Ғана «Хаббл» 2007 жылы табылған болатын. Одан бергі уақытта табылып жат-
қандардың саны 500-ден асты, бірақ оларға адамзат аяғы әлі жете
алмай жатыр.
Ғарыш әлемін кезіп жүрген «Хаббл» телескопы шындығында
адамзатқа үлкен көмек көрсетуде. Ол іске қосылған уақыттан
бері
адамзаттың өмір сүруі мүмкін деген бес жүзден астам
ғаламшарды тауып, суретке түсіріп, Жерге жіберді. Жақында
«Хаббл» жіберген мәліметтерді сараптай келіп, НАСА
ғалымдары Жер ғаламшарына өте ұқсас аспан денесін тапты.
«Кеплер-22-В» деп ат қойылған жаңа ғаламшар адамның
өмір сүруіне өте қолайлы көрінеді. Өйткені оның Күнмен ара-
қашықтығы ғаламшардың бір температураны ұстап тұруына
жағдай жасайды. Зерттеушілердің мәлімдеуінше, жаңа ашылған
ғаламшарда ылғал көп, бетіндегі температура +22 градусты
құрайды екен. Егер а ң ол жаққа аяғы жетіп,
игеріліп жатса, оның өмір жасы да ұзаратын болады. Өйткені
ондағы бір жыл Жердегі сияқты 365 емес, 290 күнге тең.
( «Аспан құпиялары» кітабынан)
ЖАЗЫЛЫМ
7-тапсырма. Сөздіктердің көмегімен мәтіндегі термин сөз-
дердің анықтамасын жаз. Қарамен жазылған сандарға әртүрлі қосымша
жалға.
Ұстаның өрісі көрігінен төсіне дейін.
Алтын менен күмістіЗергер үшін жаратқан.
Арқар менен құлжаныМерген үшін жаратқан.
Шебердің инесі де алтын,Соққан күймесі де алтын.
Шеберді саусағы асырайды.
Еріншектің ертеңі бітпес.
Жатқанға жан жуымас,Жалқауға мал құралмас.
Еңбек, еңбекқорлық
Құс қонбаған көл жетім,
Ел қонбаған жер жетім.
Еңбексіз өмір жоқ,Ауырсыз жеңіл жоқ.
Қойшыны таяғы асырайды,Қасқырды аяғы асырайды.
Атан түйе жүк астында қартаяр.
Түйір нан – тамшы тер.
Сен істі сүйсең, іс саған бас