойымша, басқаға жақсы да адал дос болу үшін, ең алдымен, түсінік, тыңдай білу, ақыл бере білу қабілеті жоғары болуы тиіс. достық ң ең алдымен бір-біріне сенуінен басталады. ол артқан сайын, достық та қатая түседі. ал бір-біріне сенімі жоқ, дегенмен өздерін дос санайтындар да бар, ол жалған достық – бірде бар, бірде жоқ. «достық» туралы нақты ой айтқан философ а.шопенгауэр өзінің «өмірлік данышпандықтың афоризмдері» деген еңбегінде: «нағыз шынайы достық ң бір-бірімен терең, таза және адал қарым-қатынасын қажет етеді. бұл дегеніміз – досыңыздың қайғысы мен қуанышына ортақтаса білу деген сөз. осының бәрі ң табиғи өзімшілдік, өркөкіректік қасиеттерін жояды» деген. күнделікті өмірде көңіліңе шапағат сәулесін шашып, сенің төрт құбылаңды тең ететін айналаңдағы достарыңның басы бұзылмағаны қандай жақсы.