3-тасын -таусырма. Мәтінді оқы. Мәтінді мазмұнда. Өлеңді жаттап ал.
Күн ұлымын, қолдаушым — Күнім менің,
Күннің нұры - бойыма сіңіргенім ,
Тұғыр бердiң сен маған: «Елді ойла!»
деп,
Сол тұғырдан шығады үнім менің.
Ұғамысың, халайық, жүрек үнін?«Сен!» деп соққан сол үнді біледі кім?
Мен-дағы ғаламшардың тұрғынымын:
сүйеуі - Жер,
демеуі - Ай,
тірегі - Күн.
Биік биік...
Мақсатым биік менің
Биігімді көреді киіктерім.
Күй-үнімді тыңдайды ұйып келім,
Өзің үшін өртенген жырларымды
Жеткізе алсам, арман не, сүйікті елім!
Әкім Ысқақ
Табиғат туралы диалог құрастыру.
Асланбек: Аға, «табиғат пен адам егіз ұғым» дегенді қалай түсінуге болады?
Мейрамбек: Атамыз қазақ қашанда адам мен табиғат ұғымы егіз деп санаған, себебі адам да табиғаттың ажырамас бір бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу Ата қостаған салтымыз.
Асланбек: Жалпы, табиғат деген не?
Мейрамбек: Бізді қоршаған орта: жан-жануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді.
Асланбек: Неліктен табиғат адам өмірінде ерекше орын алады?
Мейрамбек: Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланысты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Асланбек: Сіздің ойыңызша, табиғатқа тіл бітсе, не дер еді?
Мейрамбек: Менің ойымша, табиғатқа тіл бітсе, бір жағынан табиғат өзін қастерлеп, аялап, оған күтім жасайтын адамдарға өз ықыласын білдірсе, енді екінші жағынан осы тіршілік көзін ластап, салдыр - салақ қарағанына қынжылап, киналар еді деп ойлаймын.
Асланбек: Табиғатты таза ұстап, аялау үшін не істеу қажет?
Мейрамбек: Ең алдымен, жүрген жерінде қоқыс шашпау керек. Тал түптерін әктеп, жаңа ағаштар отырғызуға ат салысу керек. Суды үнемдеу керек.