5-тапсырма. батыр баян Жырдың сюжетіне байланысты кестені Сюжет бөліміндегі негізгі оқиға мен кейіпкерлер Сюжеттің құрамдас бөліктері Оқиғаның басталуы Байланысуы Шиеленісуі Шарықтау шегі Оқиғаның аяқталуы дәптерлеріңе толтырыңдар. Кестені толтыру үшін хрестоматиядағы жырдың толық мәтінімен танысып шығыңдар.
-Сен анана уй жинауга комектесесин бе? -Арине, мен комектеспесем анам шаршайды гой. -Ал сен уйди калай жинаган дурыс деп ойлайсын? -Бастысы уй таза болу, ал оган кереги сулги, су, шансоргыш жане жуу куралдары. -Саган уй жинау унайды ма? -Арине,себеби уй таза болса ойын таза болады.Ал саган унайды ма уй жинаган? -Кейде,себеби уймде синилим бар, ол ози барин жинайды. -Бирак сен оган уй жинауга комектесетин шыгарсын ия? -Ия, уйдин шанын мен суртемин, себеби синилимнин колы жетпейтин жерлерге менин колым жетеди.
Әже - баланың әкесінің, сондай-ақ, анасының шешесін атайтын, туыстық қатынасты білдіретін атау. Одан арғылары үлкен әже немесе ұлы әже деп аталады. Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған
-Арине, мен комектеспесем анам шаршайды гой.
-Ал сен уйди калай жинаган дурыс деп ойлайсын?
-Бастысы уй таза болу, ал оган кереги сулги, су, шансоргыш жане жуу куралдары.
-Саган уй жинау унайды ма?
-Арине,себеби уй таза болса ойын таза болады.Ал саган унайды ма уй жинаган?
-Кейде,себеби уймде синилим бар, ол ози барин жинайды.
-Бирак сен оган уй жинауга комектесетин шыгарсын ия?
-Ия, уйдин шанын мен суртемин, себеби синилимнин колы жетпейтин жерлерге менин колым жетеди.
Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған