Қазақстан ұлттар лабароториясы» бұл күнде ұлттар достығының «брендіне» айналды деген пікірге келісесіз бе? Келісу немесе келіспеу себептерін 4-5 сөйлем арқылы жеткізіңіз ​

Қазақ халқының қонақ күтуі мен қонақжайлығы туралы.

Баяғы заманнан бері осы күнге дейін жеткен дәстүріміздің бірі мен бірегейі – келген қонаққа дастарқан жаю. Бұл дәстүр тек қонақжай қазақ халқына ғана тән дүние десем, артық айтпаспын, себебі үйге қандай кісі келмесін «ең болмаса нан ауыз тиіп кету керек» деген ұғым санамызда бала кезімізден қалыптасқан. Қазағым қашан да бар асылын, бар тәттісін «қонақ жесін» деп сақтаған. Қазақ халқы үшін дастарқаннан үлкен, дәмнен үлкен нәрсе жоқ. Ақсақалдар да үнемі «Дастарқан тек қуанышты себептермен жайылсын! Дастарқан мол болсын! Осындай үлкен дастарқан басында жинала берейік!» деп бата беріп, тілектерін айтып жатады.

Дастарқан жайғанда міндетті түрде ең алдымен нан қойылады. «Ас атасы – нан» деген мақал осыдан шықса керек. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.

Сыйлы қонақ келсе, бұрынғы кезде мал сойылып, ет асылса, қазіргі заманда мал сойылмаса да, қазанды отқа қойып, қонақтың кәдесін асып береді. Күн демей, түн демей қазан асуға келгенде қарап қалмайтын қазақ аналары мен келіндері ет тамақты нақышын келтіріп дайындайды. Бүгіндері қырық күн тойын, отыз күн ойын жасамасақ та, кез келген жиында осы ас бірінші мәзірде тұрады.

Жалпы алғанда, қазақтың дастарханы – киелі нәрсе. Бұл тек жайылған шүберек немесе оған қойған ас-ауқат қана емес, бұл – адамның пейілі, ішкі жан-дүниесі, мейірім-шапағаты. Ендеше дастарқанымыз тек қуанышқа жайылсын!

Тест жауаптары.

1. Синонимнің анықтамасын белгілеңіз.

E) Айтылуы әр түрлі, мағынасы ұқсас сөздер.

2. Қазақ әліпбиіндегі әріптер санын анықтаңыз.

C) 42.

3. Тек қатаң дауыссыз дыбыстары бар сөз қатарын белгілеңіз.

C) Қатық, тас, көк.

4. Барыс септігінде тұрған туынды зат есімді белгілеңіз.

B) Бишіге, оқушыға.

5. Тұрлаулы сөйлем мүшелерін көрсетіңіз.

A) Бастауыш, баяндауыш.

6. Мемлекеттік туымыздың авторы кім екенін көрсетіңіз.

E) Ш.Ниязбеков.

7. Түбірлес сөздер бар сөйлемді анықтаңыз.

A) Биші керемет би биледі.

8. Көп нүктенің орнына тиісті жалғауды қойыңыз.

Әмина әже немерелері... орманға келді.

E) -мен.

9. «Түп-түзу ...» сөз тіркесіне сәйкес келетін сөзді табыңыз.

B) Қайың.

10. Ортақ етісті анықтаңыз.

C) Сөйлесті.

11. Мезгіл үстеу нені білдіретінін анықтаңыз.

D) Іс-әрекеттің жалпы мерзімін, уақытын білдіреді.

12. Сұраулық шылауы бар сөйлемді анықтаңыз.

A) Бүгін тойға келмегендер бар ма?

13. Одағай сөйлем соңында келсе, алдына қандай тыныс белгісі

қойылатынын көрсетіңіз.

A) Үтір.

14. Сөйлемдегі тұрлаусыз мүшені белгілеңіз.

Гүлден ерте тұрды.

A) Пысықтауыш.

15. Шартты бағыныңқылы cабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу жолын

көрсетіңіз.

B) -са, -се.

16. Төл сөзге қажетті тыныс белгісін табыңыз.

«Көп сөз айтудың қажеті жоқ», деді бауыры.

A) Дефис.

17. Фразеологиялық тіркестің мағынасын белгілеңіз.

Иман жүзді.

D) Мейірімді.

18. Сөйлемдегі антоним сөздерін көрсетіңіз.

B) Қараңғы қанша дүниеде, дүниеде қанша жарық бар?

19. Жіктеу есімдігінен болған сөз тіркесін белгілеңіз.

B) Оған айтты.

20. Жақты сөйлемді табыңыз.

E) Басқаны ауызға да алмаймын.