9. Септік жалғауы кездеспейтін мақал-мәтелді анықтаңыз. A) Басқа пәле – тілден.
В) Тіл ерді қабырға салады, нарды қазанға салады.
C) Қазақтың ақылы – көзінде, қасиеті — сөзінде
D) Тіл – өлшеусіз қазына, өрісі кең әлем.
Е) Адам көңілінен азады, тілінен жазады.
10. Құрамында туынды сын есімдер бар сөйлемді анықтаңыз.
А) Абайдың әкесі Құнанбай оқуды, білімді бағалаған. Ол өзінің балаларын
қалаға жіберіп оқытқан.
B) Анасы Ұлжан сабырлы, тапқыр адам болды. Абай өлеңді ерте жаза
бастады.
C) Әкесі Абайды он жасында оқуға берді. Ол Ахмет Риза медресесінде үш
ЖЫЛОКНДЫ
D) Ол мұсылманша оқумен шектелмей, Семей қаласындағы Приходская
школаға түсіп, орысша да оқи бастады.
E) Сабақтарды оқу, білу Абайға оңай болды. Сондықтан барлық уақытты өз
бетімен кітап оқуға жұмсады.
Бір сәт қиялға беріліп, арманның жетегіне еріп, ертегідегідей алтын балық ұстап алсам, қайтер едім? Қандай тілек тілер едім? деген сұрақтарға жауап іздеп көрейінші...
Әрине, қазіргі материалдық қоғамда ең алдымен ойымызға көп ақша келетіні сөзсіз, себебі қалтаңда ақшаң жеткілікті болса, біраз нәрсеге қол жеткізуге болатыны сөзсіз. Ең бірінші ойыма ақша келгенімен, өмірдегі басты құндылық ақшалай байлық емес, денсаулық пен отбасының амандығы екенін ұмытпаған жөн. Ата - әжелеріміз "ақша - су, бүгін бар, ертең жоқ" демекші, ақша тез жұмсалып кетеді. Сондықтан мен ең алдымен отбасы мүшелері мен өзімнің амандығымды тілер едім. Бұл – бірінші тілегім делік.
Тағы не сұрасам екен? Келесі кезекте отбасыммен әлем елдеріне саяхатқа аттанар едім. Ел аралап, жер көру, басқа адамдар мен мәдениетпен танысу, әрі ағылшын тілін қолданып, үйрену – менің арманым. Сапар шеккен адам ел көреді, жер көреді, ой – өрісі кеңейеді, бой жазып қайтады.
Және үшінші тілегім - мектепті ойдағыдай аяқтап, еліміздегі беделді оқу орындарының бірі - С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетіне оқуға түсуді армандаймын. Бұл мені болашақта ғалым болуға бір қадам жақындатады. Аталған оқу орнын ойдағыдай тәмамдап, білімімді шетелде шыңдап, одан кейін елге оралып, медицина саласын дамытқым келеді.