Пайымдау (немесе Логикалық пайымдау, ағылш. Logical reasoning) — логикалық ойлаудың екі типі. Ойдың ақиқатқа қарай ілгерілеуі білім шеңберінде тәжірибенің мәліметтері мен амалдарын жасайды, оларды қатаң тиянақталған ережелер бойынша реттейді. Оған қатаң анықтылық, бұлжымайтын шектеулермен схемаларға ойысу тән. Мұның өзі құбылыстарды дұрыс топтастыруға, білімдерді жүйелеуге мүмкіндік береді. Пайымдау индивидтің, әсіресе, утилитарлық міндеттерді орындауға үйреншікті жағдаяттарға ойдағыдай бейімделуін қамтамасыз етеді. Пайымның шектеулілігі оның икемсіздігі мен кесімдігі оның талдап отырған мазмұнынан шыға алмайтындығы болып табыkады. Пайымдау — ойлау процесінің белгілі бір сатысы немесе ой тұжырымдаудың түрі; басты бір мәселеге жауап қайтаруда бір-бірінен туындайтын ой-пікірлер туындысы. Пайымдау — ойлаудың алғашқы сатысынан оның тұжырымына өту жолы. Бірақ пайымдау туралы түсініктер бірден жүйеленбейді, бірін-бірі толықтыра да бермейді. Философия тарихында пайымдауды ғылыми танымға қабілеттілік (Кант), анықтамаларды шектейтін білімнің калыптасу кезеңі (Гегель) дейтін түсініктер бар. Пайымдау — құбылыстың себебі мен байланысын анықтайтын ақыл-ойдың құрамдас бөлігі, тіл табысудың алғашқы деңгейі. Пайымдау тәсілін сипаттау, жинақтау және дәлелдеу — логиканың негізгі міндеттерінің бірі.[1]
Сөз сүйектен өтедi, таяқ еттең өтедi деп қазағым бекерге айтпаған болса керек. Кей кездерде достарыннаң, айналандағы адамдардаң жақсы сөздер естiп жатамыз. Шың ниеттен шыққан жақсы тiлектерге кей кезде күмәнмен қарайтынызда рас, артынаң жаңағы досынның айтқаны дұрыс болып жатырса нұр үстiне нұр, бiз оған қуанып, шабыттанып, ризашылығымызды бiлдiрiп бiр жасап қаламыз.Ал егерде жаңагы досың жақсы сөзiн, жақсы тілегің бiр арам пиғылымен айтқаны бiлiнiп қалса бұлқан-талқан болып бiр ашуланып алатынымызда рас.
Әке шешеміздiн саған деген ыстық ықыласы "құлыным" деп еркелеткен сөзiнен артык еш нәрсе жоқ шығар.Көбінесе айналамыздағы достарымыздаң, адамдардан жақсы тілектер сөздер естиміз. Әрине сол кезде жағдайға қарай жақсы тілектер мен жаныңды жадыратар жақсы сөздерді, жасаған iс арекетiмiздiн дұрыс бұрыстығына берілген баға ретінде қабылдап жатамыз. Алайда сол адам саган сол жақсы сөздi шың ниетiмен айттыма, болмаса басқа бiр ойымен айттыма әлде саған жағу үшiн мақтадыма көбiнесе сол мақтау сөздер мен даттау сөздердiн байыбына бара бермеймiз. Бiрақ, кiм не айтсада сол жанның сөзiнiн жаны бар яғни сен соған лайықтысын. Бiрақ бұл дегенiңiз сiздiң түпкiлiктi бағаныз емесі анық. Өз бағанызды әке-шешенмен,өзiннен артық ешкiм бiле қоймас.Бала кезiмiзде әке-шешемiздiң "жарайсын ұлым","құлыным" деген сөздерiн есту үшiн озат оқушы, ақылды, алғыр, зерек болуға тырыстық әрқайсысымыз тырысатыңбыз. Ал есейген шақта осындай жылы сөздердердi естiп өскендiктең, әке-шешеннiң берген тәлiм-тәрбиесiне жаманат келтiрмей тек қана алға ұмтылумен боламыз
пайымдау есть пайымдай
Объяснение:
Пайымдау (немесе Логикалық пайымдау, ағылш. Logical reasoning) — логикалық ойлаудың екі типі. Ойдың ақиқатқа қарай ілгерілеуі білім шеңберінде тәжірибенің мәліметтері мен амалдарын жасайды, оларды қатаң тиянақталған ережелер бойынша реттейді. Оған қатаң анықтылық, бұлжымайтын шектеулермен схемаларға ойысу тән. Мұның өзі құбылыстарды дұрыс топтастыруға, білімдерді жүйелеуге мүмкіндік береді. Пайымдау индивидтің, әсіресе, утилитарлық міндеттерді орындауға үйреншікті жағдаяттарға ойдағыдай бейімделуін қамтамасыз етеді. Пайымның шектеулілігі оның икемсіздігі мен кесімдігі оның талдап отырған мазмұнынан шыға алмайтындығы болып табыkады. Пайымдау — ойлау процесінің белгілі бір сатысы немесе ой тұжырымдаудың түрі; басты бір мәселеге жауап қайтаруда бір-бірінен туындайтын ой-пікірлер туындысы. Пайымдау — ойлаудың алғашқы сатысынан оның тұжырымына өту жолы. Бірақ пайымдау туралы түсініктер бірден жүйеленбейді, бірін-бірі толықтыра да бермейді. Философия тарихында пайымдауды ғылыми танымға қабілеттілік (Кант), анықтамаларды шектейтін білімнің калыптасу кезеңі (Гегель) дейтін түсініктер бар. Пайымдау — құбылыстың себебі мен байланысын анықтайтын ақыл-ойдың құрамдас бөлігі, тіл табысудың алғашқы деңгейі. Пайымдау тәсілін сипаттау, жинақтау және дәлелдеу — логиканың негізгі міндеттерінің бірі.[1]
ақпан 2013, 10:42
М. Ермұханбетұлы
Сөз сүйектен өтедi, таяқ еттең өтедi деп қазағым бекерге айтпаған болса керек. Кей кездерде достарыннаң, айналандағы адамдардаң жақсы сөздер естiп жатамыз. Шың ниеттен шыққан жақсы тiлектерге кей кезде күмәнмен қарайтынызда рас, артынаң жаңағы досынның айтқаны дұрыс болып жатырса нұр үстiне нұр, бiз оған қуанып, шабыттанып, ризашылығымызды бiлдiрiп бiр жасап қаламыз.Ал егерде жаңагы досың жақсы сөзiн, жақсы тілегің бiр арам пиғылымен айтқаны бiлiнiп қалса бұлқан-талқан болып бiр ашуланып алатынымызда рас.
Әке шешеміздiн саған деген ыстық ықыласы "құлыным" деп еркелеткен сөзiнен артык еш нәрсе жоқ шығар.Көбінесе айналамыздағы достарымыздаң, адамдардан жақсы тілектер сөздер естиміз. Әрине сол кезде жағдайға қарай жақсы тілектер мен жаныңды жадыратар жақсы сөздерді, жасаған iс арекетiмiздiн дұрыс бұрыстығына берілген баға ретінде қабылдап жатамыз. Алайда сол адам саган сол жақсы сөздi шың ниетiмен айттыма, болмаса басқа бiр ойымен айттыма әлде саған жағу үшiн мақтадыма көбiнесе сол мақтау сөздер мен даттау сөздердiн байыбына бара бермеймiз. Бiрақ, кiм не айтсада сол жанның сөзiнiн жаны бар яғни сен соған лайықтысын. Бiрақ бұл дегенiңiз сiздiң түпкiлiктi бағаныз емесі анық. Өз бағанызды әке-шешенмен,өзiннен артық ешкiм бiле қоймас.Бала кезiмiзде әке-шешемiздiң "жарайсын ұлым","құлыным" деген сөздерiн есту үшiн озат оқушы, ақылды, алғыр, зерек болуға тырыстық әрқайсысымыз тырысатыңбыз. Ал есейген шақта осындай жылы сөздердердi естiп өскендiктең, әке-шешеннiң берген тәлiм-тәрбиесiне жаманат келтiрмей тек қана алға ұмтылумен боламыз