8-тапсырма. Төмендегі мәтіннен неологизмдерді анықтап, дәптеріңе көшіріп жаз! «Ақылды үй» (ағыл. digital home)
Ол адамдардың қолайлы өмір сүруі үшін жоғары деңгейлі техно-
логиялармен жабдықталған. «Ақылды үйдегі» жарық, электр жү-
йесін, кондиционер, желдеткіш, климат-бақылау, аудио және ви-
део жүйелерді, күзет, өрт дабылы, апатты жағдайларды бір ғана
диспетчерлік пультпен смартфон немесе ғаламтор арқылы басқа-
рып, бақылауға болады. «Ақылды үй» өрттен де қорғайды. Мы-
салы, ауада кішкене болса да иісті газ пайда болса, онда өртке
қарсы жүйе іске қосылады және өртті үдетпес үшін ауаның келуін
тоқтатады, газ жабылады, электр токтары өшіріледі. Бөлмедегі
адамдар сирена және түрлі сигналдар арқылы хабарландырылады,
ал егер өрт үйдің иелері жоқ кезде басталса, онда жүйе арқылы
олардың ұялы телефондарына хабарлама жіберіледі. Параллельді
түрде түтінді жою функциясы қосылады, ал қауіпсіздік қызметіне
ріп жаз.
автоматтандырылған үй.
өрт туралы ақпарат келіп түседі.
(М.Э. Сопер)

Астана-ұлан ғайыр еліміздің бас қаласы, әлем таныған жас қала. біздің дәуіріміздің хі-хііі ғасырларында арқада қыпшақ тайпалары көшіп - қонып жүрген. өткен ғасырда археологтар ақмола жерінен көне қаланың орнын тапты. бозақ-қазіргі астанадан небәрі 15 шақырым жерде. қалашық х-хііі ғасырларда гүлденіп, жібек жолы бойындағы сауда орталықтарының біріне айналған. сондай-ақ бозақ қыпшақ билеушілерінің елордасы болған. демек, елбасымыздың астана орнын арқа төсіне таңдауы кездейсоқтық емес, тарихты болжап, болашақты түйген көрегендік. 1996 жылы ақмола қаласын астана жасаймыз дегенде қоғамның басым бөлігі күмәнмен қарады. алайда 1998 жылдың 10 маусым күні тәуелсіз қазақстан жаңа да жас қала-астананың атын бүкіл әлемге паш етті. етек-жеңін енді қымтап, есін жиған егемен елдің бірегей ұлдары қазақ елінің болашағы үшін барын шаша еңбек етті. халқымызда «басы қатты болса, аяғы тәтті» деген дана сөз бар. астана , көркейе түсті. айбынды астанамыз жарық жұлдыздай жарқырады астанамыз әр күні жылға татитын, әр жылы ғасырға тең қарқынмен ң даңғыл жолына түсті. 1999 жылы юнеско-ның шешімімен астана «әлем қаласы» атағына ие болды. астана-сәулеті келіскен алып шаһар. бас қаладағы ең ғажайып, әсем мұнара-бәйтерек. тіршілік иелеріне тірек, сүйеніш, қорған, пана деген ұғымды білдіретін алып мұнара еліміздің символына айналған. гүлденген астанамыз, түрленген жас қаламыз-елдік пен тұтастықтың ғажайып үлгісі. не деген махаббат сұрапыл, тәңірден берілген нұр, ақыл. астана қазақты ғаламға, танытпай қоймайды, тұра тұр, - деп қ.әбілдақызы жырлағандай, астана-елбасының ғажайып ерлігі. жас ұрпақтың келешегін ойлайтын кемеңгер нұрсұлтан әбішұлының ұлы дала төрінен асқақ та ғажап қала тұрғызуы-теңдессіз қайсарлық. әр елді астанасы-сол елдің төлқұжаты. «астанасына қарап елін таниды» деген елбасы сөзінде терең мән бар. нұрсұлтан әбішұлы «еуразия жүрегінде» атты кітабында: - қалалардың да сияқты өз тағдыры болады. олардың әрқайсысының өз аты, қайталанбайтын өмірбаяны, дүниеде ешбір жерге ұқсамайтын өзіндік айрықша мінезі мен белгілері бар», - деп жазыпты. британдық «the sunday times» газеті өзінің 2005 жылғы 20 ақпандағы нөмірінде: «астанада жасалып жатқан жұмыстардың ауқымы нанғысыз. оны жүзеге асыру үшін қазақстан президенті нұрсұлтан болу керек», - деп жазды. ендеше, аяулы астана - елбасының тарихи қолтаңбасы. «біз жаңа астананың негізін салдық. бұл - бостандық туралы ежелден далалық арман мекен еткен қала. бұл - біздің он бес жылғы жолымыз бастап әкелген және бүгінде осы жол енді ғана басталатын қала. бұл - біздің жол, қазақстан жолы», - дейді н.ә.назарбаев. сәулетті астанамен тағдыры тоғысқан, халқымен жүрегі бір елбасы бастаған нұрлы көш - қазақстанның тәуелсіздік жолы ешқашан адаспақ емес. елбасы бізбен бірге. астанадай ғаламат қала қазақ жерінің мәңгілік жерұйығына айналады

менің ойымша, шынайы достық бірден бірнеше аспектілерді қамтиды. әрине, достарыңызбен көңілді және жақсы уақыт өткізіңіз. әрбір өзінің қарым-қатынасы, күлуі, өз ойлары мен тәжірибелерін осы немесе өз істерімен немесе бар проблемаларымен бөлісетін болуы керек. досыңыз әрқашан жақсы тыңдай алады, не айтылғанды ​​түсініп, жақсы кеңес бере алады. әрине, мұның бәрі өзара қарым-қатынасты қажет етеді. ешкім де достасқысы келмейді, егер ол тек тыңдап, оған тек оған ғана хабарласа керек. ынтымақтастық - бұл арасындағы қарым-қатынастардың негізі, ұзақ уақыттан бері достар табу, ол жұмыс істемейді.