2-тапсырма. Мәтінді тыңдаңдар (26-аудио). Қандай ой айтылған? Көте рілген мәселені болжаңдар.
Тарихи жолдың жібек саудасына байланысты
Түсіндірме сөздік
«Жібек жолы» атанғаны түсінікті. «Ұлы» сөзінің
Керуен - алыс
қосылуы жолдың кең-байтақ шығыс өлкелерінен
жерге жүк тасуға
батыс өлкелеріне дейін созылып, оларды байла-
немесе сауда
ныстырып сатуынан. Сондықтан «Ұлы жібек
жасауға арналған
жолы» болып тарихқа енді.
келік тізбегі.
Ұлы Жібек жолы - әлемдік өркениет тари-
хындағы неғұрлым елеулі жетістіктердің бірі.
Керуен жолдарының тарамдалған жүйесі Жерорта теңізінен Қытайға
дейін Еуропа мен Азияны кесіп өтті. Сондай-ақ сауда байланыстары
мен Батыс пен Шығыс мәдениеттері арасындағы тілдесуінің маңызды
құралы қызметін атқарды. Жолдың неғұрлым ұзақ үзігі Қазақстан
мен Орта Азия арқылы өтті...
Д.Досжан. «Жібек жолы » романынан
4-тапсырма Тындалым мәтінінен зат есімдерді теріп жазып,олардың деректі,дерексіз екендігің анықта!
Қорқыт атаның кеңестері далалықтардың қоғамдық өмірінде үлкен рөл атқарды, олар күні бүгінге дейін халық даналығы шоғырланған мақал мен мәтелдер ретінде қабылданады. Оның қанатты сөзге айналған нақыл сөзі мынадай: «Қар қалың жауса да, көктемге дейін қалмайды, жайқалып өскен көк майса күзге дейін қалмайды. Ескі мақта мата болмас, ескі жауың дос болмас. Сулар тарам-тарам болып, қаншама тасып аққанымен, теңіздерді толтыра алмайды. Менмен, тәкәппар адамды тәңірі сүймейді. Басқалардан өзін жоғары ұстаған адамға тәңірі бақ бермейді. Қара есектің басына жүген таққанмен тұлпар болмас. Қар қаншама қалың жауғанмен- жазға бармас, гүлденіп өскен бәйшешек күзге бармас. Тозған мақта бөз болмас, ежелгі жау ел болмас болмас. Қайы ара балтасыз жау алынбас. Мыңғырған мал жиғанмен, адам жомарт атанбас. Анадан өнеге көрмеген қыз жаман, атадан тағлым алмаған ұл жаман. Ондай бала ел басын құрап, үйінен дәм беруге жарамайды».
Мен мақал-мәтел ретінде оқып қарап жүрген кейбір мақал мәтелдердің Қорқыт атаның сөздері екенін білдім. Атап айтқанда :
Қыз ақылды ескермес — ана үлгісін көрмесе
Ұл жарылқап ас бермес — әке үлгісін көрмесе
А керуен сияқты: тоқтады, көшті де кетті.
Өлгендер қайтып келмейді, Шыққан жан қайтып енбейді.
Құстың қонар жерін су білер, Малдың барар жерін ну білер.
Топырақ тау болмайды.
Ескі киімнің биті ащы, Жетім баланың тілі ащы.
Ана көңілі балада, баланың көңілі далада.
Өмір барда өлім бар
Анадан өнеге көрмеген қыз жаман, атадан тағылым алмаған ұл жаман
Ат тұяқты келеді, ақын тілді келеді
Өтірік сөз өрге баспайды
Көк шүйгінін киік білер.
Бас аман болса бөрік табылады.
Дәулетті ұл – ошақтың қоры,
Дәулетсіз ұл – атаның соры.
Ұлдың күні күн емес – атадан мал қалмаса,
Ата малы пұл емес – баста ақыл болмаса.
Латинский язык – язык науки и техники. Переход на латиницу – необходимость, которого требует современное время. Во-первых, латинская графика – знак коммуникации всего мира. Значит, переход на латинскую графику, которым пользуется сегодня 80% населении мира – есть залог приближения к мировым передовым инновациям и технологиям, позволяющий экономике нашей страны занять свое достойное место среди 30-ти конкуренто стран мира. Переход к латинице положительно влияет на сохранность национального лика государственного языка. Во-вторых, латиница – единственный путь взаимосвязи тюркских родственных языков мира. Всегда считалось, что переход от одной графики в другую имеет политическую важность, нежели социологический.
22 сентября 2017 года в 15.00 часов дня в корпусе Б университета круглый стол на тему «Переход к латинице – путь, ведущий к духовной модернизации». На круглый стол был приглашен начальник учреждения Центра молодежного ресурса при Департаменте по делам молодежи ЮКО Талгат Берекеулы Дуйсебеков, который полностью поддержал языковую политику современного Казахстана. Также в круглом столе выступили преподаватели кафедры Языковых дисциплин, доцент Г.И.Акылбаева на тему «Переход на латинский алфавит – первый шаг борьбы за чистоту языка», и доцент М.А.Копбосынов на тему «Переход на латинский алфавит – новый этап культурной истории нашей страны».
Объяснение: