dvladimirov425

31.10.2022 15:33 •  Қазақ тiлi

​7-сынып қазақ тілі пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған
тапсырмалар
1-тапсырма.Мәтінді мұқият оқып, берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.
А мәтіні
Менің Отаным – Қазақстан
Біздің Қазақстан -көп ұлтты мемлекет.Бейбітшілік пен достықта, татулықта бірге жұмыла
отырып,қызметтің әртүрлі саласында қазақтар мен орыстар, татарлар мен немістер,
украиндар мен кәрістер еңбектенуде. Мен соңғы жүз жылда Қазақстан жеріне әртүрлі
халықтар қоныс тепкеніне жиі ойланамын. Бірлік, ұлтаралық келісім және саяси
тұрақтылық- қазақстандықтардың қалауы. Мен оны білемін. Онда татарлар да орыстар да
қазақтар да бар. Олардың тағдырын өмір тарихын тыңдағанда менің елім одан сайын
маған жақындай түседі, оны жақсырақ түсіне бастаймын. Біздің отбасы тарихымыз
мыңдаған басқа отбасылардың тарихына ұқсас. А ң татулығына ұмтылу
әр халықтың қаныныда бар, әсіресе барлығына құшағын кең жайып, пейілін кеңге салатын
қазақ халқының мінезінен жаралған. Осында тұрушылардың барлығы Қазақ халқының
тілі, тарихымен бірлігінің мәні осында деп ойлайды. Ол байырғы көркем Қазақстан
жерінде бейбітшілікті сақтауға көмектеседі. Ал татулық- болашақта гүлденудің маңызды
талабы. Мен туған және өскен жері біртұтас болғанда ғана адам бақытты болады деп
ойлаймын. Мен қандай бақыттымын, өйткені сен барсың, менің Қазақстаным. /
1.Мәтін бойынша адам қай кезде бақытты болады?
А).Жанұясы көпұлтты болғанда. В.) Жері бөлінгенде. С). Отанын сүйгенде.
Д). Білімді ұрпақ өскенде.
2.Мәтін қандай үлгіде жазылған?
А) Жарнама В)Эссе С) Хат. Д) Мәлімдеме.
2-тапсырма.
Мәтін бойынша бейбітшілікті сақтауға қазақ халқының тілін, тарихы мен салт-дәстүрін
білу көмектеседі. Сіз осы тұжырыммен келісесіз бе ? Келісу не келіспеу себептерін ( 4-5
сөйлем арқылы) жеткізіңіз.




3-тапсырма. Мәтінді оқып, мәтінге сәйкес келетін , келмейтін ақпаратты таңдаңыз.
Ә мәтіні
Ас- адамның арқауы.
Қазақ халқы асты жоғары бағалап, « Ас- адамның арқауы» -деп, қадірлей білген. « Ас
тұрған жерде, ауру тұрмайды», « Астан үлкен емессің» , «Ақты төкпе» , «Нанды шашпа»
деген мақал –мәтелдер мен ырым- тыйым сөздер осының дәлелі. Қазақтың дастарханы
қашанда ет, сүт, ұн, дәнді дақылдардан жасалған тағамдарға бай. Әрине, олардың әрқайсысы адам ағзасы үшін пайдалы. Шынында, қазақ халқы асты құрметтеудің жолын,
оның әзірлеудің көзін, ретін таба білген. Қазақ халқында дастархан мәдениеті жақсы
сақталып, дастархан басында асқа байланысты мақал- мәтелдермен ас қайыру батасы
айтылып отырған. «Таңертеңгі асты қалдырма, түскі асқа телмірме , кешкі асты бақпа»-
деп келетін тұрақты сөз тіркестері қазақы ортадағы дәстүрлі наным- сенімге негізделген
ас қабылдаудың күнделікті тәртібін бейнелейді. Рас, жүйелі тамақтанбау және ағзаға
сіңімді тағам пайдаланбау адам денсаулығына үлкен әсерін тигізеді. Меніңше, қазақ
халқының тамақтану ережесі туралы көптеген ұлағатты сөздері медицинада дәлелденген.
Ас- адамның арқауы, дұрыс тамақтану күніміздің сәтті өтуінің кепілі.
1.Мәтінге сәйкес келмейтін ақпаратты таңдаңыз.
А. Адам ағзасына дәнді дақылдардан дайындалған тағамдар өте пайдалы.
В.Қазақ халқы асты жоғары бағалап, қадірлей білген.
С. Медицинада тамақтанудың ерекшелігіне үлкен мән береді.
Д. Қазақтар сыйлы қонақтарға мал басын көрсетіп, табақ- табақ ет таратқан.
2.Мәтінге сәйкес келетін ақпаратты таңдаңыз.
А. Қазақ халқы асты құрметтеудің жолын, оның әзірлеудің көзін, ретін таба білген
В. Жалпы тағамдар ет, сүт, дәнді дақылдардан жасалмайды.
С. Ет тағамдары, сүт тағамдары, теңіз өнімдерінің адам ағзасына тигізер пайдасы жоқ.
4-тапсырма
1.Жүйелі тамақтанбау және ағзаға сіңімді тағам пайдаланбау адам денсаулығына үлкен
әсерін тигізеді. Сіз осы тұжырыммен келісесіз бе? Келісу не келіспеу себептерін ( 4-5
сөйлем арқылы) жеткізіңіз.



5-тапсырма. Жазылым.
Төменде берілген екі тақырыптың бірін таңдап, тақырыпқа байланысты өз
көзқарасыңызды білдіріп, дискуссивті эссе жазыңыз.Одағай сөздерді қолданыңыз. Сөз
саны (80-90 )
« Жастар жадына ғаламтор жау»
«Елімізде сүттей ұйыған татулық пен келісімнің сыры неде деп білесіз?