Қыран, қыран бүркіт. Түсіндірме сөздікте «қыран» сөзінің мағынасы — бүркіт, қаршыға, қырғи, ителгі сияқты алғыр құстардың жалпы атауы деп баяндайды. Әрине, бұл мағына аталған құстардың қасиетіне қарай кейін пайда болса керек. Кейбір түркі тілдерінде, атап айтқанда, қырғыздарда қыран — епті, алғыр сияқты мағыналарда қолданылады. Және бұл тілде тек жыртқыш құс қана емес, аңға салатын иттерге де (тазыға) айтыла береді. Шамалауымызша, сөздің алғашқы тұлғасы «қыр» болып, мағынасы — жою, құрту етістіктерімен синонимдес болуы ғажап емес. Құс атауы — «қырғи» да осы түбірден туындаған деуге болады. Бұл деректер бойынша, «қыран бүркіт» тіркесі «епті, алғыр бүркіт» түсінігімен деңгейлес келеді. «...жаз — қаршыға, қыс — бүркіт дегендей босағасынан бір қыраны арылмайтын еді» (С. Мұқанов, Аққан жұлдыз.).[1]
Қыран, қыран бүркіт. Түсіндірме сөздікте «қыран» сөзінің мағынасы — бүркіт, қаршыға, қырғи, ителгі сияқты алғыр құстардың жалпы атауы деп баяндайды. Әрине, бұл мағына аталған құстардың қасиетіне қарай кейін пайда болса керек. Кейбір түркі тілдерінде, атап айтқанда, қырғыздарда қыран — епті, алғыр сияқты мағыналарда қолданылады. Және бұл тілде тек жыртқыш құс қана емес, аңға салатын иттерге де (тазыға) айтыла береді. Шамалауымызша, сөздің алғашқы тұлғасы «қыр» болып, мағынасы — жою, құрту етістіктерімен синонимдес болуы ғажап емес. Құс атауы — «қырғи» да осы түбірден туындаған деуге болады. Бұл деректер бойынша, «қыран бүркіт» тіркесі «епті, алғыр бүркіт» түсінігімен деңгейлес келеді. «...жаз — қаршыға, қыс — бүркіт дегендей босағасынан бір қыраны арылмайтын еді» (С. Мұқанов, Аққан жұлдыз.).[1]
Жаман ағайын бар болсаң көре алмайды, Жоқ болсаң, бере алмайды. -Никудышная родня успехам завидует, а в нужде не может.
Ағайын тату болса ат көпАбысын тату болса ас көп. -Братья в ладу – коней много, невестки дружны – еды много.
Жаман да болса ағамыз, Жақсыны қайдан табамыз. -Хоть и дурной, да брат родной. Где же взять хорошего?
Мал қонысын іздейді,Ер туысын іздейді.-Скотина ищет свой хлев, джигит – свою родню.
Жақыныңды жат етсең,Жатқа күлкі боларсың.-Сторониться своих – стать посмешищем для чужих.
Әпкенің үйі – кең жайлау. -Дом сестры – раздольное джайляу.
Жаман туыстан жат артық.-Добрый знакомый лучше плохой родни
Ағайын бірде араз, бірде тату. -Родичи и ссорятся, и мирятся, но никогда не расходятся.
Туғаныңмен сыйы кең дүниеге сыймассың.-Кто с родней в мире не живет, в просторном мире места не найдет.