Тыныс алудың жеткіліксіздігі — патологиялық синдром, бірқатар аурулармен бірге жүреді, бұл өкпедегі газ алмасуды бұзуға негізделген. Тыныс алу жеткіліксіздігімен (Нам) Қан газының қажетті құрамы қамтамасыз етілмеген, немесе тыныс алу жүйесінің компенсаторлық мүмкіндіктерінің асқын кернеулігі арқылы қамтамасыз етіледі. Тыныс алудың жеткіліксіздігі әртүрлі өткір және созылмалы қабыну ауруларында дамуы мүмкін, бүлінген, тыныс алу жүйесінің ісік зақымданулары; тыныс бұлшықеттерінің және жүректің патологиясы бар; шарттарда, кеуде қуысының шектеулі болуына алып келеді. Тыныс алу жетіспеушілігінің клиникалық көрінісінің негізі — гипоксия мен гиперкапния белгілері, тыныс алу бұлшықетінің шаршау синдромы және тыныс алудың қысқа болуы.
Көне түркі жазуы, көне түркі әліпбиі, түркі руникалық әліпбиі – Орталық Азия жерін бағзы заманнан мекендеген түркі тілдес тайпалардың тұңғыш әріптік жазуы. Көне түркі Орхон-Енисей әліпбиінде 35 әріп бар, әрбір әріптің түрлі график. нұсқалары қолданылады. Бұдан тыс 4 арнайы жазу таңбасы кейбір дауыссыздардың тіркесін беру үшін пайдаланылады (лт, нт, нч, рт). Жазудың бағыты – оңнан солға қарай. Бұл әліпби қалыптасқан график. жүйе болып табылады және негізінен көне түркі тілінің фонет. жүйесімен үйлеседі. 8 дауысты фонема (а мен ә, ы мен і, о мен у, ө мен ү) төрт қана полифонды әріппен, 16 дауыссыз фонема (фонема нұсқалар) 31 әріппен белгіленеді, 11 дауыссыз фонема (б, ғ-г, д, й, қ-к, л, н, р, с, т, ш) жуан-жіңішке нұсқалары таңбалармен ажыратылады. Кейде олар жіңішке әрі жуан әріптің орнына қолданылады. Бұдан тыс 5 дауыссыз фонема (з, м, н, п, ч) дара таңбамен ғана белгіленеді. К. т. ж-ның шығу тегі әлі шешіле қойған жоқ. 1893 ж. осы жазудың кілтін тапқан Дания ғалымы В.Томсен (1842 – 1927) көне түркі әліпбиі арамей (парсы-арамей және арамей-соғды) жазуының әсерімен шықты деген жорамал ұсынды. Түркітанушылардың дені бұл пікірді қолдады.
Тыныс алудың жеткіліксіздігі — патологиялық синдром, бірқатар аурулармен бірге жүреді, бұл өкпедегі газ алмасуды бұзуға негізделген. Тыныс алу жеткіліксіздігімен (Нам) Қан газының қажетті құрамы қамтамасыз етілмеген, немесе тыныс алу жүйесінің компенсаторлық мүмкіндіктерінің асқын кернеулігі арқылы қамтамасыз етіледі. Тыныс алудың жеткіліксіздігі әртүрлі өткір және созылмалы қабыну ауруларында дамуы мүмкін, бүлінген, тыныс алу жүйесінің ісік зақымданулары; тыныс бұлшықеттерінің және жүректің патологиясы бар; шарттарда, кеуде қуысының шектеулі болуына алып келеді. Тыныс алу жетіспеушілігінің клиникалық көрінісінің негізі — гипоксия мен гиперкапния белгілері, тыныс алу бұлшықетінің шаршау синдромы және тыныс алудың қысқа болуы.
Объяснение:
Объяснение