Жайлау – қыстаудың алыс жатқан даладағы қоныс. Жайлауды шөбі шүйгін, суы мол, әрі, түнық, салқын ауалы жерден таңдайды. Онда жылдың үш маусымында ел болмайды. Қыста аппақ қар басып жатады.
Жазға қарай жайлаудың шөбі жақсы өседі. Ол кезде жер беті жасыл пүліс сияқты қүлпырады. Қыстан арықтап шыққан мал жайлауда тойып, семіреді. Адамдар да сергиді. Қысқа арнап сүт тағамдарын дайындайды. Ал көктеу қонысында мал төлдетеді. Көктеуге әдетте жылы, жауын-шашыны көп бола бермейтін, малдың төлі түрлі жұттарға аз ұшырайтын ойпаң қоныс таңдалады. Күзеуде қазақ малдың семірген тұсын көздеп базарға жақын жақтарға, өз тұрмысының ыңғайына қарай қоныс тауып отыра берген.
М.Мөңкеұлы «Үш қиян» толғауының берер тәрбиесі және қоғам
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары
Т/Ж4-көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану
Сабақ мақсаты
Толғауда көтерілген замана жағдайын анықтау және дәлелдеу
Құндылықтарды игерту
«Мәңгілік ел» жалпықоғамдық құндылығы:
-тіл мен мәдениет;
-өмір бойы білім алу;
-топ мүшесі ретінде жауапкершілікті сезіну;
-топтаса және жұптаса ынтымақтастықпен жұмыс жасау;
Аталған құндылықтар сабақ тақырыбы арқылы оқушылардың топтаса жіне жеке отырып жұмыс жасаулары, сын тұрғысынан ойлай білу, ақпаратты өңдей білу, өзінідік көзқарасын дәлелдей алу дағдылары негізінде жүзеге асады.
Пәнаралықбайланыс
Тарих,қазақ тілі
АКТ-ны қолдану дағдылары
Электрондық оқулық, интерактивті тақта
Қ
Өлеңнің әр тармағына дәлелді пікірлерін білдіре алады.
Тілдік мақсаттар:
Менің ойымша... Менің түсінгенім бойынша... Мұрат ақынның қайғыруына қарағанда... Заманның жағдайын, адамдардың пейілін мына өлең жолдарында... анық айтып өтеді.
Диференциация
Оқушылардың барлығы өлеңде көтерілген мәселелерді анықтайды.
Оқушылардың көбісі өзіндік пікірлерін дәлелді түрде жеткізеді.
Оқушылардың кейбірі айтылған пікірлерді өмірде қолдана алады.
С
Сабақ барысы
Жоспарланған уақыт
Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер
Ресурс
Сабақтың басы
Қызығушылықты ояту
Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен сәлемдесу
Ынтымақтастық атмосферасын туғызу. «Май шам» әдісі.
Шеңбер бойымен тұрып, жағылған май шамды бір-біріне өткізе отырып, жақсы тілектерін жеткізеді.
Топқа бөлу: Қағаз қиындылары арқылы бөлінеді («Еділ», «Жайық»)
Үй тапсырмасын сұрау
«Ой шақыру» әдісі арқылы сабақтың мақсатын анықтау
Интерактивті тақтада берілген суреттер арқылы сұрақтар қою
Сабақтың ортасы
1.Тапсырма
ТЖ
«Үш қиян» толғауының идеясын үш сөйлем арқылы тұжырымдап, тірек сызба, сурет арқылы постермен жұмыс.
ҚБ. «Плюс, минус, қызықты» тәсілі.
2.ЖЖ. Кестені толтыру. Оқушыларға толғаудың әр шумағын беріп, сол шумақ бойынша жұпта жұмыс жасайды.
Үзінді
Ақынның айтар ойы
Менің қабылдауым
Заман қайтір түзелсін,
Қоңсыдан туған би болды...
Ақылсыздың баласы
Ақшасына сүйеніп,
Айтқан сөзі пұл болды,
Заманың мұндай сұм болды.
ҚБ. «Бас бармақ» әдісі.
3.ТЖ. «Әдеби әңгіме шеңбері» әдісі
Толғаудың ұлттық құндылықтарын талдау үшін мұғалім оұушылардан екі шеңбер жасап тұруды талап етеді (Бір-бірін көретін ішкі және сыртқы шеңбер), осылайша «әдеби әңгіме» шеңберін ұйымдастырады.Оқушылар мұғалім берген тақырыптардың біреуін талқылайды, мысалы «ақын не себептен заманды адыра қалғыр»дейді?,бір минут ішінде бір-біріне қарама-қарсы қарап тұрған оқушылар өз ойын айтады.Мұғалім алмасу уақытын қоңырау арқылы білдіреді.Аяқталған соң, сыртқы шеңбер мұғалім «тоқта» дегенге дейін солға қарай жылжып, жаңа серіктеспен кездеседі. Осы ретпен «Өлеңнен қандай ұлттық құндылықтарды байқауға болады? » деген келесі сұрақты талқылайды.Мұғалім кез келген уақытта талқылау тақырыбын өзгерте алдады.
ҚБ. «Мадақтау тағамы»
Топтар өзара бағалауды стикерге жазу арқылы жүзеге асырады.
Сабақтың соңы
Кері байланыс. «Ауа райы» әдісі арқылы ауыл бейнеленген суретке күн, бұлт, қар суретін жапсырады.
Күн- өте жақсы түсіндім, сабақ қызықты болды.
Бұлт –жақсы түсіндім, ұнады.
Жаңбыр-маған қиындау тиді.
Үй тапсырмасы: Ойтолғау «Мен бейбіт елде тұрамын!»
Жайлау – қыстаудың алыс жатқан даладағы қоныс. Жайлауды шөбі шүйгін, суы мол, әрі, түнық, салқын ауалы жерден таңдайды. Онда жылдың үш маусымында ел болмайды. Қыста аппақ қар басып жатады.
Жазға қарай жайлаудың шөбі жақсы өседі. Ол кезде жер беті жасыл пүліс сияқты қүлпырады. Қыстан арықтап шыққан мал жайлауда тойып, семіреді. Адамдар да сергиді. Қысқа арнап сүт тағамдарын дайындайды. Ал көктеу қонысында мал төлдетеді. Көктеуге әдетте жылы, жауын-шашыны көп бола бермейтін, малдың төлі түрлі жұттарға аз ұшырайтын ойпаң қоныс таңдалады. Күзеуде қазақ малдың семірген тұсын көздеп базарға жақын жақтарға, өз тұрмысының ыңғайына қарай қоныс тауып отыра берген.
Сынып: 8
Қатысқан оқушылар саны: 10
Қатыспағандар:
Пән мұғалімі: Б.Д.Толеубаева
Мерзімі: 16.11.18
Бөлім:
Көркем әдебиет және эпикалық сарын
Сабақтың тақырыбы:
М.Мөңкеұлы «Үш қиян» толғауының берер тәрбиесі және қоғам
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары
Т/Ж4-көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану
Сабақ мақсаты
Толғауда көтерілген замана жағдайын анықтау және дәлелдеу
Құндылықтарды игерту
«Мәңгілік ел» жалпықоғамдық құндылығы:
-тіл мен мәдениет;
-өмір бойы білім алу;
-топ мүшесі ретінде жауапкершілікті сезіну;
-топтаса және жұптаса ынтымақтастықпен жұмыс жасау;
Аталған құндылықтар сабақ тақырыбы арқылы оқушылардың топтаса жіне жеке отырып жұмыс жасаулары, сын тұрғысынан ойлай білу, ақпаратты өңдей білу, өзінідік көзқарасын дәлелдей алу дағдылары негізінде жүзеге асады.
Пәнаралықбайланыс
Тарих,қазақ тілі
АКТ-ны қолдану дағдылары
Электрондық оқулық, интерактивті тақта
Қ
Өлеңнің әр тармағына дәлелді пікірлерін білдіре алады.
Тілдік мақсаттар:
Менің ойымша... Менің түсінгенім бойынша... Мұрат ақынның қайғыруына қарағанда... Заманның жағдайын, адамдардың пейілін мына өлең жолдарында... анық айтып өтеді.
Диференциация
Оқушылардың барлығы өлеңде көтерілген мәселелерді анықтайды.
Оқушылардың көбісі өзіндік пікірлерін дәлелді түрде жеткізеді.
Оқушылардың кейбірі айтылған пікірлерді өмірде қолдана алады.
С
Сабақ барысы
Жоспарланған уақыт
Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер
Ресурс
Сабақтың басы
Қызығушылықты ояту
Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен сәлемдесу
Ынтымақтастық атмосферасын туғызу. «Май шам» әдісі.
Шеңбер бойымен тұрып, жағылған май шамды бір-біріне өткізе отырып, жақсы тілектерін жеткізеді.
Топқа бөлу: Қағаз қиындылары арқылы бөлінеді («Еділ», «Жайық»)
Үй тапсырмасын сұрау
«Ой шақыру» әдісі арқылы сабақтың мақсатын анықтау
Интерактивті тақтада берілген суреттер арқылы сұрақтар қою
Сабақтың ортасы
1.Тапсырма
ТЖ
«Үш қиян» толғауының идеясын үш сөйлем арқылы тұжырымдап, тірек сызба, сурет арқылы постермен жұмыс.
ҚБ. «Плюс, минус, қызықты» тәсілі.
2.ЖЖ. Кестені толтыру. Оқушыларға толғаудың әр шумағын беріп, сол шумақ бойынша жұпта жұмыс жасайды.
Үзінді
Ақынның айтар ойы
Менің қабылдауым
Заман қайтір түзелсін,
Қоңсыдан туған би болды...
Ақылсыздың баласы
Ақшасына сүйеніп,
Айтқан сөзі пұл болды,
Заманың мұндай сұм болды.
ҚБ. «Бас бармақ» әдісі.
3.ТЖ. «Әдеби әңгіме шеңбері» әдісі
Толғаудың ұлттық құндылықтарын талдау үшін мұғалім оұушылардан екі шеңбер жасап тұруды талап етеді (Бір-бірін көретін ішкі және сыртқы шеңбер), осылайша «әдеби әңгіме» шеңберін ұйымдастырады.Оқушылар мұғалім берген тақырыптардың біреуін талқылайды, мысалы «ақын не себептен заманды адыра қалғыр»дейді?,бір минут ішінде бір-біріне қарама-қарсы қарап тұрған оқушылар өз ойын айтады.Мұғалім алмасу уақытын қоңырау арқылы білдіреді.Аяқталған соң, сыртқы шеңбер мұғалім «тоқта» дегенге дейін солға қарай жылжып, жаңа серіктеспен кездеседі. Осы ретпен «Өлеңнен қандай ұлттық құндылықтарды байқауға болады? » деген келесі сұрақты талқылайды.Мұғалім кез келген уақытта талқылау тақырыбын өзгерте алдады.
ҚБ. «Мадақтау тағамы»
Топтар өзара бағалауды стикерге жазу арқылы жүзеге асырады.
Сабақтың соңы
Кері байланыс. «Ауа райы» әдісі арқылы ауыл бейнеленген суретке күн, бұлт, қар суретін жапсырады.
Күн- өте жақсы түсіндім, сабақ қызықты болды.
Бұлт –жақсы түсіндім, ұнады.
Жаңбыр-маған қиындау тиді.
Үй тапсырмасы: Ойтолғау «Мен бейбіт елде тұрамын!»
Объяснение: