2-тоқсан                                           БЖБ    6- сынып                      №1.    Берілген  сұрақтарға  толық  сөйлеммен жауап   беріңіз.

Алатау  тауының  қандай  жоталары  бар?

Неге  Алатау  деп  аталған?

Оқжетпес   тауы – қай  көлдің   сәні?

Оқжетпестің  табиғаты  қандай?

Төңірегінде  нелер мекендейді?                                                           3 ұпай.

   №2.    Көп  нүктенің   орнына   керекті  сөздерді  қойып, мақалдарды  толықтырып  
               жаз.

Асқар  таудай    ...    бол,

Аппақ  күндей   ...    бол.

Асу  бермес  ...     жоқ.

...   бұлағымен  сәнді,

...   құрағымен  сәнді. 
         Керекті  сөздер: көл,тау,алып,асқар,жарық                                                2 ұпай.
    №3.   Сөздерді  ретімен  қойып, сөйлем  құрастырып  жазыңыз.

Тарбағатай ауданы / Шығыс  Қазақстан облысы / жерінде / Тарбағатай  тауы. 

Тастау / биік / шыңы / ең.

Етегінде / таудың / басым өседі / тал.

Биіктігі / шыңның / метр / 2991. 

Көптеген / мекендейді / жануарлар / тауда.                                             3 ұпай. 

     №4.    Берілген  сұрақтарға  толық  сөйлеммен жауап   беріңіз. 

«ЕХРО - 2017» көрмесі  қайда, қашан  өтті?

«ЕХРО - 2017» көрмесінің  тақырыбы   не?

ЕХРО-ның  негізін  қалаушы  кім?

Алғашқы  Бүкіләлемдік  көрме  қай  жылы, қайда  өтті?

Көрмеге  не  қойылады?                                                                            2 ұпай.
Сор поставлю 5 звезд
​

Киімді оң қолдан бастап киіп, сол қолдан бастап шешеді. Оң қолдан бастап киім кию жақсы ырым саналады.

• Киімді желбегей жамылмайды, өйткені екі қолы жоқ адам ғана киімді желбегей жамылып жүреді.

• Тозбаған киімді тастауға болмайды. Қазақ халқында тозбаған киімді тастау – жаман ырым. Егер оны адам кигісі келмесе, біреуге сыйлау керек.

• Көпшіліктің алдында жалаңаш - жалпы жүруге болмайды. Бұл әдепсіздік болып саналады.

• Өте ұзын немесе қысқа киім киюге болмайды. Бұлай киіну адам жұмыс істеген кезде қолайсыздық тудырады.

• Киімді сілкіп киген жөн, өйткені киімге жабысқан ұлы жәндіктер болса ұшып түседі.

• Қыздарға ер баланың киімін киюге болмайды. Ер баланың киімін кию жаман ырым саналады.

• Шалбар мен етікті тұрып киюге болмайды. Оларды соғыс кезінде ғана тұрып киетін болған.

• Киімнің жағасын басуға болмайды. Киім жағасын басу жаман ырым саналады.

• Жастық орнына шалбарды жастамайды. Шалбарды жастану настықтың белгісі болып саналады.

• Бас киімді тебуге, лақтыруға, теріс киюге болмайды. Жақсылықтың бәрі адамның маңдайына жазылады, сондықтан да бас киімнің орны ерекше. Бас киімді әрқашан таза, ұқыпты ұстап, босағаға емес, төрге ілу керек.

• Аяқ киімді төңкеріп қоюға, теріс киюге болмайды. Өйтсе, адамның жолы болмайды, жаманшылыққа ұшырайды.

• Бөтен адамға бас киім бермейді және айырбастамайды. Адам басы кемиді деп санайды.

• Садақаға киім берсе, оның түймесін қиып алады.

• Қос тымақ кигізбейді. Бұлай етсе екі қатын алады деп ырымдалады.

• Аяқ киімді тұрып киюге болмайды. Тек басына іс түскен кісі ғана аяқ киімді тұрып кимек.

• Ит көйлекті балаға жаны иттей берік болсын деп кигізеді.

• Көп жасаған немесе жақсы адам қайтыс болса, оның киімдері мен тұтынған заттарын ырым етіп бөліп алады.

Объяснение:

Киімге байланысты ырым-тымдар

Ақтамберді Сарыұлы (1675, қазіргі Оңтүстік Қазақстан, Қаратау, — 1768 — қазіргі Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданы Жүрекжота мекені)[1] — жырау, қолбасы, қазақтың көне жыраулық мектебінің белді өкілі, дипломат. Найман тайпасының қаракерей руының сыбан тармағынан[2].

“Он екіде аттанып, қылыш ілдім білекке” дегеніне қарағанда күреске ерте араласқан жауынгер жырау санатына жатады. Тұрмыстың қыр-сырын, отбасы, елдік, ерлік, жер мәселелерін жырларында жақсы бейнелейді. Қысқа нақыл, шешен сөздердің шебері. 1742 жылы Орта жүз ру басшыларының Орынборда ант беру жиналысына өкіл болды. 1738 — 1752 жылдары қазақ-қалмақтың қанды қақтығыстарының барлығына дерлік қатысқан. “Ақтабан шұбырынды” оқиғасының зұлмат қан кешуін бастан өткерген. Ес білгеннен бастап 70 жыл бойы ат үстінен түспей, елі мен жерін қорғаған қас батыр, айтулы шешен, қабырғалы би, атақты жырау. Қазақ жауынгерлерінің азаттық, құлдық жөніндегі түсініктері, көшпелі халықтың тыныс-тіршілігі, болашаққа деген сенімі, адалдық-жауыздық, қиянат, әділетсіздік хақындағы таным-түсініктері Ақтамберді талғамынан өтіп жыр-толғауға айналған.