Бинго» ойыны. кім торды тез толтырады? әр торға сақтарға қатысты білетін сөздеріңді жазыңдар. есімдіктерді қолданыңдар. өмір сүрген аймағы әскері батырлығы
Қазақ отбасының дәстүрлері. Қазақ отбасында дәстүрлер жиырмасыншы ғасырдың басында жақсы сақталған. Бертін келе көп салттар ұмытыла бастады. Ең жақсы дәстүрдің бірі үлкенді сыйлау. Ата-ананы құрметтеп, қарсы келмей, айтқандарын орындау. Отабасының барлық мүшелері ас әзір болғанда, дастархан басына бірге отырып тамақтану. Тамақты отбасының үлкені бастайды. Барлығы тамақ ішіп болғанша дастархан басынан тұрып кетпей, үлкен кісі ас қайырып, бата бергеннен барып тұру. Қонақ келгенде қабақ шытпай қарсы алып, жоғары дәрежеде құрметтеп күтіп, сый-сыяпатын беру. Үлкендер өзінен кішіге қамқор болады. Кішілер үлкендердің айтқанын тыңдайды. Жаңадан көрші қоныстанса қонаққа шақырып, танысады. Көшетін көршілерге айрылысар көже береді. Балалары үйленетін болғанда, екі жақтың ата-анасы кездесіп, келісіп, жігіт жағы қалыңмал дайындайды.Қыздың жағы тапсырған заттарды дайындап, құда түседі. Қалыңдыққа сырға тағады. Онан соң қызды жігіттің үйіне әкеледі. Беташар той жасайды. Бет ашар тойда қалыңдық сәлем салып тұрады. Бет ашып тұрған жігітке аты аталған адамдар ақша салады. Қалыңдықтың бетін ашқан соң үлкен той болады.
Ғылыми еңбектерде, ғылыми баяндамаларда, лекцияларда қолданылады.(применяется в научных трудах,лекциях)
Заттар мен құбылыстардың жалпы ерекшелігін ашып, мәлімет беру. (дать общие понятия вещей и явлений) Дәлелді, зерттелген тура мағынада алу. (доказан, исследован, смысл понятен)
Ғылыми термин-дерді қолдану, хабарлы сөйлемде қолданылады.
(использование научных терми-нов, повествова-тельных предлож)
2. Ресми іс- қағаздар стилі (официально-деловой стиль)
3. Публицистика- лық стиль (публицистический стиль)
Іс-қағаздар-да, нұсқау хаттар мен кеңсе құжат -тарында қолданылады(использ. в деловых бумагах, инструктив-ных письмах, документах) Газет-журналда, жиналыстарда, бұқаралық ақпараттық құралдарда қолданылады. (применяется в газетах-журналах, собраниях, СМИ)
Хабарлау, анық мәлімет беру. (объявлять, давать конкретную информац.) Көпшілікке әсер ету, құбылыстардың, оқиғаның мәнін ашу, оларға көпшіліктің назарын аудару. (влиять на общественность, привлекать их внимание к явлениям, событиям) Ресми, анық, дәл. (официаль-ность, точность)Шақыру, үндеу, нақтылық. (призывать, точность)
Кітаби, ресми сөздер мен тіркестер, хабарлы сөйлемдер, терминдер.(книжные и официаль-ные слова и сочетания, повествова-тельные предложения, термины)
4. Көркем әдебиет стилі(стиль худож. литературы)
Көркем шығармаларда қолданылады.(применяется в художествен- ной литературе)Құбылыстар мен заттарды суреттеу, бейнелеу. (описание явлений и событий)Образды, эмоционалды, экспресивті.(Образное, эмоциональное,экспрессивное)
Ауыспалы мағына, көркемдік тәсілдерін, суреттеме құралдарын пайдалану /теңеу,мета-фора,эпитет, метонимия синекдоха т.б./(использование переносных значений, худо-жественных методов, /сравнение-метафора т.д/
5. Ауызекі сөйлеу стилі(разговор- ный стиль)
Адамдармен еркін әңгіме кезінде қолданылады (применяется при общении) Қатынас жасау.(для общения)
Сөздер мен сөз тіркес-терін еркін қолдану. (свободное использова-ние слов и сочетаний)Қарапайым сөздерді еркін қолдану, сұраулы, лепті сөйлемдерді жиі қолдану, диалогқа құрылу.(свободное использова-ние слов, частое использова-ние вопросит. восклицат. предложен.построение диалога)
Қазақ отбасында дәстүрлер жиырмасыншы ғасырдың басында жақсы сақталған. Бертін келе көп салттар ұмытыла бастады. Ең жақсы дәстүрдің бірі үлкенді сыйлау. Ата-ананы құрметтеп, қарсы келмей, айтқандарын орындау. Отабасының барлық мүшелері ас әзір болғанда, дастархан басына бірге отырып тамақтану. Тамақты отбасының үлкені бастайды. Барлығы тамақ ішіп болғанша дастархан басынан тұрып кетпей, үлкен кісі ас қайырып, бата бергеннен барып тұру. Қонақ келгенде қабақ шытпай қарсы алып, жоғары дәрежеде құрметтеп күтіп, сый-сыяпатын беру. Үлкендер өзінен кішіге қамқор болады. Кішілер үлкендердің айтқанын тыңдайды. Жаңадан көрші қоныстанса қонаққа шақырып, танысады. Көшетін көршілерге айрылысар көже береді. Балалары үйленетін болғанда, екі жақтың ата-анасы кездесіп, келісіп, жігіт жағы қалыңмал дайындайды.Қыздың жағы тапсырған заттарды дайындап, құда түседі. Қалыңдыққа сырға тағады. Онан соң қызды жігіттің үйіне әкеледі. Беташар той жасайды. Бет ашар тойда қалыңдық сәлем салып тұрады. Бет ашып тұрған жігітке аты аталған адамдар ақша салады. Қалыңдықтың бетін ашқан соң үлкен той болады.
Стиль түрлері (виды стилей)
1. Ғылыми стиль (научный стиль)
Ғылыми еңбектерде, ғылыми баяндамаларда, лекцияларда қолданылады.(применяется в научных трудах,лекциях)
Заттар мен құбылыстардың жалпы ерекшелігін ашып, мәлімет беру. (дать общие понятия вещей и явлений) Дәлелді, зерттелген тура мағынада алу. (доказан, исследован, смысл понятен)
Ғылыми термин-дерді қолдану, хабарлы сөйлемде қолданылады.
(использование научных терми-нов, повествова-тельных предлож)
2. Ресми іс- қағаздар стилі (официально-деловой стиль)
3. Публицистика- лық стиль (публицистический стиль)
Іс-қағаздар-да, нұсқау хаттар мен кеңсе құжат -тарында қолданылады(использ. в деловых бумагах, инструктив-ных письмах, документах) Газет-журналда, жиналыстарда, бұқаралық ақпараттық құралдарда қолданылады. (применяется в газетах-журналах, собраниях, СМИ)
Хабарлау, анық мәлімет беру. (объявлять, давать конкретную информац.) Көпшілікке әсер ету, құбылыстардың, оқиғаның мәнін ашу, оларға көпшіліктің назарын аудару. (влиять на общественность, привлекать их внимание к явлениям, событиям) Ресми, анық, дәл. (официаль-ность, точность)Шақыру, үндеу, нақтылық. (призывать, точность)
Кітаби, ресми сөздер мен тіркестер, хабарлы сөйлемдер, терминдер.(книжные и официаль-ные слова и сочетания, повествова-тельные предложения, термины)
4. Көркем әдебиет стилі(стиль худож. литературы)
Көркем шығармаларда қолданылады.(применяется в художествен- ной литературе)Құбылыстар мен заттарды суреттеу, бейнелеу. (описание явлений и событий)Образды, эмоционалды, экспресивті.(Образное, эмоциональное,экспрессивное)
Ауыспалы мағына, көркемдік тәсілдерін, суреттеме құралдарын пайдалану /теңеу,мета-фора,эпитет, метонимия синекдоха т.б./(использование переносных значений, худо-жественных методов, /сравнение-метафора т.д/
5. Ауызекі сөйлеу стилі(разговор- ный стиль)
Адамдармен еркін әңгіме кезінде қолданылады (применяется при общении) Қатынас жасау.(для общения)
Сөздер мен сөз тіркес-терін еркін қолдану. (свободное использова-ние слов и сочетаний)Қарапайым сөздерді еркін қолдану, сұраулы, лепті сөйлемдерді жиі қолдану, диалогқа құрылу.(свободное использова-ние слов, частое использова-ние вопросит. восклицат. предложен.построение диалога)