«Қорқыт ата кітабында» Бәмсі-Байрақ немесе бізге Алпамыс есімімен белгілі батыр туралы тауарлар кезінде қаған Шыңғыс бала кезінен талай рет елітіп, еліге тыңдаған жыр жауһары болған. Есукей баһадүрдің баласы мазмұнына үңіліп ойын, екпініне қарап бойын түзеген дала дастанының бұдан басқа жыр үлгісі болуы мүмкін де емес секілді. Өйткені, қыңыр пайымды қиып түсетін қисын да, құр долбарды көтермейтін тарихи деректердің өзара үйлесіп қиюласуы да осыған мегзейді.
«Қорқыт ата кітабында» оғыз-қимақ атауы түбірімен жоқ, мұндағы ұлыстың қазығы болған тайпалар сыртқы оғыз және ішкі оғыздарды қимақ яки қай тайпалары бірлестігі деп түсінген жөн секілді. Оғыз-қимақ ұлысынан бас батыры Бәмсі-Байрақ, яғни, Алпамыс бүлікшілікті бастаған өз тайпаластарының қолынан өледі де, бұдан кейінгі оқиғалар барысы оғыз-қимақ ұлысының бүлінуіне әкеліп соғады. Осы бүліншіліктің ақыры қай-қоңырат немесе қай-қият тайпаларының өздерінің байырғы атамекендеріне қайта бет бұруына себепші болды ма, болмады да, ол жағын дөп басып айта алмаймыз. Дегенмен Шыңғыс хан заманында, сонау Моңғалияда, осы екі тайпаның ең алдымен тарих сахнасына шығуы оқиғалар барысынының біз ойлағандай бағытта дамығандығынан хабар беретіндей. Бірақ олар ендігі моңғол нәсілді емес, жартылай, бәлкім, тұтасымен түркіленген еркіндік сүйер Ұлы Дала тайпалары еді. Олар Сыр бойына кіріптарлықпен барған алғашқы сапарларынан естелік ретінде өр де ер Бәмсі-Байрақ немесе Алпамыс батыр жайлы жырды алып қайтқан-ды. Біздің бала Теміжүн, болашақ қаған Шыңғыс бұл дастанды бала кезінен біліп өсті, оның мазмұнынан ойына қуат алып, санасына нұр сіңірді дейтініміз сондықтан
-Сәлем, Абай! Не істеп жатырсың? -Сәлем, Әли, мен ағашты құмырсқалар жемесін деп кескіндеп жатырмын. -Ой, керемет! Сен кереметсің. Міне мен құстар үйін әкелдім, мен оны ағашқа іліп қойғым келеді, сонда құстар сол жаққа ағыла берсін. -Сен керемет Али екенсің! Оны бірге ілейік? -Жақсы, Абай.Сонда мен сендерге ағашты бояуға көмектесемін, және біз бірге құс үйін ілеміз. - Біздің аулада бұл қаншалықты жақсы болды! Абай емес пе? -Дұрыс айтасың, Али.Біз табиғатты құрметтеуіміз керек, сонда біз ең таза қалаға ие боламыз!
«Қорқыт ата кітабында» Бәмсі-Байрақ немесе бізге Алпамыс есімімен белгілі батыр туралы тауарлар кезінде қаған Шыңғыс бала кезінен талай рет елітіп, еліге тыңдаған жыр жауһары болған. Есукей баһадүрдің баласы мазмұнына үңіліп ойын, екпініне қарап бойын түзеген дала дастанының бұдан басқа жыр үлгісі болуы мүмкін де емес секілді. Өйткені, қыңыр пайымды қиып түсетін қисын да, құр долбарды көтермейтін тарихи деректердің өзара үйлесіп қиюласуы да осыған мегзейді.
«Қорқыт ата кітабында» оғыз-қимақ атауы түбірімен жоқ, мұндағы ұлыстың қазығы болған тайпалар сыртқы оғыз және ішкі оғыздарды қимақ яки қай тайпалары бірлестігі деп түсінген жөн секілді. Оғыз-қимақ ұлысынан бас батыры Бәмсі-Байрақ, яғни, Алпамыс бүлікшілікті бастаған өз тайпаластарының қолынан өледі де, бұдан кейінгі оқиғалар барысы оғыз-қимақ ұлысының бүлінуіне әкеліп соғады. Осы бүліншіліктің ақыры қай-қоңырат немесе қай-қият тайпаларының өздерінің байырғы атамекендеріне қайта бет бұруына себепші болды ма, болмады да, ол жағын дөп басып айта алмаймыз. Дегенмен Шыңғыс хан заманында, сонау Моңғалияда, осы екі тайпаның ең алдымен тарих сахнасына шығуы оқиғалар барысынының біз ойлағандай бағытта дамығандығынан хабар беретіндей. Бірақ олар ендігі моңғол нәсілді емес, жартылай, бәлкім, тұтасымен түркіленген еркіндік сүйер Ұлы Дала тайпалары еді. Олар Сыр бойына кіріптарлықпен барған алғашқы сапарларынан естелік ретінде өр де ер Бәмсі-Байрақ немесе Алпамыс батыр жайлы жырды алып қайтқан-ды. Біздің бала Теміжүн, болашақ қаған Шыңғыс бұл дастанды бала кезінен біліп өсті, оның мазмұнынан ойына қуат алып, санасына нұр сіңірді дейтініміз сондықтан
-Сәлем, Абай! Не істеп жатырсың? -Сәлем, Әли, мен ағашты құмырсқалар жемесін деп кескіндеп жатырмын. -Ой, керемет! Сен кереметсің. Міне мен құстар үйін әкелдім, мен оны ағашқа іліп қойғым келеді, сонда құстар сол жаққа ағыла берсін. -Сен керемет Али екенсің! Оны бірге ілейік? -Жақсы, Абай.Сонда мен сендерге ағашты бояуға көмектесемін, және біз бірге құс үйін ілеміз. - Біздің аулада бұл қаншалықты жақсы болды! Абай емес пе? -Дұрыс айтасың, Али.Біз табиғатты құрметтеуіміз керек, сонда біз ең таза қалаға ие боламыз!