mpaxomow

01.02.2022 14:00 •  Қазақ тiлi

A мәтіні Ай туралы қызықты ақпарат
Ай – бұл ақшыл-сары түсті шар. Ал кейде көк аспанда бұлтсыз түнде тамашалауға болатын жарты ай. Бұл сондай-ақ біздің ғаламшарымыздың айналасында тынымсыз, орасан жылдамдықпен айналатын үлкен тас шар. Алайда, көпшілігі айды жерді айналатын серік ретінде ғана білгенімен, ол туралы көп деректерді біле бермейді.
Ай жерді тек бір жағымен ғана айналады. Сол себептен адамдар әрдайым айдың бір жағын ғана көреді.
Жерден Айға дейінгі қашықтық – 384 мың шақырымды құрайды.
Кратер Бэйли – айдағы ең үлкен кратер, оның диаметрі шамамен 295 шақырым.
Айдың көлемі Жердің көлемінен шамамен 49 есе кіші.
Атмосфераның жоқтығына байланысты айда таңның атуы, күннің батуы секілді табиғи құбылыстар болмайды. Тек түн болады.
Айға жіберілген алғашқы зымыран Кеңестің «Луна-2» зымыраны.
1969 жылы адамзат алғаш рет айға аяқ басты. Ол америкалық астронавт Нил Армстронг еді.
Айдағы тартылыс күші Жерге қарағанда алты есе аз.
Айдың шаңынан жанған оқ дәрінің ұнтағы секілді иіс шығады.
Ай жыл сайын жерден төрт сантиметрге алыстайды.
Ай – үлкен жер серігі. Ол күн жүйесіндегі бесінші ірі серік.
В мәтіні
Ай мен Күннің таласы
Ерте заманда біреудің Айсұлу және Күнсұлу деген сұлу қыздары болыпты. Бірінен бірі сұлумын деп өзара таласқан қыздар жиі ренжісіп қалады екен. Бір күні іс тігіп отырған Айсұлудың бетін Күнсұлу тырнап алады.​