4-сыныптар 3-токəдебБЖБ.doc АНЯ
20 минут назад
ceyi eperecti.
Аяқталмаған ойын
Ауылдың шеті. Қарлы төбешікке су құйылып, сыр,
касалған. Бірнеше бала сырғанақ теуіп жүр. Олардың ішінде
ағалы-інілі Ақан мен Асан да бар. Беттері қызара бертіп,
сырғанақ ойынынан жалығар емес.
Ақан мен Асан
тау басына шықты. Шананың алдына
Асан отыратын. Ол абайсызда шанадан айырылып қалды. Бос
шана төмен қарай сырғанай жөнелді. Балалар шананы
кайта әкелу
үшін
екеуі
Сөзі өтпеген Асан ашул
ашуланып, төмен түсті. Шананы
кетектеген бойы тауға емес, үйіне қарай бет алды. Ақан енді
не істерін, кіммен ойнарын білмей, тау басында қаққан
қазыктай кақшиып тұрып қалды.
Бір-бірінің тілін алғысы келмеген ағалы - інілі Асан мен
Ақанның ойыны осылай аяқталмай қалды.
М. Төрежанов
Сурактарға жауап бер:
Бүлдірген өсіп приан жердің табиғаты кандай?
2)Анкнып - сөзінің магнасын қалай түсінесің
3) Мәтін бойынша «иә» немесе «жоқ» деп жауап беретіндей бір сурак курастырып жаз.
2-тапсырма
Досы мен Рактайдың кайда барганын, ол жерде не коргенін есіне түсір діні балалардың орнын
кор. Сал сәтте сен не істер едің? Досы Рактанга карап, нені бі? Мәтінді жаластырып, мәтін
ойлармен окигалармен толықтырып айт.
1
таңертең аш қарынға су ішуді әдетке айналдырған дұрыс.
мидан бастап асқазанға дейін денедегі бүкіл мүшелердің су қажеттілігі бар. сондықтан мол су ішіп денедегі су жетіспеушілігінің алдын алу керек. кафеинсіз кофе, шай немесе шекерсіз табиғи сусындар, сумен араласқан жеміс шырындары және басым бөлігі судан тұратын қарбыз сияқты өнімдер де құрамында карбонгидрат немесе тұз мөлшері көп болмаса су орнына өтеді. кафеинді шай, кофе, кола секілді сусындар денедегі су жетіспеушілігін одан да арттыратындығы үшін қосымша тағы су ішу керек.
ыбырай алтынсарин қазақтың ағартушылық тарихында және ұлттық мектебінің қалыптасуында терең із қалдырды. ол 1841 жылы қазіргі қостанай облысының аумағында дүниеге келген. әкесінен ерте айырылған ол атасының - белгілі би және старшын қожа жаңбыршиннің қолында тәрбиеленді. ыбырай кезінен бастап білімге және өз бетінше оқып білуге бейім екенін байқатты. көп оқыды, ресей қоғамының білімді жиі араласып тұрды. орынборда оқып жүрген кезінде шығыстанушы ғалым в.в григорьевпен жақын танысып алды. ол өзінің бай кітапханасымен ыбырай алтынсариннің еркін пайдалануына рұқсат етті. білімге құштар жас бос уақытының бәрін де сол кітапханада өткізді. білген үстіне біле түссем деген құмарлық пен өз халқыма неғұрлым көбірек пайда келтірсем деген абзал арманға ұмтылыс жас ыбырайдың өмірлік кредосына айналды. өзінің мінез-құлқы жағынан қарапайым әрі еңбексүйгіш еді, көп оқыды, өзге халықтардың қол жеткен табыстарын неғұрлым көбірек біле түссем деп армандады. алған білімін өз халқының пайдысына асыруға талпынды.қызметі
халық ағартушы, ақын, жазушы
туған күні
2 қараша 1841
туған жері
арқарағай, қостанай облысының қостанай ауданы , аманқарағай ауданы, күнтимес орда-қыстауы
ұлты
қазақ.қайтыс болған күні
29 шілде 1889 (47 жас)