Талантты ғалым, публицист, әдебиет зерттеушісі, саяхатшы-географ Шоқан (шын аты Мұхаммедханафия) Шыңғысұлы Уәлиханов XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі. Оның қысқа да жарқын өмірі, жан-жақты зерттеушілік қызметі, философия, этнография, тарих, экономика, құқық, география, ауыз әдебиеті, әдебиет теориясы, т.б. жайындағы ғылыми зерттеулері, пікірлері қай кезде болмасын өзінің құндылығымен жарқырай берері сөзсіз. Қазақ халқының рухани ізденістерінің жарқын көрінісі бола отырып, қоғамдық ойсана, пікір-тұжырымдардың биіктей өркендеуіне ерекше ықпал етті. Шоқан 1835 жылдың қараша айында қазіргі Қостанай облысының Құсмұрын бекетінде атақты аға сұлтан Шыңғыс Уәлиханов отбасында дүниеге келген. Арғы атасы Абылай жоңғарларға қарсы соғыста асқан ерлік көрсеткен, ел бірлігі мен тыныштығы үшін күрескен, ақылды қолбасшы, іскер дипломат, амал-айласы мол Орта жүз ханы болған. Шоқанның балалық шағы Сырымбет тауының баурайында, туған елі Көкшетауда өткен. Шоқан әжесі Айғанымның тәрбиесінде болған. 1847 жылы 12 жасар Шоқанды әкесі сол кездегі ең таңдаулы оқу орны болып есептелген Сібір кадеті корпусына оқуға орналастырады. Шоқанның бүкіл келешегі мен ғылым, өнер жолындағы талантын ашуда бұл оқу орнының маңызы ерекше болды. Мұнда жабық әскери оқу орны болғанымен, көптеген пәндер әскери сабақтарға қоса орыс, батыс әдебиеті, географиясы мен тарихы, философия, физика, математика негіздері, шетел тілдері оқытылып, орыстың озық ойлы интеллигенттерінің өкілдері сабақ берген. Оқытушылар құрамында білімді және прогресшіл ой-пікірлі адамдар көп болған.
Мен өскен кезде, Мен коп қалдым. Мен бұл өте маңызды мамандық деп ойлаймын. Ол көшелерінде және бұзақылар адамдарды қорғау үшін қоғамдық орындарда тәртіпті сақтауға қажет.
оның өмірі қауіп төнген кезде, бір қиындыққа кезігеді кезде, ол полиция көмек келеді. бала жоғалады болса, онда ол полицияға көмектесе аласыз. Егер сіз тонап болса - тым. Іс жүзінде кез келген Беда полицияға көмектесе аласыз. Ал ол осы prolfessiyu осы жұмысты жақсы көремін адал және жауапты адамдар болды, бұл өте маңызды болып табылады. Мен киім намысын Сөйтсе мүмкін емес деп санайды.
Арқасында менің мамандықты елде жақсы өмір және оңай болуы мүмкін. Мен оған қатыса алады қуаныштымын.
оның өмірі қауіп төнген кезде, бір қиындыққа кезігеді кезде, ол полиция көмек келеді. бала жоғалады болса, онда ол полицияға көмектесе аласыз. Егер сіз тонап болса - тым. Іс жүзінде кез келген Беда полицияға көмектесе аласыз. Ал ол осы prolfessiyu осы жұмысты жақсы көремін адал және жауапты адамдар болды, бұл өте маңызды болып табылады. Мен киім намысын Сөйтсе мүмкін емес деп санайды.
Арқасында менің мамандықты елде жақсы өмір және оңай болуы мүмкін. Мен оған қатыса алады қуаныштымын.