4 - тапсырма . Берілген оқылым мәтініндегі асты сызылған сөз тіркестерін қолданып , қосымша білім ақпараттарын қосып , пікір жазыңыз . Көлемі 80-90 сөз Жануарлар ғарышта болған алғашқы тірі жан иелері болды . Алғашында ғалымдар а ғарышта ұзақ уақыт бойы салмақсыздық күйінде өмір сүре алмайды деп ойлады . Сондықтан да салмақсыздықтың тірі жаратылысқа әсерін тексеру үшін олар алдымен жануарларды ғарышқа аттандырды . 1. 1959 жылы ғарышқа Авель және Бейкер маймылдары ұшқан . Олар ғарыштағы саяхатты жақсы өткерген , алайда зерттеуге арналған тетіктерді шешу кезінде бірі елген . 2. Маймылдардан басқа ғарышқа тасбақа , мысық , және ит ұшырылған . 3 . Ең алғаш ғарыштық зерттеулер 1949 жылы иттерге жүргізілген , иттердің ғарышқа ұшуы үшін бойы 32 см , салмағы 6 кг болу керек болған . Оларды ғарышқа ұшырмас бұрын алдын ала дайындық жұмыстары жүргізілген . Иттердің алғашқы ғарышқа сапары сәтті болған . 4. Ең алғаш 1957 жылдың 3 қарашасында жер аумағындағы орбиталық , ұшуға Лайка есімді ит ұшқан , ол кезде космостық құрылғылардың жерге қайтып келуі екіталай болғандықтан , ит ғарышта тек 1 апта тіршілік етеді деген болжам жасалған . Алайда ғарыш кемесінде салмақсыздық байқалып , ит ыстықтан өлген . 5. 1960 жылы ғарышқа Белка , Стрелка иттері мен тышқан , егеуқұйрық , шыбын ұшырылған , ғарыш кемесі жерге сәтті оралған . Осы ұшырылымнан кейін ғарышқа адам барады деген тұжырым бар.
Күшігім еркелей білетін,
Кейде ол шәуілдеп үретін.
Жата қап аяғын көтерсе
Көргендер еріксіз күлетін.
Тойған соң томпайып жататын,
Бір тәтті ұйқыға бататын.
Түсінде мысықпен алысып,
Жүретін бөлмеде жарысып.
Қарасам, міне енді өсіпті,
Ит бопты кәдімгі қабаған.
Әуелі өзіме өшікті
Күнәм жоқ бір рет сабаған.
Мақтайды біреулер даурығып,
Қасқыр деп итімді қабаған.
Мен жүрмін кете алмай айығып,
Өз итім түсірген жарадан,
***
Отырсам үндемей үйімде,
Тоқмейіл, ақпейіл күйімде.
Келуші көбейіп кетеді
Шашымның ағынан сүюге.
Мақтауға бәрі әзір, жайдары
Мейрімнің ағаға шегі жоқ.
Ақтарар сырларын қайдағы,
Бірінің дығы жоқ, кегі жоқ.
Сәл ғана өзгеріп қалпымнан,
Әділдік сөйлесем болғаны,
Біреуі алып қап алқымнан,
Союға әзір тұр қалғаны...
Тойған соң жататын пырылдап
Мен мысық емеспін, достарым,
Жан болып жүрген сон, шырылдап
Айтамын арымның қосканын
«Отан – отбасынан басталады» дегендей отанды сүю- отбасынан басталатыны рас!
Себебі, отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы.Адамның жеке басының қалыптасуы отбасынан басталады.Оның ер жетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады, сондықтан да туған үйдің жылуы – оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді.
Отбасы – табиғат сыйлаған кереметтердің бірі. Жеке адамның бойындағы ар-ұятын , ақыл-ойын ,адамгершілігін , мәдениеттілігін тәрбиелеуде отбасы – алғашқы қадам.Отбасы – өте қажетті, басқадай еш нәрсемен өзгертуге болмайтын баспалдақ.
Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп, қалыптасады. Отанға деген ыстық сезім – жақындарына, туған-туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады. Сол себепті де біз отбасын Отанның кішкентай бір бөлшегі ретінде қарастырамыз.