aise09

16.01.2022 03:42 •  Қазақ тiлi

21. Мағыналары қарама- қарсы сөздерді тап А) Ол судың ыстық-суығына қарамай қотарып салды
В) Ол баладан бәрін бүге-шүгесіне дейін сұрап алды
С) Соғыстан кейін бұл жердің астан-кестеңі шықты
D) Кең зал ығы-жығы халыққа толды
Е) Ол мейрамдарда көрші-қолаңдарды аралап кетеді

22. "Айтылған сөз- атылған оқпен тең" мақалдан деректі зат есімді тап
А) оқ
В) айтылған
С) атылған
D) сөз
Е) тең

23. Синонимді тап
А) Қауіп бар жерде қатер бар
В) Ол әншілік өнерді өте жас кезінен бастады.
С) Күләштің әншілік өнері әлемге әйгілі.
D) Таңертең қорадағы екі-үш тұяқты өріске айдап шықты
Е) Дауылдан кейін тыныштық орнаған.

24. Сын есімі бар мақалды тап
А) Өтірік сөз өрге ба
В) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей
С) Отан отбасынан басталады
D) Ата өнері-балаға мұра
Е) Күшіңе сенбе, ісіңе сен

25. Лексикалық мағынасынан айырылып, сөйлемде зат есімдермен тіркесіп қолданылатын есім сөздерді тап.
А) Көмекші есім
В) Сан есім
С) Сын есім
D) Зат есім
Е) Жалпы есім

Мәтінді оқып, тапсырмаларды орында.
Қымбат қазына
Ертеде бір тілге жүйрік, шешен қария көз жұмарында ұлына: «Балам, әкем кедей болды деп қамықпа. Менің саған тастаған көп қазынам бар, соны тауып алып қадіріне жет», - депті. Бала кейіннен оны әрі іздейді, бері іздейді, таба алмайды. Арып- ашып жүріп, ауылдағы абыз ақсақалдарға мұңын шағыпты. Әлгі дана қарт тыңдап болып:
-Е, балам, әке баласына өтірік айтпас болар, ақтық демінде ақиқатын айтқан екен. Әкең өте шешен адам еді, жарықтық. Оның саған қалдырған мол мұрасы- қасиетті тіл. Бәріміз сөздің дәмін келтіріп, қалай сөйлеуді сенің әкеңнен үйренген едік. Дүниеде тілден қымбат, мәңгілік мұра болмақ па, сірә! – деп аталы сөздің жұмбағын шешіп беріпті.
(edulife.kz/sabaq-kz/attachment/tuan-tlm-tregm.docx)

26. Мәтіннің мазмұнына сай мақалды анықтаңыз
А) Тіл - өлшеусіз қазына, өрісі кең әлем
В) Байлық байлық емес, бірлік — байлық
С) Бейнет көрмей, дәулет жоқ.
D) Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл.
E) Оқу- инемен құдық қазғандай

27. "Дүниеде тілден қымбат, мәңгілік мұра болмақ па, сірә! – деп аталы сөздің жұмбағын шешіп беріпті." сөйлеміндегі шығыс септігінде тұрған зат есімді тап
А) тілден
В) дүниеде
С) сөздің
D) мәңгілік
E) жұмбағын

28. "Менің саған тастаған көп қазынам бар, соны тауып алып, қадіріне жет», - депті." сөйлемдегі деректі зат есімді табыңыз
А) қазына
В) менің
С) тастаған
D) қадіріне
E) тауып ал

Тіл үйрену жайлы
«Мен шетел тілін үйренейін деп едім, бірақ уақытым жоқ» деген сөзді жиі
естиміз.
Мен 38 тіл білемін, сондықтан бұл сылтаудың еш негізі жоқ екенін айтайын.
Мәселе – уақыттың жоқтығында емес, тәртіптің жетіспейтіндігінде немесе
ерік-жігердің жоқтығында.
Тіл үйреніп, табысты болу үшін, күніне жарты сағат жеткілікті. Бірақ осы
уақытты пайдаланбай: «Келесі дүйсенбіден бастаймын», - демеу керек.
Менің көп тіл білуімнің себебі – уақытымды босқа өткізбегендігімнен. Тіл
үйренумен қатар түрлі спортпен айналыстым, билеуді, театрға, киноға баруды
жақсы көрдім, көп оқыдым, яғни, уақытты «босқа өлтірмедім». Менің бар
құпиям – осы.
(Е.Чернявский)
29. Мәтіннің негізгі ойы не?
А) уақытты босқа өткізбеу
В) көп тіл үйрену
С) көп оқу
D) спортпен шұғылдану
E) тәртіпті болу

30. "Тіл үйреніп, табысты болу үшін, күніне жарты сағат жеткілікті" сөйлеміндегі сын есімді анықтаңыз
А) табысты
В) жеткілікті
С) үйрену
D) сағат
E) тіл