Бақытты отбасы дегенде кепшілігіміздің көз алдымызға қайратты әке, мейірімді ана, жадыраған балалар келеді. Шынында да солай. Отбасының бақыты үшін көп нәрсенің қажеті жоқ. Жанұя мүшелерінің сыйластығы, махаббаты, бір-біріне деген құрметі мен сүйіспеншілігі болса жетіп жатыр.
А емірді отбасы арқылы тани бастайды, яғни ең маңызды базалық танымды отбасынан алады. Ата-анасы, бауырлары баланың өмірінде үлкен рел атқарады. «Ұяда не керсе, ушқанда соны іледі,» - деп бекер айтылмаса керек. Отбасы – баланың эмоционалды, рухани құндылықтарды бойына сіңіретін
ортасы, Ата-анасы балага тәлім-тәрбие береді. жаксы мен жаманды, адамдармен қарым-қатынас жасауды үйретеді. Басқа сөзбен айтқанда, отбасы - үлкен өмірге дайындайтын мектеп. Ал сапалы «білімді» қайдан, қандай ортадан алуға болады? Әрине, езара гармонияда, бақытты ортада емір сүретін, сол бақытты жасай алатын адамдардан алады. Осындай бірлігі жарасқан отбасынан шыққан адам ғана өзінің отбасын бақытты ете алады, өмірде жолы болатын тұлға ретінде қалыптасады,
1. Мәтінде неше мақал бар?
2. мәтінге ат қойыңыз
3.Мәтіндегі негізгі және қосымша 3 ақпаратты ажыратыңыз,
Негізгі ақпарат -3 Қосымша ақпарат -3
Бақытты отбасы дегенде көпшілігіміздің көз алдымызға қайратты әке, мейірімді ана, жадыраған балалар
келеді. Шынында да солай, Отбасының бақыты үшін көп нәрсенің қажеті жоқ. Жанұя мүшелерінің
сыйластығы, махаббаты, бір-біріне деген құрметі мен сүйіспеншілігі болса жетіп жатыр.
А өмірді отбасы арқылы тани бастайды, яғни ең маңызды базалық танымды отбасынан алады.
Ата-анасы, бауырлары баланың өмірінде үлкен рөл атқарады. «Ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі,» – деп
бекер айтылмаса керек. Отбасы – баланың эмоционалды, рухани құндылықтарды бойына сіңіретін ортасы.
Ата-анасы балаға тәлім-тәрбие береді, жақсы мен жаманды, адамдармен қарым-қатынас жасауды үйретеді.
Басқа сөзбен айтқанда, отбасы – улкен емірге дайындайтын мектеп. Ал сапалы білімді қайдан, қандай
ортадан алуға болады? Әрине, өзарз гармонияда, бакыты ортада өмір сүретін, сол бақытты жасай алатын
адамдардан алады. Осындай бірлігі жарасқан отбасынан шыққан адам ғана өзінің отбасын бақытты ете
алады, өмірде жолы болатын тұлға ретінде қалыптасады,
4.Мәтінге қатысты ой-тужырымыңызды 3-4 сөйлеммен жазыңыз.
Таптым-таптым, тап жорға,
Табаны жалпақ боз жорға.
/Түйе/.
Маң-маң басып келеді,
Тапырақтап желеді.
Мойны ұзын, үсті тау,
Ертеден елге бел еді.
/Түйе/.
Кезікті бір жануар,
Үстінде екі тауы бар.
Мойны ұзын, көзі үлкен,
Бұл не,өзің тауып ал?
/Түйе/.
Даусы қоңыр, үні мұң,
Тесіп қойған мұрынын.
/Түйе/.
Дүниеде ақас бар бек жайлаған,
Жанына адам барса ойбайлаған.
Ақастың адам білер мінезі бар,
Мінгесіп екі бала той тойлаған.
/Түйе және оның өркеші/.
Бір тақыт бар дүниеде әркім білер,
Ол тақыт қымбат емес, әркім мінер.
Мінерінде төмендеп келеді екен,
Мінгеннен соң жоғары көтерілер.
/Түйе, оған мінген адам/.
Дүбір-дүбір төртеу,
Есенгелді екеу.
Жағалбайлы жалғыз,
Оның таңы қарбыз.
/Түйенің аяғы, екі құлағы, құйыршығы/.
Төрт кісі төсек сал дейді,
Екі кісі қарауыл қарайды,
Үлкен әйел есік аш дейді,
Кіші әйел төмпештейді.
/Түйе, төрт аяғы, екі өркеші, түйенің құмалақ тастағаны/.
Төсек астында төрт күлше.
/Түйенің төрт табаны/.
Таудан тас домалайды,
Тас бұршақтай сабалайды.
/Түйенің құмалағы/.
Жоғарыдан көп тас домалайды,
Кезектесіп бірін-бірі қуалайды.
/Түйенің құмалағы/.
Шашылды маржан,
Бағасы арзан.
/Құмалақ/.
Апан-апан,
Ескі шапан.
Иір қобыз,
Жарық жұлдыз.
/Түйенің шудасы, мойны,көздері/.
Мамам маң басып барады,
Күлшесі қалып барады.
/Түйенің ізі/.
Екі төлдің атынан
Бір төлдің аты шығады.
/Тайлақ/.
Түбірлі төртеу,
Түймемен бесеу,
Ерубай екеу,
Мамық жалғыз.
/Жылқы/.
Қоян жақты, тақыр жонды,
Төрт тұяқ, екі аяқты, екі қолды.
Салпы ерін, өзі жүйрік,
Кең омырау, жуан құйрық.
/Ат/.
Төрт түп тұт мәуітімен кесіледі,
Үстіне мінген адам есіреді.
Құрдасым, тапқын мұны ойлы көзбен,
Ойласаң тереңірек шешіледі.
/Ат/.
Отырдым мұнан барып оймауылға,
Қлінді екі аяғым байлаулыға.
Қолыма екі қайыс ұстап алып,
Жүргіздім қайда барсам айдауыма.
/Мінген ат/.
Екеуі елеңдеп келеді,
Төртеуі төбелесіп келеді.
/Аттың екі құлағы мен төрт аяғы/.
Ана таумен мына тау соғысып келеді.
/Аттың төрт тұяғы/.
Кішкене ғана тостаған,
Көтеріп қана тастаған.
/Аттың тұяғы/.
Алды қияқ, арты шалғай.
/Аттың жалы/.
Ұштым,ұжмаққа шықтым,
Тептім, терекке шықтым.
/Атқа міну/.
Қарасам, қайдан келдің,
Малы қара сайдан келдің.
/Аттың тезегі/.
Кекендеткен несі екен,
Келіп салған несі екен?
Сорпылдатқан несі екен,
Сорқылдатқан несі екен,
Суырып алған несі екен,
Суы тамған несі екен?
/Желідегі биені емген құлын/.
Төртеу келеді,
Төртеу асылып тұрады,
Екеу жол көрсетеді,
Екеу иттен сақтайды,
Енді біреу артында асылып тұрады.
/Сиыр/.
Екі айнасы бар,
Екі найзасы бар,
Төрт жаптырмағы бар,
Бір шыбыртқысы бар.
/Сиыр/.
Бүкір ағашқа қар жұқпас.
/Сиырдың мүйізі/.
Ел жатса да енекем жатпайды.
/Сиырдың мүйізі/.
Төсек астында төрт бауырсақ .
/Сиырдың желіні/.
Төрт туысқан бір шұңқырға құяды.
/Сиырдың емшегі/.
Арқасы бар, аунамайды,
Аузы бар, күйсемейді.
/Сиыр мен ат/.
Кішкентай ғана бойы бар,
Айналдырып киген тоны бар.
/Қой/.
Төрт тағанды бойы бар,
Момындық дұрыс ойы бар.
Кербезденіп жүрмейді,
Айналдырған тоны бар.
/Қой/.
Азанда кетер ләйлекен,
Кеште келер ләйлекен.
Түрлі-түрлі жібектен,
Түймесі бар ілгектен.
/Қой, ешкі/.
Шапаным да, тоным да,
Арқаның жүр жонында.
Атам соның соңында,
Таяғы бар қолында.
/Қой, қойшы/.
Ашылмаған сандықта,
Пішілмеген құндыз бар.
/Қозы/.
Қайырып басын тастаған,
Қайқайып қойды бастаған.
/Ешкі/.
Асты пышақ, үсті істік,
Өзіне лайықтап киім пішкен,
Секіріп-секіріп түскен.
/Ешкі/.
Төрт аяғы бар,
Басында екі таяғы бар,
Иегінде екі сақалы бар.
/Ешкі/.
Сақалы бар,
Санасы жоқ.
/Ешкі/.
Наурыздың айрықша тәлім-тәрбиелік, үлгі-өнегелік, сән-салтанаттық, мәрт-жомарттық, қадір-қасиеттілік нышан белгілері мен таным ұғымдарының үлгі түрлері өте көп.
Оның барлығы әр адамды жоғары саналылыққа, әдептілікке, өнегелікке, бауырмалдыққа, көргенділікке, ізгілік пен білімділікке баурайды. Наурыз мерекесін асыға күтетініміз, ерекше даярланатынымыз содан болса керек.Наурыз мерекесіне тән — көпшілікке наурыз көже даярланады, ол тағам жеті түрлі дәмнен даярлануы шарт. Халықта наурыз көжені тойып ішкен адам келесі жылға дейін ішім-жемнен тарлық көрмейді деген ұғым бар.
Үй иесі үлкен кісілерден наурыз көжеге бата сұрайды. Ол кісілер:
«Пәле-жала жерге енсін!
Төрт түлік ақты болсын!
Өрісің малға,үйің жанға толсын!
Ақ мол болсын!» деп бата беріледі.
Нашла в интернете