А.Кемелбаеваның "Шашты" әңгімесінде кездесетін нақыл сөздер мен тұрақты сөз тіркестерін жинақтап, мәнін ашып жазыңыз. тез керек болып тур

Су - барлық тіршілік ағзаларына пайдалы. Себебі, су тірі ағазалардың мүшелерін қорғайды, көптеген процестерді жүргізу үшін өте маңызды болады. Мысалы, су адамдардың мүшелерін қорғайды, ас қорыту процестерін жүргізеді. Өсімдіктердің фотосинтез процесін жүргізу үшін ең маңызды фактор болып саналады, өсімдік жасушасына пішін береді. Суда өмір сүретін медузаның қаңқасы болады. Әрбір тірі ағза сусыз тіршілік ете алмайды, себебі су өмір үшін өте қажет. Сондықтан, менің ойымша, су өте пайдалы, әрі маңызды. Біз сусыз өмір сүре алмаймыз, себебі оның пайдасы мол.

3-

-тапсырма. Мәтінді түсініп оқы. Қою қаріппен берілген сөздердің

мағынасын анықта. Мәтінде қандай мәселе көтерілгенін айтып, стихи

анықта.

Қазақстан — мұнайлы мемлекет. Мұнай қоры еліміздің батыс бөлігіне

орналасқан. Жыл сайын 32 миллион тонна мұнай өндіріледі. Жаһанда ме

най өндіруден 18-орында. Қазақстанда мұнай құбырын 10 000 шақырым

дейін жүргізген. Мұнай өндіретін 32 стансы жұмыс істейді.

Батыста мұнай кені бар екенін қазақтар ертеде білген. Олар мұнай

адамның, малдың жарасын емдеген. Алғаш бұрғылау жұмыстары Батыс

тағы Қарашұңғыл жерінде жүргізілген. 1899 жылы 40 метр тереңдікте

алғаш мұнай бұрқағы атқылаған. Осы кезден бастап Ұлы дала елінде мұнай

өндірісі басталды. Ал Доссорда 1911 жылы 226 метр тереңдіктен мұнай бр.

Қағы атқылаған. Осы жерде Қазақстандағы алғаш мұнай өндіру өнеркәсіб

басталды.

1985 жылды Атырау облысы Құлсары қаласында тосын оқиға бол

ды. №37-ұңғымада қатты қысымнан мұнай өндіретін құралдың бір бөліп

жұлынады. Ауаға мұнаймен бірге улы газ атқылаған. Өрт болып, от

бұрқақ 40-50 метрге көтерілген. Жердегі өртті орбитадан ғарышкерлер 2

көрген. Қыс мезгілінде өрттен бірнеше километр жер жылынып, жерге ш

шыққан. Бұл өртті бір жылдан кейін әрең сөндірген. Қазір мамандар мұнд

Экологиялық апаттың алдын алады.