2-тапсырма. Етістіктің есімше, көсемше түрлерін, тұйық етістікті қолданып, оқылым мәтініндегі кейіпкерлер мен табиғат құбылыстары туралы сөйлем құраңдар.
оқылым мәтін:
Болды ма, болмады ма, әйтеуір, кім білсін, бір кемпір өмір сүріпті. Үйінің көлемі елеуіштің, ал бөлмесінің көлемі джидда бұтағының аумағындай болыпты.
Бірде кемпір кешкі асын ішіп отырғанда, кенет алай-дүлей дауыл көтеріліп, арқасына құмырсқалардың жорғалап кіре бастағанын көріпті Ол төсек салып жатып қалды. Көзін жұмғанша, біреу есік қағады. Кемпір есікті ашса, торғай келіп тұр екен. Ол:
Әже! Түн соншалық ызғарлы, жел соғып тұр. Ал мен қайда түнеп
шығарымды білмей тұрмын. Үйіңе түнеп шығайын! Таңертең күн көтерілісімен ұшып кетемін! – депті.
Кемпір торғайды аяп кетеді.
Өте жақсы, - депті кемпір, - джидда бұтағына қонақта да,
ұйықтай бер.
Кемпір торғайды жайғастырып, өзі де жатып қалады. Бірақ көзі енді іліне берген кезде, тағы да біреу есік қағады. Ол есікті ашқанда, есекті көреді.
Түн суытып кетті, - депті есек, - жел соғып тұр, ұйықтайтын
жерім жоқ. Бір жолға осында түнеп шығуға рұқсат ет! Ал таңертең кетемін.
Кемпір есекті аяп кетеді де:
Өте жақсы, бір бұрышқа жайғас, - депті.
Осылай тағы тауық, қарға, ит түнеп шығуға келеді.
Кемпір таңертең ерте тұрып, қонақтарын аттандырмақ болады. Оған торғай:
Мен жұмыртқалайын деп жатырмын. Қалай кетемін? – деп жауап қатыпты.
Мен сені қалаған жағыңа тасимын, мені несіне кетіресің, -
депті есек.
Тауық болса:
Мен сен үшін жұмыртқалап жатырмын. Қалай кетпектін? –
депті.
Ал қарға өзінің қарқылдағанын міндет қылып:
Мен сенің құрметіңе қарқылдап, адамдарды ұйқысынан
оятамын. Мен несіне кетемін? – деп жауап беріпті.
Ең соңында кемпір итке келеді.
Мен сен үшін үремін, - дейді ит сонда, - ұрыларды қабамын. Қалайша мен кетемін?
Бәрін қалдырған кемпір:
Жарайды, сен де қала бер, - депті.
Сөйтіп бәрі де қалып, оның шаруасына көмектесіпті
Объяснение:
Табиғат-ол біздің екінші үйіміз. Біз табиғатты қорғауымыз керек. Мысалы Жаз мезгілінде қоқыстарды жинастырамын,ағаштарды суғарамын. Ал Күз мезгілінде ағаштан жерге түскен жапырақтарды,бұтақтарды жинастырып,сыпырамын. Қыз мезгілінде қалың қарды күреймін. Көктем мезгілі өте керемет мезгіл. Бұл мезгілде ағаштар гүлдейді. Мен сол гүлдеп жатқан ағаштарды сындырмаймын,қорғаймын. Осылай əр жыл мезгілінде табиғатымды қорғаймын. Табиғат бізді ешқандай жыл мезгілінде қарамастан,таза ауасын беріп жатыр. Табиғатты қорғайық достар!
Тәуелсіздік – ұлы ұғым. Бұл дегенің - жақсы өмір сүруге алған құқығың. Жұмыр жерде өлшеулі өмірді бейбіт елде өткізгенге жететін бақыт бар ма екен?!
Таңертең ұйқыдан оянып, жалғанды жалпағынан басып, біріміз сабаққа, біріміз жұмысқа кетеміз. Үрей атаулыдан аулақ, емін-еркін тірлігімізге кірісеміз. Өзге елдің табалдырығын аттасақ, "Біз - Қазақстан деген тәуелсіз елденбіз" деп мақтанышпен айтамыз. Тәуелсіздік әрбір адамның өмірімен біте қайнасып жатады. Сіздің отырған-тұрғаныңыз, жүріс-тұрысыңыз, ішкен асыңыз уайымсыз өтеді.
Ту – мемлекеттің егемендік пен біртұтастықты білдіретін басты рәміздерінің бірі. «Флаг» термині «vlag» деген нидерланд сөзінен шыққан және белгіленген көлем мен түстегі, әдетте елтаңба немесе эмблема түрінде бейнеленген, діңгекке немесе бауға бекітілген мата ұғымын білдіреді. Ту ежелден елдің халқын біріктіру және оны белгілі бір мемлекеттік құрылымға сәйкестендіру міндетін атқарып келеді.
Елтаңба – мемлекеттің басты рәміздерінің бірі. Елтаңба («герб») термині немістің «erbe» (мұра) деген сөзінен шыққан. Мемлекеттің мәдени және тарихи дәстүрін бейнелейтін символдық мәні бар үйлесімді пішіндер мен заттардың мирастық ерекшелік белгісін білдіреді
Алтын күн аспаны,
Алтын дән даласы,
Ерліктің дастаны,
Еліме қарашы!
Ежелден ер деген,
Даңқымыз шықты ғой.
Намысын бермеген,
Қазағым мықты ғой!
Қайырмасы:
Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің - Қазақстаным!
Ұрпаққа жол ашқан,
Кең байтақ жерім бар.
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз елім бар.
Қарсы алған уақытты,
Мәңгілік досындай,
Біздің ел бақытты,
Біздің ел осындай!
Қайырмасы:
Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің - Қазақстаным
Объяснение:
Я старалась: (