4 тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар. « Ұлы дала табиғаты » бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты: 5.1.6.1 Тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру 5.5.1.5.Болымды, болымсыз етістіктерді ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану
Орындау уақыты 15-20 минут 1-тапсырма Оқылым Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз. Сұлу Көкше өңірінде биік тау бар. Жерден атқан садақтың оғы оның шыңына жетпейді. Содан да бұл тау Оқжетпес атанып кеткен. Бұл шыңға сүйсінбейтін жан жоқ. Жақыннан қарағанда сандықша тастарды қолмен әдейілеп қалағандай көрінеді. Қарағайлар мен шыршалар оқжетпестің тастарына қадалып өскен. Шың туралы мынадай аңыз бар. Ертеде Бурабай, Көкше жерін мекендеген елде бір бала дүниеге келіпті. Ол елден ерекше ер тұлғалы, зор денелі, батыр болып өседі. Ірі болғаны сонша, өзін көтеруге мал шыдамаған соң пілге мініп жүріпті. Осы кезде қазақ жеріне қызыққан жау аз емес еді. Бала келген жаумен шайқасып, еліне жолатпапты. Бір күні сол бала шайқастан кейін сәл тынығып алмақшы болады. Күміскөлдің мөлдір суына рақаттанып шомылады да, Көкшенің баурайындағы қалың қарағайдың арасына келіп жатады. Орман ішінде жасырынп жүрген жау осы сәтті дереу пайдаланады. Ұйқыдағы батырды қолға түсірмек болады. Қапыда қарусыз қалған батыр жаулармен айқаса кетеді. Батырдың күші азайып, әл-дәрмені таусылады. Сонда батыр жаулардан қорлық көргенше өлгенін артық санап, Құдайдан өзін тасқа айналдыруын тілейді. Жау қолына тастамас үшін пілін де төбесіне көтеріп алады. Сондағы батыр осы Оқжетпес болса керек. ( 168 сөз ) 1. Баланы қай жерде дүниеге келген? [ 1ұпай ] 2. Батыр қалай суреттелген? [ 1ұпай ] 3. Берілген мақал-мәтелдердің қайсысы мәтін тақырыбы бола алады? А) Ел іші – алтын бесік. В) Туған жер – алтын бесік. С) Айлалы батыр алдырмас. Д) Ер жігіт елі үшін туады, елі үшін өледі. [ 1ұпай ] 4. Берілген сөздердің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз. А) Ер В) Демалу С) Дұшпан [ 1 ұпай ] 5. Берілген сөйлемдердегі болымды етістіктерді болымсыз етістікке айналдыр. [3 ұпай]
1.Орман ішінде жасырынып жүрген жау осы сәтті дереу пайдаланады.
2. Қапыда қарусыз қалған батыр жаулармен айқаса кетеді.
3.Батырдың күші азайып, әл- дәрмені таусылады.
Бағалау критерийі № тапсырма Дескриптор
Білім алушы Мазмұнға бағытталған 1 сұрақтарға мәтін мазмұны бойынша 1
1 1 сұрақтарға жауап сөйлеммен жауап берсе ; Береді
1-сөйлем
Сұраққа толық жауап берсе 2 сұрақтарға мәтін мазмұны бойынша 1 сөйлеммен жауап берсе 1 Дұрыс мақал мәтелді тапса 3 Дұрыс тадбылған мақал мәтелге 1 Синоним табады 4 Барлық сөздің синонимін тапса 1 Болымды етістікті болымсыз етістікке айналдырады 5 Барлығы 3 сөйлем 3 Жалпы
Жеміс – жидек пен көкөкністің адам ағзасына пайдасы.
Үнемі жеміс – жидек пен көкөністерді тағамға пайдалану адам өмірін ұзартып, ағзаға оң әсер етеді. Әр жеміс – жидек пен көкөністің құрамында өзіндік ерекше табиғи дәрумендері болады. Пісу маусымына байланысты жылдың әр мезгілінде жеміс – жидек пен көкөністі үстеліңізден үзбей қолданған абзал, әсіресе, маусым арасында мұндай табиғи дәрумендердің маңызы арта түседі.
Ғалымдардың соңғы зерттеулеріне сүйенер болсақ, кейбір көкөністер мен жемістер кей аурулардың алдын алуға да септігін тигізеді. Мысалы, жасыл және сары түсті көкөністер: саумалдық, бұрыш және де шаршыгүлді өсімдіктерді, оның ішінде түсті қырыққабатты пайдалану қатерлі ісіктің алдын алуға үлкен септігін тигізеді. Ал жүрек-қан тамырлары ауруларын алдын алу үшін алма, алмұрт, цитрусты жемістерді көптеп пайдаланып, крестгүлді өсімдіктерден түрлі салаттарды дайындап жеген пайдалы. Сонымен қатар, көкөніс пен жемістерді күнделікті пайдалану ағзадағы холестерин деңгейін төмендетіп, қан қысымын қалыпты нормада ұстап, қан айналым жүйелерін ретке келтіріп және де иммундық жүйені жақсартуға ықпал етеді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы кем дегенде тәулігіне бес мәрте (400 грамм шамасында) кез-келген, тіпті мұздатылған, көкөніс пен жемістерді қабылдауға кеңес береді.
Вода - бесценное богатство. Все живое на земле зависит от воды.
Как и все народы мира, казахский народ также уделял большое внимание чистоте реки, озера, родника, особенно колодезной воды. Наши предки часто упоминали таинство национальной традиции уважать воду, не портить воду, не портить воду. Родителям сказали детям, что они «разбрасывают воду, обжигают рыбу», «потирают пули и уничтожают птицу». «Если вы видите облака, вы должны открыть глаза». Мы видим, как казахский народ защищает и защищает воду. Узень, озеро прекрасное. В этом районе много птиц и птиц.
Жеміс – жидек пен көкөкністің адам ағзасына пайдасы.
Үнемі жеміс – жидек пен көкөністерді тағамға пайдалану адам өмірін ұзартып, ағзаға оң әсер етеді. Әр жеміс – жидек пен көкөністің құрамында өзіндік ерекше табиғи дәрумендері болады. Пісу маусымына байланысты жылдың әр мезгілінде жеміс – жидек пен көкөністі үстеліңізден үзбей қолданған абзал, әсіресе, маусым арасында мұндай табиғи дәрумендердің маңызы арта түседі.
Ғалымдардың соңғы зерттеулеріне сүйенер болсақ, кейбір көкөністер мен жемістер кей аурулардың алдын алуға да септігін тигізеді. Мысалы, жасыл және сары түсті көкөністер: саумалдық, бұрыш және де шаршыгүлді өсімдіктерді, оның ішінде түсті қырыққабатты пайдалану қатерлі ісіктің алдын алуға үлкен септігін тигізеді. Ал жүрек-қан тамырлары ауруларын алдын алу үшін алма, алмұрт, цитрусты жемістерді көптеп пайдаланып, крестгүлді өсімдіктерден түрлі салаттарды дайындап жеген пайдалы. Сонымен қатар, көкөніс пен жемістерді күнделікті пайдалану ағзадағы холестерин деңгейін төмендетіп, қан қысымын қалыпты нормада ұстап, қан айналым жүйелерін ретке келтіріп және де иммундық жүйені жақсартуға ықпал етеді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы кем дегенде тәулігіне бес мәрте (400 грамм шамасында) кез-келген, тіпті мұздатылған, көкөніс пен жемістерді қабылдауға кеңес береді.
Вода - бесценное богатство. Все живое на земле зависит от воды.
Как и все народы мира, казахский народ также уделял большое внимание чистоте реки, озера, родника, особенно колодезной воды. Наши предки часто упоминали таинство национальной традиции уважать воду, не портить воду, не портить воду. Родителям сказали детям, что они «разбрасывают воду, обжигают рыбу», «потирают пули и уничтожают птицу». «Если вы видите облака, вы должны открыть глаза». Мы видим, как казахский народ защищает и защищает воду. Узень, озеро прекрасное. В этом районе много птиц и птиц.