3-тапсырма. Мәтінге синтаксистік-кешенді талдау жасаңдар. Семантикалық картаны толтырыңдар.
Қарай-қарай көзі де бұлдырап кетіпті. Итеңдей-итеңдей белі де
талып қапты. Ат суытып алайын деп, жусаны мен жапағы қалың көлдеу
ойдың ортасындағы төмпектің қасына кеп тоқтады. Атын тұсап, отқа
жіберді. Сосын төңірегіне қарады. Ұрының жүзіндей жымпиып жатқан
кең алқап. Ойына бірдеңе түсіргендей иегін қасыды. «Қап, мынау ойға
бекер тоқтаған екенмін, анау қара жалға көтеріліп кідірсемші», - деп
өкінді.
Сосын әлгі отырған жерінен жел жаққа қарай қырық қадам ұзап,
шалқасынан түсіп жата кетсін... Көз алдына тағы да тайқазан ет пен
мөлтеңдеген сірке сорпаның тұра қалғаны. Қапелімде, жер түбінен
түйдек-түйдек көрінген қою шаңды да аңдай қоймапты...
Әбіш Кекілбаев
Мәтін сөйлемдері
Анықтауыш
Толықтауыш
Пысықтауыш

Біздің мектеп өте үлкен және әсем.Біздің мектепте кабинеттер өте көп.Олар өте көрікті көрінеді жжәне үнемі таза.Дәлізде және кабинеттерде әрдайым гүлдер орналасқан.Біздің мектебімізде асхана бар,медицина кабинеті,гардероб,вахта,кітапхана,қабылдау бөлмесі,спорт залы,және одан басқа пән кабинеттері бар.Біздің мектепте мұғалім және оқушылар өте көп.Ұстаздің бәрі өте ақылды және күн сайын бізді оқытады.Медицина кабинетінде дәрігерлер көмек береді және бізге керекті дәрілер береді.Біздің асханамызда бізге әр күні әр түрлі және дәмді ас әзірлейді.Кітапханада біз әр түрлі кітап аламыз.Бізде өте сұлу аула бар.Онда ойнау алаңы бар,гимназит аллеясы,футболдық алаң,Баскетбол алаңы және тағы басқасы.Біздің мектеп өте сұлу және біз оны өте қатты жақсы көреміз

Қыс айлары суық болады.Айнала аппақ қалың қар жатады.Қыс мезгілінде қыстап қалатын құстарға азық табу қиын. Қыста азық табу қиын  болғандықтан ,олар  адамға жақын жүреді.Қыстап қалатын құстар-торғай,көгершін,қарға ,сауысқан ,сары шымшық,тоқылдақ. Сауысқан ,қарға кез келген тамақты көрек ететін құстар.Олар қардың астынан қазып түрлі тамақ қалдықтармен көректенебереді.Тоқылдақ ағаштың арасындағы бунақденелілерді тауып көректенеді,Ал қар бетіне түскен оның қалдықтарын торғайлар ,сары шымшықтар теріп жейді.Көгершіндер адамаға аса жақын жүреді. Балалар  құстарға  жем береді,нанның қалдықтарын береді.Құстардың табиғатқа пайдасы зор.Олар ағаштарды ,егінді зиянды құрттардан қорғайды.Сондықтан балалар құстарды қорғап қамқорлап жүреді.