6. Мәтінді түсініп оқы, Талғат Мұсабаев – қазақтың екінші,
әлемнің 309-шы ғарышкері. Ол бір ай
ішінде бес рет (30 сағат 8 минут) ашық
ғарышта болған сапары үшін Гиннестің
рекордтар кітабына енген. 2001 жылғы
сапарында Талғат алғашқы ғарышкер-
турист Деннис Титомен бірге ұшады.
Ғарышта Титоның денсаулығы нашар-
лап, оған екпе салады. Стансыда басын
жаралап алған кезде емдеп, тігеді. Осы-
дан кейін Талғат Мұсабаев ғарышкерлер арасында «ғарыш
хирургі», – деген атқа ие болады. Ашық ғарышқа шыққан
да кемеге бекітетін тетік ажырап кетеді. Кемеден алыстай
түсіп, енді оралмастай болған жағдайда, таңғажайып күш
оны құтқарып қалады. Солайша ғарышкер аман қалады.
А. Құмырзақұлы
Салалас құрмалас сөйлем
Сложносочинённые предложения состоят из независимых друг от друга простых предложений.
1. Предложения могут перечисляться через запятую и не связываться союзами (жалғаулықсыз салалас құрмалас сөйлем).
2. Предложения (жалғаулықты салалас құрмалас сөйлем) могут связываться следующими союзами:
1) және, да/де, та/те – и, да, к тому же;
2) бiрақ, ал, әйтсе де, сонда да – а, но, однако, но всё же;
3) не, немесе, бiресе, әлде – или, то.
4) сондықтан – поэтому; сол себептен, өйткенi – потому что;
Примеры:
1)Жаз келдi де, күн жылынды. – Лето пришло, дни стали тёплые.
Мұғалiм келмедi және сабақ болмады. – Учитель не пришёл, и урока не было.
Осы жылдар ішінде елімізде қыруар істер атқарылды. Атап айтсақ тарихи жеріміздің шекарасы халықаралық шарттарға сай бекітілді. Мемлекеттік рәміздеріміз, Ата заңымыз, ұлттық валютамыз және Сарыарқаның кең жазық даласында барша елдің өзінің тез көркейіп өсуімен таң қалдырып, жаңа Астанамыз дүниеге келді. Әлемдік қауымдастық алдында «Қазақстан Республикасы» деген асқақ рухты елдің екенін мойындаттық. Ел экономикасы да жылдан-жылға нығайып, мәдени, рухани даму деңгейі белеске көтерілуде. Өзіне тәң барлық институттары бар, әлемдік қауымдастықтың ықпалды мүшесі болып табылатын тәуелсіз мемлекет құрылды.
Жыл сайынғы ел Президенттің халыққа арналған Жолдаулары мен қабылданған мемлекеттік бағдарламалар, стратегиялық бағыттардың барлығы да қарапайым халықтың тұрмысын жақсартып, тәуелсіздігімізді нығайтуға бағытталды. Елбасы өз Жолдауында ішкі саяси мен ұлттық қауіпсіздіктің 2020 жылға дейінгі негізгі мақсаттары қоғамда келісім мен тұрақтылықты сақтау, ел қауіпсіздігін нығайту екенін атап өтті. Саяси жүйені жетілдіруде құқықтық реформаның маңызды рөл атқарылатының, құқық қорғау жүйесін реформалау бойынша құқық қорғау органдары функцияларындағы орын алған жағымсыз факт орлардан, сондай-ақ құқық қорғау жүйесі қызметіндегі мөлдірлік пен бақылаудың жоқтығынан туындаған проблемалардан арылудың қажеттігін атап көрсетті.