4-тапсырма. Мәтін бойынша сұхбат құрыңдар. Азамат үшін өз өмірін өрелі мақсат жолында сарп етуден артық
мұрат жоқ. Азаматтық белсенділік тек елдің алдымен бiлегiн түрiп шыға
келетін елгезектік емес, ол – бүгінгі күн пәрменінен ертеңгі келешектің
көкейтесті мүддесін та танып барып, қайратқа жүгініп,
әрекетке жүгіретін қапысыз көрегендік. Мұндай өресі биік күресте сара
ақылмен қоса, салқын сабыр таптырмас қару. Ұрпақтың ұрпаққа
қалдырар ең асыл мұрасы өзі бастан кешкендерден түйген азды-көпті
рухани тәжірибесі. Одан қол үзген қауым өзінің келешегінен күдер
үзген қауым.
(Әбіш Кекілбаев)
«Тіл саясатын дамыту оңай емес. Шынын айту керек, жер мәселесі қозғалардың алдында үш тілдікке қатысты қозғалыс болған. Сол кезден бастап өзіміз икемсіз қимылымызбен халықтың көңілін біршама өзгертіп алдық да, оның үстіне жер туралы кодексті кіргіздік. Сонымен қазір мүлдем ыңғайсыз жағдайда отырмыз», - деді министр бүгін мәдениет және спорт жөніндегі қоғамдық кеңестің отырысында.
Министрдің айтуынша, бұған дейін зиялы қауым өкілдері үш тілді оқыту жүйесімен асықпауды сұраған. «Бір жиналыс болды, шыны керек. Міне, Мырзатай (Жолдасбеков – авт.) ағамыз отырды, Нұрлан Оразалин отырды. Менің коллегам (білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиев – авт.) отырды. (Ағалалар – авт.) жалынып тұрып айтты, осы үш тілдікті асықпайықшы деп, қазақ тілі мен қазақ әдебиетін әзірше қоспайықшы, тұра тұрайық деп. Алдымен филологияны реттеп алайық. Әдебиетті...Бір сағат екеуі екі жақтан жалынды. Жоқ, қоймай, ендігі аптада заң қабылдаймын, сүйтем-бүйтем деді. Қазір енді көріп тұрсыздар, Елбасы үш тілдікті де тоқтатты, 12 жылдық бар, жаздық каникул бар. Әрине, ойы дұрыс. Бірақ соны ақылдаспай шешемін дегені кері әсерін тигізіп жатыр», - деп атап көрсетті А.Мұхамедиұлы.
Абай Кунанбаев родился в 1845 г. в Чингисских горах Семипалатинской области, в кочевьях племени тобыкты. Отец Абая, самовластный степной правитель Кунанбай, был старшиной тобыктинского рода.
Ранние детские годы Абая в тяжелой обстановке семейного разлада внутри полигамной семьи. Но по счастью для Абая, его родная мать Улжан была женщиной замечательных качеств. Ее природная гуманность, сдержанная рассудительность и исключительная любовь к сыну создали для Абая редкий в таких случаях уют родного гнезда. Улжан всегда выделяла его из остальных своих детей, и имя его Ибрагим заменила ласкательным именем Абай.
Дав мальчику домашнее образование в ауле у наемного муллы, Кунанбай послал восьмилетнего сына в Семипалатинск в мусульманскую духовную школу — медресе. Преодолевая премудрости арабского богословско-схоластического учения о догмах ислама, Абай вместе с тем стремился расширить круг своих интересов. Уже к этому времени им овладела рано пробудившаяся любовь к поэзии. Она зародилась в нем еще тогда, когда он слушал в родном ауле многочисленные рассказы и воспоминания бабушки Зере, хранительницы живой старины, когда заучивал наизусть слышанные в ауле сказки, легенды, богатырские былины, исторические песни — все многообразное богатство творений акынов. В годы учебы в медресе Абай увлекался также чтением стихов арабских, иранских и тюркских поэтов. Из удушливой атмосферы, в которой его держали богомольные буквоеды и фанатики, он чутким, пытливым умом рвался к произведениям знаменитых классиков Востока, к народной и классической литературе. Вместе с тягой к изучению восточных языков в нем пробуждается интерес к русскому языку и русской литературе. Нарушая суровый устав медресе, Абай самовольно поступил в русскую школу, одновременно продолжая обучение в медресе.