4-тапсырма. М.Шахановтың «Достық өлкесінің заңы» өлеңін тауып оқыңдар. Өлеңде неше кейіпкер бар? Ондағы айтылған оқиғаның ретін өз сөздеріңмен жазып, өлеңдегі етістік тұлғаларына талдау жасаңдар. 89
менің сүйікті ақ мұқағали мақатаев. осы есімді айтқанда көңіл шіркін сан құбылады. өйткені мен мұқағали өлеңдерін оқып,жаттап өстім. алғаш шәкірт атанып,мектеп ғын аттаған сәттен бастап-ақ мұқағали өлеңдерімен таныстым. мұқағали деп аталатын ақын барын естіп,оның өлеңдері санамнан бір сәт кеткен емес. қ дәуреннің қызығымен бірге бойға сіңген ақын өлеңдері жан дүниесіне мен ой-санамды түгелдей билеп алғандай еді. мұқағали өлеңдерін оқып отырып қпен қоштастым,мұқағали өлеңдерін оқи отырып кеудеме сыймай аласұраған алғашқы сезіммен де арпалыстым. мұқағали өлеңдерін оқи отырып әлемде махаббат деп аталатын сезім мен құдіреттің барын ұқтым.қуансам қуанышымды бөлісетін,қапалансам қайғымды ортақтастыратын мұқағалидің өлеңдері еді. тіпті көзге жас,көңілге мұң ұялаған сәттерімде мұқағали атамның поэзиясын тыңдаймын. қазақ халқының бір ғана абай болса,мұқағали да жалғыз. ақиық ақын мұқағали мақатаевтың шығармалары жылдар өтсе де жаңғыра береді. ақын жүрек тоқтаса да жыр жүрегі мәңгі тоқтамайтын ақынның өлеңдерін өмірден бөліп қарастыру мүмкін емес.қазақ поэзиясының хантәңірі атанған мұқағали төл әдибеттіміздің шоқжұлдызы болып қала бермек.
менің ана тілім – шексіз бай, шұрайлы, тегеуріні мықты тіл. өйткені өмірдің алмастай қырын, абзал сырын түсіне білуіме басты себепкер - сол ана тілім! мынау жарық дүниеге келгеннен бастап, ананың әлдиімен бойыма сіңіріп келе жатқан тілім мен үшін ең қастерлі, ең қымбат тіл. ақын с.торайғыров ана тілімді:
сүйемін туған тілді – анам тілін,
бесікте жатқанымда-ақ берген білім.
шыр етіп жерге түскен минутымнан,
құлағыма сіңірген таныс үнін, – деп жырға қосқан.
ана тілім-ата-бабамыздан мирас болып келе жатқан баға жетпес мұра. демек әр ана тілін көзінің қарашығындай қорғауға, оның тазалығын сақтауға тиіс. амал не, туған тілімізді шұбарлап, басқа тілдің сөздерімен араластырып сөйлейтіндерді жиі көремін. тіпті, туған тілінен безетін сорақыларды да, менсінбеушілікпен қарап, қазақша сөйлеуге ұялатындарды көргенде, белгілі орыс жазушысы к.г.паустовскийдің «туған тіліне жаны ашымаған – жәндік» деген сөзі ойыма еріксіз оралады.
ана тілі - ар өлшемі. олай болса, тілді шұбарлау – арды шұбарлау, көңіл тұнығын майлау. ең жақсы – ана тілін құрметтеген . бұл сенің басқа тілді меңгеруіңе бөгет болмайды, қайта сені ілікке, шын патриот болуға жетелейді. ана тілдің терең иірімдеріне бойлай білу – саналы болғысы келетін жас ң бірінші парызы. ол – туған жеріңді, еліңді, сүйікті отаныңды сүйе білу деген сөз. ақиық ақын м.мақатаев «отан» атты өлеңінде:
мен оның түнін сүйем, күнін сүйем
ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем.
мен оның қасиетті тілін сүйем
мен оның құдіретті үнін сүйем, – деп отанды сүюдің, ана тілін сүюдің құдіретті биік сезім екендігін білдіреді.
ответ:
менің сүйікті ақ мұқағали мақатаев. осы есімді айтқанда көңіл шіркін сан құбылады. өйткені мен мұқағали өлеңдерін оқып,жаттап өстім. алғаш шәкірт атанып,мектеп ғын аттаған сәттен бастап-ақ мұқағали өлеңдерімен таныстым. мұқағали деп аталатын ақын барын естіп,оның өлеңдері санамнан бір сәт кеткен емес. қ дәуреннің қызығымен бірге бойға сіңген ақын өлеңдері жан дүниесіне мен ой-санамды түгелдей билеп алғандай еді. мұқағали өлеңдерін оқып отырып қпен қоштастым,мұқағали өлеңдерін оқи отырып кеудеме сыймай аласұраған алғашқы сезіммен де арпалыстым. мұқағали өлеңдерін оқи отырып әлемде махаббат деп аталатын сезім мен құдіреттің барын ұқтым.қуансам қуанышымды бөлісетін,қапалансам қайғымды ортақтастыратын мұқағалидің өлеңдері еді. тіпті көзге жас,көңілге мұң ұялаған сәттерімде мұқағали атамның поэзиясын тыңдаймын. қазақ халқының бір ғана абай болса,мұқағали да жалғыз. ақиық ақын мұқағали мақатаевтың шығармалары жылдар өтсе де жаңғыра береді. ақын жүрек тоқтаса да жыр жүрегі мәңгі тоқтамайтын ақынның өлеңдерін өмірден бөліп қарастыру мүмкін емес.қазақ поэзиясының хантәңірі атанған мұқағали төл әдибеттіміздің шоқжұлдызы болып қала бермек.
ответ:
менің ана тілім – шексіз бай, шұрайлы, тегеуріні мықты тіл. өйткені өмірдің алмастай қырын, абзал сырын түсіне білуіме басты себепкер - сол ана тілім! мынау жарық дүниеге келгеннен бастап, ананың әлдиімен бойыма сіңіріп келе жатқан тілім мен үшін ең қастерлі, ең қымбат тіл. ақын с.торайғыров ана тілімді:
сүйемін туған тілді – анам тілін,
бесікте жатқанымда-ақ берген білім.
шыр етіп жерге түскен минутымнан,
құлағыма сіңірген таныс үнін, – деп жырға қосқан.
ана тілім-ата-бабамыздан мирас болып келе жатқан баға жетпес мұра. демек әр ана тілін көзінің қарашығындай қорғауға, оның тазалығын сақтауға тиіс. амал не, туған тілімізді шұбарлап, басқа тілдің сөздерімен араластырып сөйлейтіндерді жиі көремін. тіпті, туған тілінен безетін сорақыларды да, менсінбеушілікпен қарап, қазақша сөйлеуге ұялатындарды көргенде, белгілі орыс жазушысы к.г.паустовскийдің «туған тіліне жаны ашымаған – жәндік» деген сөзі ойыма еріксіз оралады.
ана тілі - ар өлшемі. олай болса, тілді шұбарлау – арды шұбарлау, көңіл тұнығын майлау. ең жақсы – ана тілін құрметтеген . бұл сенің басқа тілді меңгеруіңе бөгет болмайды, қайта сені ілікке, шын патриот болуға жетелейді. ана тілдің терең иірімдеріне бойлай білу – саналы болғысы келетін жас ң бірінші парызы. ол – туған жеріңді, еліңді, сүйікті отаныңды сүйе білу деген сөз. ақиық ақын м.мақатаев «отан» атты өлеңінде:
мен оның түнін сүйем, күнін сүйем
ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем.
мен оның қасиетті тілін сүйем
мен оның құдіретті үнін сүйем, – деп отанды сүюдің, ана тілін сүюдің құдіретті биік сезім екендігін білдіреді.