азақстан - Байқоңыр - Ғарыш
Сіз жақында ҚР Халық қаһарманы Т.Әубәкіровпен кездестіңіз. Сізбен болған
сұхбатта ғарышкер сіздің, жас жеткіншектердің көкейіндегі сауалдарына жауап берді.
Жалпы, нақты, альтернативті, жабық сұрақ түрлерін көрсете отырып, сұхбатты жазыңыз.
Жазылымда орфографиялық, пунктуациялық норманы, салалас құрмалас сөйлемдерді
орынды қолданыңыз.
Нұсқаулық:
Кіріспе жазу: журналистің алдына қойған мақсаты;
Сұхбатты жөнге келтіру, таза қағазға барлық сұрақтар мен жауаптарды жазу;
Редакциялау: сұрақтар мен жауаптардың барлығы қаншалықты қызықты, маңызды
екендігін қарап шығу, мәтінді тексеру. (12-15 сөйлем)
мағжан жұмабай (әбілмағжан) бекенұлы(25 маусым 1893, солтүстік қазақстан облысы, қазіргі мағжан жұмабаев ауданы, сасықкөл жағасы – 19 наурыз 1938,алматы) – алаш қозғалысыныңқайраткері, ақын, қазақ әдебиетінің жарқын жұлдызы.арғын тайпасының атығай руының құдайберді тармағынан шыққан әкесі бекен айналысқан дәулетті болған. анасының есімі – гүлсім. мағжан ауыл молдасынан сауатын ашып, 1905 –1910 жылдары қызылжардағы (петропавл) №1 бегишевтің ұйымдастыруымен ашылған мұсылман медреседе оқыды. ибрагимовтің көмегімен 1912 жылы қазан қаласындағы кәрімовтер баспасында“шолпан” атты тұңғыш өлеңдер жинағы басылып шығады.бірқатар өлеңдерін махаббат тақырыбына арнады (“жас келін, “зарлы сұлу”, “сүйгеніме”, “алданған сұлу”) “алаш” партиясының ақмола облысының комитетінің мүшесі болды. 1938жылы қайтадан қамауға алынып, 19 наурызда ату жазасына кесілді
магжан жумабай (абилмагжан) бекенулы (25 июня 1893, северо – казахстанская область, ныне район магжана жумабаева, на берегу сасыкколь – 19 марта 1938,алматы) - поэт, писатель, яркая звезда казахской .отец аргынской племени из племени атыгай из ветви бога бекен был богатым человеком, занимающимся торговлей. имя матери-гульсим. в 1905-1910 годах магжан был основателем мечети №1 в кызылжаре (петропавловск), а в 1905-1910 годах он боролся за свободу мусульманских народов, известную татарскую интеллигенцию.учился в медресе, открывшемся под руководством бегишева. с ибрагимова в 1912 году в казани в издательстве каримова вышел первый сборник стихов“шолпан".ряд стихов посвятил теме любви ("жас келін," зарлы сұлу”, “сүйгеніме”, “алданған сұлу”) - член акмолинского областного комитета партии "алаш". в 1938 году вновь арестован и 19 марта приговорен к расстрелу
қазақстан республикасының мемлекеттік тілі - қазақ тілін құрметтеу, оны білу- біздің әрқайсымыздың асыл парызымыз. «ана тіліне салғырт қарау - өз халқының өткеніне,бүгініне, болашағына немқұрайлы қарау» деген пікірді бауыржан момышұлы өткен ғасырда-ақ айтып кеткен.мемлекеттік тілдің қолдану аясын барған сайын кеңейтіп, оны шын мәнінде қоғамдық қарым-қатынас тілі ету бүгінгі күннің талабы екені баршамызға мәлім.
тәуелсіздікке қол жеткізген сәттен бастап өз елін жарқын болашаққа бастап келе жатқан нұрсұлтан назарбаев сынды ұлт көшбасшысы бар қазақ елі аз уақыт ішінде бұрын-соңды болмаған табыстарға қол жеткізді. елбасы өз жолдауында: «тәуелсіздікке қол жеткізгеннен гөрі, оны ұстап тұру әлдеқайда қиын. бұл - әлем кеңістігіндегі ғұмыр кешкен талай халықтың басынан өткен тарихи шындық. өзара алауыздық пен жан-жаққа тартқан берекесіздік талай елдің тағдырын құрдымға жіберген. біз өзгенің қателігінен сабақ алуымыз керек. ол сабақтың түйіні біреу ғана - мәңгілік ел болу. бұл біздің өз қолымызда»деп атап көрсеткен. елбасы жолдауында айтылған осы сөздер әрбір саналы азаматтың жанын тербері сөзсіз.
ел мен тіл – егіз ұғым. «мәңгілік» сөзі мирас болып келе жатқан мәңгілік өлмейтін асыл қазынамыздың бірі – ана тілімен де тығыз байланысты. олай болса, мәңгілік елдің онымен қатар жасап,бірге мәңгілік тілі болуы шарт. ол жұмыр жерден ойып тұрып орын алған, ұлан ғайыр даласы бар, астанадай қаласы бар, нұрсұлтандай данасы бар қазақ елінің мемлекеттік тілі - қазақ тілі. елбасы өз жолдауында мемлекеттік тіл саласында жеткен жетістіктерімізге тоқтала келіп, « енді ешкім өзгерте алмайтын бір ақиқат бар! ана тіліміз мәңгілік елімізбен бірге мәңгілік тіл болады. оны даудың тақырыбы емес, ұлттың ұйытқысы ете білгеніміз жөн» деп ой түйді.
олай болса, «ана тілімізді – мәңгілік тіл ету өз қолымызда» деген сезім менің кішкене жүрегіме орасан қуаныш пен мақтаныш сезімін сыйлап, болашаққа сенім мен адастырмас арманның темірқазығын нұсқап тұрғандай.
менің болашақ арманым, жүрек қалауым – кішкене кезден журналист болу. ол үшін алғашқы қ жасап та үлгердім. мектептен, ұстаздан алған білімімді ізденіспен ұштастыра отырып қасиетті шаңырақ – журналистиканың «есігін қақтым». алғашқы мақалам – «атамнан қалған із» атты мақалам аудандық газетке шыққандағы менің қуанышымды айтып жеткізу мүмкін емес еді. міне содан бері «ана тілім-қазынам», «арманыма жол сілтеуші», «жүзіңнен шуақ кетпесін», «болашақ бүгіннен басталады», «ұстаздық жүгі - ауыр жүк», «тәуелсіздік жетістіктері», «ерлік - ұрпаққа үлгі», «сағындым мектебімді», «гүлдәурен - ххі ғасыр көшбасшысы», «тәуелсіздік – баға жетпес байлығым», «ұлттың рухы, жаны әрі таусылмас байлығы» атты мақалаларым баспасөз беттеріне жарық көрді. аудандық мәнерлеп оқу, шығармалар сайысынан, тілдер мерекесіне арналған жыр мүшайрасынан, қазақ тілі мен әдебиетінің пәнік олимпиадасынан, облыстықық «ақберен» сайыстарынан алған жүлделі орындарым – бұл менің тілімнің мәртебесін көтеруге қосқан үлесім деп білемін!
көкіректе бір- ақ арманым бар, ол - шырайлы да шұрайлы, әуенді де әуезді, шешен де шебер ана тіліміздің мәртебесін көтеру, өз аспанында қырандай қалықтап, әлемдік кеңістікте өзге тілдермен теңдей шарықтап тұрғанын көру. біз ол күнге де жетеміз, менің оған сенімім кәміл!
өткен оқу жылында оңтүстік астанмыз - алматыда болдым. мені сұлу да көркем, әсем қала алматыға жетелеп алып келген де сол ана тілге деген махаббатым. «келдім! көрдім! жеңдім! » деп ю. цезер айтпақшы, өзін- өзі тану пәнінің олимпиадасынан і орын алып, атырау облысының байрағын желбіретіп қайтқанымда төбем көкке бір елі жетпеді. мені алға жетелеген, мені көкке көтерген, мені жеңіске жеткізген – ана тілім, дана тілім! тіл ұшына оралған мына бір шумақтар сол сәттердегі көңіл күйімнің өрнегі еді:
болашағымды, келешегімді
жолыңа сенің арнаймын.
қаламы жүйрік, арманы биік
журналист болу – арманым.
анамның тілі – бабамның тілі,
барымды саған беремін.
мәңгілік елдің мәңгілік тілі
боларыңа мен сенемін!
ес жиып, қазық қағып, кереге жайып, ел болғанымыздың 550 жылдық мерейтойын барша әлемге жар салып, түркі тектес елдердің елбасыларымен астанның төрінде айдай әлемге паш еткеніміз күні кеше ғана. бұл күндері қазақстан – көп ұлтты, тату-тәтті, біртұтас мемлекет ретінде жұмыр жердің бетінде тамырын тереңге жайған алып «өмір ағашына» айналғалы қашан! ол ағаштың бұтағына ұя салған 150-ге тарта ұлт пен ұлыстың өз тілінде сайрап, өз ұлттың мәдениеті мен әдебиетін, өз әдет-ғұрпын сақтап, өзара ұлтаралық келісім мен жарасымын тапқан, ынтымағы жарасқан ел болуы елбасымыз нұрсұлтан назарбаевтың сындарлы саясатының арқасы болса, бейбіт те тыныш «қой үстіне бозторғай ұя салған» бақытты тіршілік құруы – сабырлы да салмақты, кең пейіл қазақ халқының өмірлік ұстанымының арқасы.
қазіргі қазақстандықтар үшін үш тілді білу – өмір талабы. өзі өмір сүріп отырған елдің мемлекеттік тілін білу – парыз. сондықтан елбасының «қазақ тілі - мәңгілік елдің мәңгілік тілі болады» деген сөзінің шындыққа айналарына сенемін.