Адамдар ықылым заманнан бері су бетінде саяхаттай бастады. Қазіргі зерттеушілер тарихта ежелгі мысырлықтардың су бетінде жүзіп, кеме құрылысымен тұңғыш болып айналыса бастағанын айтып отыр. Біздің заманымызға дейінгі шамамен 5 мың жыл бұрын пайда болған кемелер папирустан жасалған. Бұл кемелердің сипатын норвегтің танымал саяхатшысы Тур Хейердалдың Ра деп аталатын папирус қайықтарына қарап отырып елестетуге болады, саяхатшы оны ежелгі мысырлықтардың кемелеріне қарап жасаған. Кемені құрастыру үшін папирусты жинап байлап, басы мен аяғына дейін қайыса жалғанатын, мұнымен қатар, папирустар тростар арқылы кеме қаңқасының желкенінен тартылатын. Мысырлықтардың кемесінде ескекпен бірге желкендер де болған. Бұл кемелер негізінен Ніл өзенінде жүзуге арналды, бірақ олар одан да ұзақ уақытқа жүзуге арналған болуы да мүмкін. Ра- 2 кемесімен Атлант мұхитын кесіп өткен Тур Хайердал мысырлықтардың кемесінің теңізге де шыға алатынын көрсетіп берді.
Кеме соғу ісінде финикиялықтар аса шебер болған, олар өз кемелерін өз елдерінде қалың өсетін балқарағайдан жасаған. Финикиялықтар шпангоутты ойлап тапқан деседі, шпангоуттар кемелердің қаңқасын қатты ете түсті. Зерттеушілердің басым бөлігі финикиялықтардың бұл өнертабысты Крит аралының кеме соғушыларынан алды деп есептейді, белағашты да солардан көрген делінеді.
Қалай болғанда да біздің заманымыздан үш мың жыл бұрын кемелер бүгінге дейінге сақталып келе жатқан формада жасала бастаған.Олардың қаңқасы берік шпангоуттар мен ұзына бойы қапталатын стрингер каркастан жасала бастады, ал кеменің тұрақтылығы белағаш арқылы қамтамасыз етілді. Бастапқы кезде белағашты екі бөренені белгілі бір бұрышын біріктіру арқылы жасалса, белағаштың қазіргі құрылымы кейіндеу шығарылды. Кеменің діңгегі мен қарадүрсін желкені болды.
Желкеннің жетілдірілмеуі олардың тек көмекші құрал ретінде түсінілгені болса керек, осылайша кеменің негізгі қозғалтқышы ескек болды. Кеменің жылдамдығы ескекшілердің санына тікелей байланысты болды. Бастапқыда көп ескекшіге арналып, ұзын кемелер соғылды, кейін болса бес деңгейлі қабатқа отырғыза бастады .
1.Мәтін қандай үлгіде жазылған?
А) ақпарат беру В) сын- пікір айту С) көзқарас білдіру Д) талқылау Е) нұсқау беру
Темір жол - бұл біздің өткеніміз, бүгініміз және болашағымыз.
Теміржол - біздің болашағымыз, бүгініміз және өткеніміз. Ежелгі заманнан бері адам теміржолды ойлап тапты. Ол оған ауыр жүктерді көтеруге, саяхаттауға және саяхаттауға көмектесті. Алайда ол Ресейде бірден пайда болған жоқ.
Теміржол қызметін пайдаланбаған адам жоқтың қасы. Станцияға келе жатып, адам саяхатқа баратын немесе жай ғана отбасыларына және достарына қонаққа баратын а бірден көреді. Мұнда ерекше нәрсе бар: күтілетін сапар алдындағы қуаныш немесе толқу. Қазіргі кезде адамдар теміржолды пайдалануға бейімделді, бірақ бұрын бұл басқаша болды.
Ол құрылғанға дейін халық ауыр жүктерді жылқылармен тасымалдады. Басқа қалалар мен аудандарға көшу өте ыңғайсыз болды. Көптеген жылдар өтті, Николай I бұл мәселеге қызығушылық танытты, ақпанда Ресейде алғашқы теміржол салу туралы жарлық шықты. Ол Мәскеуден Санкт-Петербургке дейін созылды. 9 жылдан кейін, 1 қарашада ең алғашқы және ең үлкен тас жол ашылды. Ол көп ұзамай жұмысқа кірісті. Бүгінде бұл қазан теміржолының бөлігі. Кейінірек үкімет оны одан әрі ұзартуға тұрарлық деп шешті. Бірақ оны жақсартуға деген барлық тілектер қабылданбады. 20 ғасырдың басында ғана кең ауқымды сызық салу туралы «империялық бұйрық» шығарылды.
Ұлы Отан соғысы жылдарында теміржол азық-түлік өнімдерін, қару-жарақ пен басқа да материалдарды, әсіресе Сталинград облыстарында негізгі жеткізуші болды. Оны ұстау кезінде азық-түлікті шектеу негізгі проблема болды. Жүздеген адамдар күте алмады, балалар, ересектер, тіпті жануарлар аштықтан өліп жатты. Көптеген рет фашистер жарылып, вагондарға оқ жаудырды. Жүз мыңдаған сарбаздар теміржолмен жеткізілді. Жылжымалы фельдшерлік пункттер болды. Ұлы Отан соғысы кезінде көптеген теміржолдар қирады, бірақ ол аяқталғаннан кейін қалпына келтіру басталды.
Кейінірек адамдар көліктің өзін жақсарту туралы ойлана бастады. Пойыздардың жаңа түрлері пайда болды.
Біздің уақытымызда біз осы көлік түрін өз мақсаттарымыз үшін үнемі қолданамыз. Заманауи технологиялар мен дизайндардың көмегімен бізге жаңа мүмкіндіктер ашылады. Вокзалға келу немесе Интернетте билеттерге тапсырыс беру арқылы біз достарымызға, туыстарымызға, Ресейдің кез-келген нүктесіне немесе одан тыс жерлерге саяхатқа бара аламыз. Осы уақытқа дейін пойыздардың жаңа үлгілері пайда болады, олар жетілдірілген, өйткені технологиялар бір орында тұрмайды. Болашақта автомобиль жолдары абаттандырылатын болады.
Теміржол адамзат тарихына ерекше үлес қосты, оны мақтан тұтып, оның гүлденуі үшін қолдан келгеннің бәрін жасау керек.
Объяснение: